Winkels worden steeds afhankelijker van passanten die spontaan besluiten de winkel te bezoeken. Consumenten hebben de fysieke winkel immers minder nodig om aan hun benodigdheden te komen, waardoor het voor winkeliers steeds belangrijker wordt om toevallige voorbijgangers te verleiden om hun winkel te betreden. Eén manier waarop winkeliers deze verleiding kunnen vormgeven, is door de inzet van interactieve schermen in de etalage. Wat de effecten van interactieve schermen zijn en of ze ook echt tot meer winkelbezoek leiden is vooralsnog niet bekend. Het Store Innovation Lab van de Hogeschool van Amsterdam probeert hier meer duidelijkheid over te scheppen door onderzoek, waarover Anne Moes, Sewdath Ritoe, en Tibert Verhagen dit rapporteren:
LINK
Tijdens de COVID-19 crisis heeft een aantal MKB-winkeliers zonder webwinkel op succesvolle wijze winkelbeleving op afstand toegepast. Met behulp van digitale technologieën werden klanten hierbij, ongeacht hun locatie, bij de fysieke winkel betrokken en in staat gesteld elementen van deze omgeving te beleven. Dit zou, gezien de verwachte toegenomen behoefte van klanten aan winkelen zonder fysiek in de winkel te zijn, het onderscheidend vermogen en de concurrentiepositie van de MKB-winkelier kunnen versterken. Vooralsnog ontbreekt echter toegepaste kennis van de manieren waarop winkelbeleving op afstand effectief toegepast kan worden. Drie MKB-winkeliers, namelijk DroomHout, Chase Concept Store en MeubelBaas, hebben ons consortium verzocht deze kennis te verstrekken. Dit verkennende onderzoek beoogt dergelijke kennis te creëren door het beantwoorden van deze onderzoeksvragen: • Wat zijn geschikte manieren om winkelbeleving op afstand toe te passen? • Wat zijn de (beoogde) effecten van deze toepassingen voor MKB-winkeliers, hun personeel en klanten? • Welke succes- en faalfactoren beïnvloeden deze effecten? • Welke stappen kunnen MKB-winkeliers gegeven deze succes- en faalfactoren zetten ten einde winkelbeleving op afstand effectief toe te passen? Het Centre for Market Insights van de Hogeschool van Amsterdam, TMO Fashion Business School en het lectoraat Regio Ontwikkeling van Saxion zullen dit project in samenwerking met de drie winkeliers uitvoeren. Hiertoe zullen een literatuuronderzoek, interviews, observaties, een survey en experimenten worden gedaan. Dit onderzoek biedt niet alleen waardevolle inzichten voor de retailsector, maar is ook een eerste stap in het opzetten van een langduriger onderzoeksprogramma. Het project zal resulteren in een rapportage over de effectieve toepassing van winkelbeleving op afstand, consortiumbijeenkomsten over de resultaten, een stappenplan voor winkeliers, twee vakpublicaties, een academisch working paper, bijeenkomsten om het consortium uit te breiden, een eindpresentatie aan het consortium en geïnteresseerden, en een RAAK-mkb opzet.
Het aantal winkelbezoekers loopt in Europa al jaren terug, vooral in economisch zwakkere regio’s. Dit geldt in het bijzonder voor ouderen, waarvan de verwachting is dat ze in de toekomst fysieke winkels nog meer de rug zullen toekeren. Om de winkelervaring te verbeteren, investeren winkeliers steeds meer in opkomende digitale technologieën zoals apps, interactieve en digitale schermen, sociale robots en zelfscankassa’s. Deze instore technologieën slaan vooral bij jongere klanten aan, oudere klanten blijken door hun beperkingen (o.a. zien, horen, mobiliteit, informatieverwerking en digitale vaardigheden) nog steeds veel barrières te ervaren bij het bezoek aan winkels en het gebruik van instore technologieën. Dit is niet alleen nadelig voor winkeliers omdat ouderen een substantieel, stijgend, en koopkrachtig deel van de bevolking vertegenwoordigen dat relatief trouw is aan regionale winkelgebieden, maar het zet ook de inclusie van ouderen in Europa onder druk omdat winkelbezoek bijdraagt aan hun sociale welbevinden. Met dit onderzoeksproject onderzoekt het nieuwe consortium van twee hogescholen en drie buitenlandse universiteiten hoe instore technologieën ouderen in Europa kunnen helpen bij het wegnemen van barrières om tot een goede winkelervaring te komen. Het project brengt de onderzoeksprogramma’s van het lectorenplatform Retail Innovation Platform (Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Saxion), de Retail en Marketingtechnologie groep (University of Bristol), de human-computer interaction groep (University of Calabria), en de engaging co-design research group (Aalto University) samen. Het project sluit aan bij nationale en Europese initiatieven zoals de Kennis- en Innovatieagenda Sleuteltechnologieën 2024-2027, The DIGITAL Europe Programme en de Strategy for the rights of persons with disabilities 2021-2030. Door de relaties tussen ouderen, opkomende digitale technologie, en winkelgedrag over verschillende Europese regio’s te onderzoeken, sluit het project tevens aan bij Interreg Europa en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.
MKB-winkeliers worden geconfronteerd met een teruglopend aantal winkelbezoekers, waardoor omzetten dalen en hun voortbestaan in het gedrang komt. Door online concurrentie en veranderend consumentengedrag dalen het aantal winkelbezoekers en de omzet. Om het tij te keren willen MKB-winkeliers meer kennis opdoen over de mogelijkheden die innovatieve technologie hen biedt om meer winkelbezoekers aan te trekken. Uit de vraagarticulatie is gebleken dat zowel de winkeliers als technologiepartijen uit het MKB het meeste verwachten van vier soorten technologie: een mobile loyalty app, interactieve digitale schermen, locatie-specifieke berichten (geofencing) en augmented reality. Over deze innovatieve technologieën willen zij meer kennis op doen. In dit project onderzoeken we het effect van deze vier technologieën in twee verschillende winkelgebieden: de Beethovenstraat en het Hallenkwartier in Amsterdam. De centrale onderzoeksvraag van dit project luidt: “Hoe en in welke mate leidt de inzet van diverse innovatieve technologieën (mobile loyalty app, interactieve digitale schermen, geofencing, en augmented reality) tot een hoger aantal winkelbezoekers?” Om deze vraag te kunnen beantwoorden zijn vier deelvragen geformuleerd, die aan de hand van vier samenhangende werkpakketten samen met consortiumpartners via praktijkgericht onderzoek zullen worden beantwoord. De kern van het consortium bestaat uit de Hogeschool van Amsterdam, Stad&Co, acht winkeliers en vijf technologiepartijen. De nieuwe kennis die met dit project wordt gegenereerd over de mogelijkheden die innovatieve technologieën bieden om het aantal winkelbezoekers (en daarmee de omzet) te verhogen, is van grote waarde voor MKB-winkeliers in heel Nederland. De resultaten van het onderzoek worden daarom in een vijfde werkpakket via een te lanceren website gedeeld. Deze website bevat tevens een interactief raamwerk waarmee de winkelier wordt geholpen om een keuze voor technologie te maken (keuzehulp) en een overzicht van (op het MKB gerichte) leveranciers van de diverse technologieën, zodat winkeliers en technologiebedrijven elkaar in de toekomst beter kunnen vinden.
