Eindrapport NRO overzichtsstudie. Dossiernummer: NRO PPO 405-15-722 De belangrijkste aanleiding voor deze reviewstudie is de wereldwijd erkende kernrol die de docent speelt in formatief toetsen, maar het voortdurende probleem om formatief toetsen daadwerkelijk te implementeren in de onderwijspraktijk. Deze reviewstudie onderzoekt welke gedragingen de docent typeren die een formatieve toetspraktijk in de klas weet te realiseren. De focus op de concrete praktijken van de docent in de klas schijnt een nieuw licht op formatief toetsen, namelijk wat de docent in zijn/haar eigen klas kan doen in termen van kleine en grotere gedragingen om een meer formatieve toetspraktijk vorm te geven. De formatieve toetscyclus, bestaande uit vijf fasen gebaseerd op een combinatie van verschillende formatieve toetsmodellen, is gebruikt als theoretisch en analysekader. Deze vijf fasen zijn: 1) verhelderen van verwachtingen, 2) ontlokken van studentreacties, 3) analyseren en interpreteren van studentreacties, 4) communiceren over resultaten met studenten, en 5) vervolgactiviteiten ondernemen. Deze vijf fasen zijn handzaam gebleken om zo concreet mogelijk docentgedrag te duiden en tussen meer of minder effectieve gedragingen te differentiëren. Vier onderzoeksvragen worden hiermee beantwoord: 1) Hoe zien effectieve formatieve toetspraktijken in de klas eruit? Met andere woorden, wat DOET de docent die effectieve formatieve toetspraktijken in de klas bereikt? 2) Welke effecten op studenten hebben deze toetspraktijken in termen van leeractiviteiten, leerprocessen en/of leeruitkomsten? 3) Welke formatieve toetscompetenties heeft een docent nodig om deze effectieve formatieve toetspraktijken in de klas te kunnen vormgeven? 4) Aan welke formatieve toetscompetenties (onderzoeksvraag 3) en gedragingen (onderzoeksvraag 1) besteden professionaliseringstrajecten aandacht? Op welke gebieden zijn deze succesvol en waarop (nog) niet?
LINK
Dit verslag beschrijft de zoektocht van een groep docenten van het vmbo binnen de C.S.G. Jan Arentsz in Alkmaar. Er zijn drie ontwikkelingen kenmerkend voor de vestiging vmbo: Twee kenmerken hebben betrekking op de inhoudelijke focus van het vmbo: ‘leren in veiligheid’ en de inzet van zogenaamde ‘werkpleinen’. Dit gebeurt vanuit een gezamenlijke visie op de ontwikkeling van zelfstandigheid van leerlingen, welke is uitgewerkt in doelstellingen. De in het kader van dit onderzoek relevante doelstellingen zijn opgenomen in bijlage 1. Het derde kenmerk heeft te maken met het feit dat de C.S.G. Jan Arentsz deel uit maakt van de Academische Opleidingsschool Noord-Holland-West. Er is een toenemend besef van de noodzaak om onderwijsontwikkelingen en –innovaties te evalueren op hun effectiviteit, mede door middel van onderzoek door docenten Het is dan ook binnen deze context dat dit onderzoek heeft plaatsgevonden. Daarbij is nauw samengewerkt met het Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam, en in het bijzonder het lectoraat Leren & Innoveren, waar de onderzoeker deel uitmaakte van de kenniskring.
Deze praktijkpublicatie lat de opbrengst zien van vier jaar praktijkonderzoek in het lectoraat 'Eigentijds toetsen en beoordelen' van Fontys Lerarenopleiding in Tilburg. De kenniskringleden presenteren onderzoek naar hun eigen toetspraktijk en een masteronderzoek. Tevens is een hoofdstuk gewijd aan het onderzoek 'Bewust en bekwaam toetsen' dat de kenniskring samen met drie andere instituten in een SURF-project heeft uitgevoerd.
Toetsbekwaamheid is een belangrijk onderdeel van de professionalisering van docenten in het hoger beroepsonderwijs (hbo) die, in het algemeen, niet zijn opgeleid tot docent. In dit promotieonderzoek herdefiniëren we toetsbekwaamheid naar duurzame toetsbekwaamheid als een authentieke, dynamische en contextafhankelijke sociale praktijk. Het promotieonderzoek geeft inzichten in huidige professionaliseringstrajecten en hun bijdrage aan de duurzame toetsbekwaamheid van hbo-docenten.Doel We willen inzicht krijgen in wat het betekent om toetsbekwaam te zijn en te blijven in de dagelijkse praktijk van hbo-docenten en welke bijdrage de huidige professionaliseringstrajecten daaraan leveren. We richten ons op: Wat duurzame toetsbekwaamheid is volgens hbo-docenten in Nederland; Hoe duurzame toetsbekwaamheid in bestaand onderzoek wordt beschreven en geoperationaliseerd; Hoe de huidige professionaliseringstrajecten in het hbo zijn te typeren aan de hand van de operationalisatie van duurzame toetsbekwaamheid; De samenhang tussen de professionaliseringstrajecten en de ervaren duurzame toetsbekwaamheid van de hbo-docenten Resultaten Dit onderzoek loopt. Na afloop vind je hier een samenvatting van de resultaten. De verwachte opbrengsten resulteren in: Wetenschappelijke opbrengsten: vier artikelen, presentaties op conferenties en proefschrift. Praktijkgerichte opbrengsten: publicaties, workshops, en presentaties voor betrokkenen uit het hbo, inbedding in het project “Je ogen uitkijken” vanuit de Vereniging van Hogescholen (www.toetsbekwaamheid.nl). Behaalde resultaten Onderzoeksplan 'Naar duurzaam toetsbekwame hbo-docenten’. Meijer,K., Van Schilt-Mol, T., Dobbelaer, M., Baartman, L., Van der Linden, J. & Munneke, L. (2020). Voortdurende toetsbekwaamheid in het hoger beroepsonderwijs; een eerste verkenning. Examens: Tijdschrift voor de toetspraktijk, 24-34. Verwachte resultaten kunnen helpen bij het ontwerpen en uitvoeren van professionaliseringsactiviteiten en -trajecten met betrekking tot toetsbekwaamheid in het hbo. Looptijd 01 januari 2020 - 01 januari 2024 Aanpak Dit promotieonderzoek betreft een samenwerking tussen de Open Universiteit (OU) en het lectoraat Beroepsonderwijs. De promotoren vanuit de OU zijn prof. dr. Elly de Bruijn (ook lector Beroepsonderwijs aan de HU), en prof. dr. Marjan Vermeulen. De co-promotor vanuit het lectoraat Beroepsonderwijs is dr. Liesbeth Baartman. De definiëring en operationalisering van duurzame toetsbekwaamheid is de kern van dit promotieonderzoek en zal vanuit diverse perspectieven worden ingevuld. Deze perspectieven zijn de basis voor de eerste drie deelstudies, te weten: de opvattingen van hbo-docenten – kwalitatief focusgroep onderzoek bij hogescholen in Nederland bestaand onderzoek – literatuurstudie de huidige professionaliseringstrajecten op het gebied van toetsbekwaamheid – typologiestudie De laatste deelstudie is gericht op het verifiëren van deze definiëring en operationalisering bij de hbo-docenten middels grootschalig kwantitatief onderzoek.
Toetsbekwaamheid is een belangrijk onderdeel van de professionalisering van docenten in het hoger beroepsonderwijs (hbo) die, in het algemeen, niet zijn opgeleid tot docent. In dit promotieonderzoek herdefiniëren we toetsbekwaamheid naar duurzame toetsbekwaamheid als een authentieke, dynamische en contextafhankelijke sociale praktijk. Het promotieonderzoek geeft inzichten in huidige professionaliseringstrajecten en hun bijdrage aan de duurzame toetsbekwaamheid van hbo-docenten.Doel We willen inzicht krijgen in wat het betekent om toetsbekwaam te zijn en te blijven in de dagelijkse praktijk van hbo-docenten en welke bijdrage de huidige professionaliseringstrajecten daaraan leveren. We richten ons op: Wat duurzame toetsbekwaamheid is volgens hbo-docenten in Nederland; Hoe duurzame toetsbekwaamheid in bestaand onderzoek wordt beschreven en geoperationaliseerd; Hoe de huidige professionaliseringstrajecten in het hbo zijn te typeren aan de hand van de operationalisatie van duurzame toetsbekwaamheid; De samenhang tussen de professionaliseringstrajecten en de ervaren duurzame toetsbekwaamheid van de hbo-docenten Resultaten Dit onderzoek loopt. Na afloop vind je hier een samenvatting van de resultaten. De verwachte opbrengsten resulteren in: Wetenschappelijke opbrengsten: vier artikelen, presentaties op conferenties en proefschrift. Praktijkgerichte opbrengsten: publicaties, workshops, en presentaties voor betrokkenen uit het hbo, inbedding in het project “Je ogen uitkijken” vanuit de Vereniging van Hogescholen (www.toetsbekwaamheid.nl). Behaalde resultaten Onderzoeksplan 'Naar duurzaam toetsbekwame hbo-docenten’. Meijer,K., Van Schilt-Mol, T., Dobbelaer, M., Baartman, L., Van der Linden, J. & Munneke, L. (2020). Voortdurende toetsbekwaamheid in het hoger beroepsonderwijs; een eerste verkenning. Examens: Tijdschrift voor de toetspraktijk, 24-34. Verwachte resultaten kunnen helpen bij het ontwerpen en uitvoeren van professionaliseringsactiviteiten en -trajecten met betrekking tot toetsbekwaamheid in het hbo. Looptijd 01 januari 2020 - 01 januari 2024 Aanpak Dit promotieonderzoek betreft een samenwerking tussen de Open Universiteit (OU) en het lectoraat Beroepsonderwijs. De promotoren vanuit de OU zijn prof. dr. Elly de Bruijn (ook lector Beroepsonderwijs aan de HU), en prof. dr. Marjan Vermeulen. De co-promotor vanuit het lectoraat Beroepsonderwijs is dr. Liesbeth Baartman. De definiëring en operationalisering van duurzame toetsbekwaamheid is de kern van dit promotieonderzoek en zal vanuit diverse perspectieven worden ingevuld. Deze perspectieven zijn de basis voor de eerste drie deelstudies, te weten: de opvattingen van hbo-docenten – kwalitatief focusgroep onderzoek bij hogescholen in Nederland bestaand onderzoek – literatuurstudie de huidige professionaliseringstrajecten op het gebied van toetsbekwaamheid – typologiestudie De laatste deelstudie is gericht op het verifiëren van deze definiëring en operationalisering bij de hbo-docenten middels grootschalig kwantitatief onderzoek.
