Dienst van SURF
© 2025 SURF
Om te kunnen functioneren in de huidige kennismaatschappij worden kritische en onderzoekende vaardigheden belangrijk geacht voor toekomstige professionals (De Boer, 2017). Hogescholen spelen een belangrijke rol in het opleiden van deze professionals en hebben mede daarom de wettelijke taak gekregen om onderzoek te doen en dit te integreren in het onderwijs (Griffioen & De Jong, 2015). Hoe dragen docenten, onderzoekers, onderzoek- en onderwijsmanagers in de dagelijkse praktijk bij aan het samenbrengen van onderzoek en onderwijs? Om deze vraag te beantwoorden werden N=61 interviews afgenomen met deze actoren binnen drie Nederlandse hogescholen. De resultaten laten zien dat de gedragsintenties die de respondenten bespreken verdeeld kunnen worden in drie categorieën: integratie van onderzoek in onderwijs; integratie van onderwijs in onderzoek; en het samenkomen van onderzoek en onderwijs. In de drie categorieën kan zowel ‘direct gedrag’ als ‘ondersteunend gedrag’ onderscheiden worden. Opvallend is dat de focus binnen de gedragsintenties ligt op het integreren van iets van onderzoek in het onderwijs, en in mindere mate van iets van onderwijs in het onderzoek. De implicaties van de resultaten en de opzet van het vervolgonderzoek worden bediscussieerd met het publiek tijdens het congres.
In de volgende paragrafen zetten we eerst uiteen hoe de beroepsgerichte analyse van de generieke kennisbasis voor de tweedegraads lerarenopleidingen is aangepakt. Vervolgens geven we schematisch weer welke aanvullingen in de generieke kennisbasis voor de tweedegraads lerarenopleidingen zijn opgesteld. In de laatste paragraaf worden de aanvullingen van beknopte achtergrondinformatie voorzien
Deze vier artikelen uit verschillende hoeken van de HU illustreren uiteenlopende ervaringen met de koppeling tussen onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk. Uit hun verhalen blijkt dat deze verbindingen steeds meer vorm krijgen en dat de ervaringen met de HU als kennisinstelling vooral positief zin. Uitgegeven op het HU onderwijscongres 2008 als Passie & Precisie deel 02.
Lerarenopleidingen staan onder druk. Ze worden geconfronteerd met snelle ontwikkelingen in de samenleving en op scholen. Bovendien wordt van hen verwacht dat ze voldoende goede leraren opleiden als antwoord op het lerarentekort. De diversiteit van studenten die instromen in de lerarenopleiding is groot. Dit vraagt om flexibiliteit en maatwerk van lerarenopleidingen, zodat ze kunnen meebewegen met die ontwikkelingen. In het mbo wordt dit responsief genoemd, maar in het hbo is er nog weinig kennis over responsiviteit. De vraag die in dit promotieonderzoek centraal staat is: Hoe kan een responsief curriculum voor lerarenopleidingen in het hbo worden vormgegeven?Doel We nemen in dit promotieonderzoek een ontwerpperspectief in, omdat er nog nauwelijks ontwerpkennis is over het ontwikkelen van responsieve beroepsgerichte curricula. Het levert wetenschappelijk gefundeerde ontwerpkennis op. Met deze ontwerpkennis kunnen lerarenopleidingen in het hbo (binnen en buiten de Hogeschool Utrecht) deze, en vergelijkbare vraagstukken aanpakken. Resultaten Het beoogde resultaat is wetenschappelijke ontwerpkennis over responsiviteit van een hbo-curriculum. Daarnaast is het de bedoeling dat er een directe doorwerking ontstaat bij de betrokken lerarenopleidingen. Er zijn een aantal lerarenopleidingen van Instituut Archimedes en de opleidingsscholen waarmee zij samenwerken, direct betrokken in dit promotieonderzoek. Voor het breder valideren van de beoogde kennis participeren ook andere lerarenopleidingen in dit promotieonderzoek. Looptijd 01 februari 2020 - 31 januari 2024 Aanpak Tijdens dit promotieonderzoek werken we met een model voor ontwerpgericht onderzoek dat uit drie ontwerpstappen bestaat: 1) analyse/exploratie, 2) ontwerp/constructie en 3) evaluatie/reflectie. We ontwikkelen interventies voor een cluster van lerarenopleidingen in een longitudinaal onderzoek. Tijdens deze ontwerpstudie worden o.a. interviewstudies verricht voor het verhogen van de kwaliteit en de beoogde overdraagbaarheid. Downloads Tool: spel Flexpore! met ook de speluitleg. Podcast: Een responsief curriculum ontwikkelen, hoe doe je dat? Een podcast over Hybride leeromgevingen van Fontys Hogescholen waarin Rieke van Bemmel samen met twee andere promovendi de vraag beantwoordt. Praktijkpublicatie: Van Bemmel, R. (2022). Flexibele keuzes binnen het curriculum. Solution Rooms 2022 Blijvend vernieuwen. Uitdagingen en oplossingsrichtingen voor het hoger onderwijs van de toekomst.
Lerarenopleidingen staan onder druk. Ze worden geconfronteerd met snelle ontwikkelingen in de samenleving en op scholen. Bovendien wordt van hen verwacht dat ze voldoende goede leraren opleiden als antwoord op het lerarentekort. De diversiteit van studenten die instromen in de lerarenopleiding is groot. Dit vraagt om flexibiliteit en maatwerk van lerarenopleidingen, zodat ze kunnen meebewegen met die ontwikkelingen. In het mbo wordt dit responsief genoemd, maar in het hbo is er nog weinig kennis over responsiviteit. De vraag die in dit promotieonderzoek centraal staat is: Hoe kan een responsief curriculum voor lerarenopleidingen in het hbo worden vormgegeven?Doel We nemen in dit promotieonderzoek een ontwerpperspectief in, omdat er nog nauwelijks ontwerpkennis is over het ontwikkelen van responsieve beroepsgerichte curricula. Het levert wetenschappelijk gefundeerde ontwerpkennis op. Met deze ontwerpkennis kunnen lerarenopleidingen in het hbo (binnen en buiten de Hogeschool Utrecht) deze, en vergelijkbare vraagstukken aanpakken. Resultaten Het beoogde resultaat is wetenschappelijke ontwerpkennis over responsiviteit van een hbo-curriculum. Daarnaast is het de bedoeling dat er een directe doorwerking ontstaat bij de betrokken lerarenopleidingen. Er zijn een aantal lerarenopleidingen van Instituut Archimedes en de opleidingsscholen waarmee zij samenwerken, direct betrokken in dit promotieonderzoek. Voor het breder valideren van de beoogde kennis participeren ook andere lerarenopleidingen in dit promotieonderzoek. Looptijd 01 februari 2020 - 31 januari 2024 Aanpak Tijdens dit promotieonderzoek werken we met een model voor ontwerpgericht onderzoek dat uit drie ontwerpstappen bestaat: 1) analyse/exploratie, 2) ontwerp/constructie en 3) evaluatie/reflectie. We ontwikkelen interventies voor een cluster van lerarenopleidingen in een longitudinaal onderzoek. Tijdens deze ontwerpstudie worden o.a. interviewstudies verricht voor het verhogen van de kwaliteit en de beoogde overdraagbaarheid. Downloads Tool: spel Flexpore! met ook de speluitleg. Podcast: Een responsief curriculum ontwikkelen, hoe doe je dat? Een podcast over Hybride leeromgevingen van Fontys Hogescholen waarin Rieke van Bemmel samen met twee andere promovendi de vraag beantwoordt. Praktijkpublicatie: Van Bemmel, R. (2022). Flexibele keuzes binnen het curriculum. Solution Rooms 2022 Blijvend vernieuwen. Uitdagingen en oplossingsrichtingen voor het hoger onderwijs van de toekomst.