Jongeren zoekend naar een passende woonruimte: een grote opgave in Nederland. Wanneer je je als jongere bevindt in een kwetsbare positie, maakt dit de opgave nog groter. Hoe zorg je in deze storm voor een fijne plek om stilte te vinden? In deze praktijkbijdrage delen we de eerste inventarisatie van bouwstenen die nodig zijn voor een woonconcept waar kwetsbare thuisloze jongeren in een stimulerend leefklimaat, prettig kunnen (samen)wonen. Wonen, inkomen, welzijn, school & werk, en support vormen de Big 5 voor jongeren; vijf onderdelen die van belang zijn om op orde te hebben, om zelfstandig door het leven te gaan. Het landelijke programma Housing First! streeft ernaar om dak- en thuisloos voorgoed te beëindigen, en geeft daarbij prioriteit aan het thema wonen. De focus verschuift van opvang naar wonen. Het landelijke programma vindt onder meer haar weg in gemeentelijk beleid onder het thema Wonen, zorg en welzijn. Jimmy’s – een maatschappelijke onderneming gericht op jongeren tussen de 12 en 27 jaar oud – is de opdrachtgever van dit onderzoek en in samenwerking met hen en steun van het Kansfonds zijn de eerste bouwstenen voor een dergelijk woonconcept onderzocht. In dit praktijkgerichte onderzoek is gebruik gemaakt van de methodiek van de ‘innovatiewerkplaats’ (IWP). In deze eerste fase van het onderzoek heeft de Hanzehogeschool in samenwerking met Jimmy’s en input van het kernteam met experts, verschillende scenario’s uitgewerkt aan de hand van de bouwstenen die van belang zijn bij de ontwikkeling van een dergelijk woonconcept.
LINK
In opdracht van sociale onderneming Jimmy's voert het lectoraat Vastgoed een haalbaarheidsonderzoek uit naar 'Jimmy's geeft Thuis'; een nieuw woonconcept voor kwetsbare jongeren. Het onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door het Kansfonds.
Nederland kent een omvangrijke groep dak- en thuisloze jongvolwassenen. Deze problematiek beperkt zich niet tot de grote steden, ook in Noord-Nederland hebben veel jongeren geen adequate huisvesting. Het ontbreken van een veilige en stabiele woonplek zet jonge mensen op een cruciaal moment in hun leven op achterstand. Het belet ze om toekomstplannen te maken en zichzelf te ontplooien, en heeft daarmee niet alleen grote gevolgen voor de jongere zelf maar ook voor de samenleving als geheel.In het Jongeren Woonlab werken (junior-)onderzoekers vanuit verschillende disciplines (vastgoed, recht, welzijn, kunst, techniek) samen aan integrale oplossingen voor deze complexe problematiek. We onderzoeken en ontwikkelen woonconcepten die aansluiten bij de behoeften van de (vaak kwetsbare) doelgroep. Daarbij kijken we naar de huisvesting, zowel de fysieke als sociale (leef)omgeving, maar ook naar betaalbaarheid, welzijn, regelgeving en naar de institutionele organisatie die ervoor nodig is om dit mogelijk te maken. Het Jongeren Woonlab werkt samen met de Gemeente Groningen in het kader van de Transformatieagenda Jeugdhulp Groningen en diverse partijen in de regio. Op deze manier is het de bedoeling dat de resultaten van het onderzoek een directe bijdrage leveren aan een verbetering van de situatie voor deze doelgroep.
Het project Passende Huisvesting wordt gefinancierd door de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) en richt zich op de doorontwikkeling van ‘Wonen Eerst’. Met ingang van het Nationaal Actieplan Dakloosheid 2023-2030 is dit de leidende aanpak van dakloosheid in Nederland. Wonen Eerst zet in op het voorkomen en duurzaam beëindigen van dakloosheid door preventie en het zo snel mogelijk bieden van passende huisvesting aan dak- en thuisloze mensen. Om dit te realiseren moet er een systeemverandering plaatsvinden van opvang naar wonen. Dit onderzoeksproject ondersteunt deze beoogde transitie door: (1) het de-stigmatiseren van dakloosheid; (2) het versterken van initiatieven die zich richten op passende huisvesting; (3) het aanpassen van woon- en omliggend beleid om die initiatieven mogelijk te maken; en (4) het (re)activeren van (nieuwe) huisvestingsactoren en herpositioneren van zorgactoren.Binnen het onderzoek is de Hanze aanvoerder van een ‘fieldlab’ waarin nieuwe huisvestingsoplossingen en woonconcepten door middel van ontwerpgericht onderzoek op lokaal niveau worden getest. Bij dit fieldlab zijn onder meer de Gemeente Groningen, Nijestee, Lefier, Werkpro, Wender en Jimmy’s betrokken. Ook wordt er intensief samengewerkt met mensen met ervaringskennis. De projectleiding van het overkoepelende onderzoek is in handen van het lectoraat Wonen en Welzijn van Hogeschool Utrecht.
