© 2025 SURF
https://onderwijsinnovatie.ou.nl/oi-maart-20/kritisch-reflecteren-met-narra-instrument/ Een van de belangrijke leerdoelen in het hoger onderwijs is het aanleren van reflectievaardigheden (Kinkhorst, 2010). De Academie Mens en Maatschappij (AMM) van Saxion heeft in de nieuwe voltijdopleiding Social Work een doorlopende leerlijn kritische reflectie opgenomen. In dit artikel wordt beschreven hoe AMM deze leerlijn heeft ontwikkeld.
MULTIFILE
MULTIFILE
Om meer inzicht te krijgen in de kwaliteit van reflectieprocessen binnen studieloopbaanbegeleiding (SLB) is onderzocht hoe studenten reflecteren en hoe de leeromgeving van SLB daaraan kan bijdragen. Conclusie is dat binnen Saxion, de reflectiecyclus beter ingezet kan worden. Het onderzoek levert verschillende ontwerpcriteria voor het verbeteren van reflectie binnen SLB.
MULTIFILE
In newsrooms journalists encounter numerous constraints accelerated by increasing technological and economic pressures. The complexity of the job and the need for (constant) innovation coupled with the rising call for transparency and accountability ask for journalists who “reflect-in-action”. Newsroom ethnographies consistently suggest that journalists experience a gap between the wish for increased self-reflection and its actual practice. Additionally, both newsroom research and journalists’ expressions in the trade press show significant resistance against reflection as being a largely academic exercise, or simply too time-consuming. We propose that considering reflection primarily from a learning perspective can overcome this resistance. Secondly, the article acknowledges that in order to enable professionals to fit reflection into their precarious practice, critical reflection should develop out of the practice itself. Reflection only makes sense if it starts from the sense of immediacy and autonomy within journalistic practice, recognises the constraints that journalists face and acknowledges the aversion among journalists against standardised protocols in their craft. Outlining the basic tenets of reflective practice, journalism's current precarity and the learning perspective, we propose further research in how informal reflective practices can enhance professional autonomy.
Een praktisch artikel over het ontwerp van SLB 2.0: bouwstenen voor een nieuwe, toekomstbestendige vorm van studieloopbaanbegeleiding. Door nieuwe onderwijsvormen neemt ook de vraag naar een nieuw ontwerp voor studieloopbaanbe-geleiding (SLB) toe. Dit artikel beschrijft de eerste inzichten voor ‘SLB 2.0’, waarin ontwerpcriteria worden geformuleerd voor een toekomstbestendige en meer geïntegreerde vorm van SLB.
MULTIFILE
Elke professional reflecteert. Althans dat stelde Donald Schön (1983; 1987) op basis van onderzoek dat hij deed onder professionals in diverse beroepsgroepen. Hij doelde daarbij op het reflecteren tijdens het handelen (reflection-in-action). Hij constateerde dat professionals al handelend tot oplossingen kwamen, vertrouwend op hun vaak impliciete kennis. Voortbordurend op Schön wordt er in het hoger beroepsonderwijs geïnvesteerd in leren reflecteren ‘on-action’: achteraf terugblikken op eigen handelen. Dat is geen gemakkelijke opgave, niet in de laatste plaats omdat reflecteren een lastig te bevatten begrip is en moeilijk te operationaliseren is.
Een aanzienlijk deel van de studenten in het hoger onderwijs heeft geen duidelijk idee waarom zij een studie gekozen hebben en wat zij er in de beroepspraktijk mee willen. Relevante (beroeps)praktijkervaringen helpen bij de beeldvorming en bij de keuzes om een passende studieloopbaan vorm te geven. Reflectie op deze ervaringen is daarbij cruciaal. Onderzocht is hoe docenten de kwaliteit van de reflectieve dialoog tijdens de stagebegeleidingsgesprekken ervaren. Daartoe is een korte schriftelijke enquête afgenomen en zijn vervolgens diepte-interviews met zeven stagebegeleidende docenten gehouden. Belangrijkste resultaten zijn dat docenten het moeilijk vinden de regie aan de student te laten, dat ze weinig zicht hebben op de kwaliteit van het (dialogisch-reflectieve) gesprek en dat ze schroom ervaren om de diepere lagen van reflectie aan bod te laten komen. De begrippen evalueren en reflecteren zijn niet helder en worden door elkaar gebruikt. Ten slotte is er onder docenten geen consensus over het doel van het stagegesprek. Om de kwaliteit van reflectieve dialoog te verbeteren lijkt georganiseerde intervisie door en voor docenten belangrijk. Meer ‘(priori)tijd’ en geld is hiervoor noodzakelijk.
Een competent NT2-docent houdt ontwikkelingen in zijn/haar vakgebied bij: professionaliseren is een must. Wanneer onderwijsprofessionals kennisnemen van inzichten uit onderzoek over wat werkt (en wat niet), kunnen zij hun onderwijs ‘evidence-informed’ vormgeven en vernieuwen. Dat vereist natuurlijk wel dat docenten weten wat werkt en daarvoor is toegang tot wetenschappelijke kennis nodig. Internationaal onderzoek laat echter zien dat het professionals in de onderwijspraktijk vaak schort aan tijd en middelen om kennis te nemen van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Een gevolg daarvan zou kunnen zijn dat het onderwijs te weinig vernieuwt en/of dat vernieuwingen die wel plaatsvinden niet evidence-informed zijn. De onderwijsinspectie concludeerde recent dat het lerend vermogen van het onderwijs inderdaad relatief klein is in vergelijking met andere disciplines, en dat onderwijsvernieuwing te weinig systematisch plaatsvindt en onvoldoende duurzaam is (Inspectie van het onderwijs, 2019). Daar zijn ongetwijfeld vele redenen voor, maar één ervan is dat de afstand tussen onderwijs en onderzoek vrij groot is. Er vindt nog weinig kennisdeling plaats tussen wetenschap en de onderwijspraktijk in vergelijking met sommige andere disciplines.
