Een slecht genezende wond kan het onverwachte gevolg van zelfbeschadiging zijn. Dan lopen somatische en psychiatrische zorg ineens door elkaar. Voorkomen moet worden dat onbekendheid met het andere specialisme tot meer schade leidt. Aan de hand van een somatische casus wordt geschetst hoe dit proces kan verlopen. Het doel van dit artikel is de kwaliteit van zorg aan psychiatrische patiënten met een wond te optimaliseren. Wondbehandeling en psychiatrische zorg lijken moeilijk verenigbaar. Door de eigen specifieke gerichtheid op ofwel de somatische ofwel de psychiatrische zorg, is het voor een verpleegkundige lastig zich te verplaatsen in de problematiek van de patiënt als deze buiten het eigen aandachtsgebied valt. Door het ontbreken van kennis en vaardigheden lukt het niet altijd met de juiste professionele blik naar problematiek te kijken en adequaat te handelen. Ook leidt het gedrag van de patiënt met een psychiatrisch beeld en een wond vaak tot onbegrip bij de somatische hulpverleners en andersom leidt het bij de psychiatrisch hulpverleners vaak tot een onjuist behandelbeleid. Hierdoor bestaat het risico dat een wond bij een psychiatrische patiënt gemakkelijk tot complicaties leidt die de wondgenezing verstoren, waardoor er een slecht genezende wond is. Wonden bij psychiatrische patiënten die slecht genezen worden geassocieerd met zelfbeschadigend gedrag, wat kan leiden tot vooroordelen aan de kant van de somatische hulpverlener. Zowel de psychische als de fysieke littekens kunnen aanwezig blijven. Dit artikel heeft tot doel deze schade zoveel mogelijk te beperken door inzicht en handvatten te geven om de kwaliteit van zorg aan psychiatrische patiënten met een wond te optimaliseren en dit vanuit het brede somatische en psychiatrische perspectief te bekijken.
Mevrouw Van Heijnen is 69 jaar en heeft diabetes mellitus type 2. Ze heeft een voetulcus. Bij binnenkomst in de praktijk geeft mevrouw aan dat uw wondbehandeling (drukvrij leggen met behulp van vilt) volgens haar niet werkt. Ze wil dan ook iets anders proberen. U bent verbaasd; uw methode bij wondbehandeling wordt juist door veel cliënten in uw praktijk gewaardeerd. Als u hierover later met een vakgenoot in gesprek raakt, geeft deze aan dat zij een andere wondbehandeling hanteert. Die is volgens haar effectief gebleken in een wetenschappelijk onderzoek. U begint te twijfelen; wat is nu de beste optie voor uw cliënt?
