Service of SURF
© 2025 SURF
Sofie Sergeant en Leendert Van de Merbel snijden een belangrijk thema aan: participatief onderzoek met mensen met verstandelijke beperkingen. Participatie lijkt op zegetocht in onderzoek in de wereld van mensen met verstandelijke beperkingen. Maar lang niet altijd is duidelijk wat er in die onderzoeken onder participatie verstaan wordt.
Op basis van een casestudy gaat dit artikel in op de mate van juridische kennis van lokale sociale professionals in een wijkteam in Amersfoort over de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015). Daarnaast worden knelpunten besproken die zij ervaren in de uitvoering van de juridische procedure. Onder mandaat van de gemeente bereiden zij een besluit voor over een maatwerkvoorziening terwijl zij hier niet per se voor zijn opgeleid. Onbekend is of zij zich bewust zijn van de juridische aspecten. Vanaf oktober 2016 tot februari 2017 zijn drie keukentafelgesprekken geobserveerd tussen sociale professionals van dit wijkteam met mensen met een beperking. Daarnaast is één casusoverleg geobserveerd en zijn zes professionals geïnterviewd. Vier keukentafelgesprekken zijn geobserveerd met mensen met een cognitieve beperking en hun belangenbehartigers in andere Utrechtse gemeenten.1 De resultaten worden besproken in dit artikel nadat we het besluitvormingsproces op papier beschrijven. In de laatste paragraaf worden onbedoelde consequenties van de rol van het wijkteam in kaart gebracht. Ook worden er aanbevelingen gedaan om de kwaliteit van besluitvorming te verbeteren zodat de rechtspositie van mensen met een beperking sterker gewaarborgd kan worden.
MULTIFILE
Niet alleen juristen zoals een sociaal raadsvrouw, maar ook andere lokale professionals maken (rechts)hulp in de praktijk mogelijk. Sociaal werkers, schuldhulpverleners of wijkteammedewerkers spelen een minstens zo belangrijke rol. Hoe staan zij burgers bij met het toegankelijk maken van het recht?
Niet alleen juristen zoals een sociaal raadsvrouw, maar ook andere lokale professionals maken (rechts)hulp in de praktijk mogelijk. Sociaal werkers, schuldhulpverleners of wijkteammedewerkers spelen een minstens zo belangrijke rol. Hoe staan zij burgers bij met het toegankelijk maken van het recht?Doel We willen studenten en professionals bewust maken van hun bijdrage bij het toegankelijk maken van het recht. Resultaten Dit visuele mediaonderzoek bestaat uit interviews met lokale professionals. Ze praten over hun rol als ‘poortwachter’ van het recht. Dit gebeurt als onderdeel van het concept van freedomentaries in video’s van ongeveer vier minuten. De docent Annemarie van de Weert werkt als docent-onderzoeker bij het instituut van veiligheidskunde. In deze video vertelt zij hoe ze haar studenten praktisch voorbereidt op het leveren van hun bijdrage aan de huidige samenleving. De vrouwenrechtswinkel jurist In deze mini-documentaire vertelt Rajae Azaroual hoe zij vrouwen adviseert over hun juridische vragen. Zo kunnen zij zelf een beroep doen op waar ze recht op hebben De GZ Psycholoog In deze mini-documentaire vertelt Marjolein de Leeuw hoe zij in de rol van GZ Psycholoog samen met de cliënt autonomie en het recht op privacy waarborgt. De rechtsintermediair In deze video vertelt Kees Buuts hoe hij in zijn rol als rechtsintermediair de burger steunt in een juridisch proces. De sociaal advocaat In deze mini-documentaire vertelt een sociaal advocaat hoe zij samen met ketenpartners juridische problemen oplost voor burgers die murw zijn geslagen door de bureaucratische omgeving. De rechtsgids In deze mini-documentaire vertelt Nienke Slump over haar rol om laagdrempelig samen met burgers juridische problemen op te lossen. De sociaal werker In deze mini-documentaire vertelt Marcel van Eck over rol van de sociaal werker als intermediair tussen burger en de staat. De Sociaal Raadsvrouw In deze mini-documentaire vertelt Raadsvrouw Christa hoe ze haar sociale hart inzet voor de burger. De Arbeidsdeskundige In deze mini-documentaire vertelt arbeidsdeskundige Hans van Schie over de rol die hij inneemt tussen de werknemer en de werkgever. De Bewindvoerder Als burgers tijdelijk niet zelf in staat zijn te zorgen voor hun financiën kan het zijn dat de rechtbank deze burgers onder bewind stelt. In deze mini-documentaire vertelt bewindvoerder Aat van Rhijn hoe hij zijn rol ervaart als (rechts)hulpverlener. De Psychiatrisch Wijkteam Verpleegkundige "Ik heb de sterrol, de leukste rol, want ik mag alles regelen", vertelt Psychiatrisch Wijkteam Verpleegkundige Frank in deze mini-documentaire. "Dat geeft soms veel voldoening, omdat iemand weer in het normale leven komt en soms is het heel schrijnend." De Wijkteam Medewerker "Er wordt verwacht dat mensen gebruik maken van hun netwerk, zelf dingen oplossen en dat wij daarin ondersteunen. Dat lukt niet altijd", vertelt wijkteam medewerker Claudia. "Er zijn regels en daar moet je je aan houden. Alleen het ingewikkelde is dat die regels niet altijd kloppen met de realiteit." Looptijd 01 juni 2021 - 30 december 2021 Aanpak De geïnterviewden zijn via de sneeuwbalmethode benaderd. De interviews zijn gebaseerd op een systemisch perspectief. Hoe ziet de professional zijn of haar rol bij het verlenen van (rechts)hulp aan burgers?
Niet alleen juristen zoals een sociaal raadsvrouw, maar ook andere lokale professionals maken (rechts)hulp in de praktijk mogelijk. Sociaal werkers, schuldhulpverleners of wijkteammedewerkers spelen een minstens zo belangrijke rol. Hoe staan zij burgers bij met het toegankelijk maken van het recht?Doel We willen studenten en professionals bewust maken van hun bijdrage bij het toegankelijk maken van het recht. Resultaten Dit visuele mediaonderzoek bestaat uit interviews met lokale professionals. Ze praten over hun rol als ‘poortwachter’ van het recht. Dit gebeurt als onderdeel van het concept van freedomentaries in video’s van ongeveer vier minuten. De docent Annemarie van de Weert werkt als docent-onderzoeker bij het instituut van veiligheidskunde. In deze video vertelt zij hoe ze haar studenten praktisch voorbereidt op het leveren van hun bijdrage aan de huidige samenleving. De vrouwenrechtswinkel jurist In deze mini-documentaire vertelt Rajae Azaroual hoe zij vrouwen adviseert over hun juridische vragen. Zo kunnen zij zelf een beroep doen op waar ze recht op hebben De GZ Psycholoog In deze mini-documentaire vertelt Marjolein de Leeuw hoe zij in de rol van GZ Psycholoog samen met de cliënt autonomie en het recht op privacy waarborgt. De rechtsintermediair In deze video vertelt Kees Buuts hoe hij in zijn rol als rechtsintermediair de burger steunt in een juridisch proces. De sociaal advocaat In deze mini-documentaire vertelt een sociaal advocaat hoe zij samen met ketenpartners juridische problemen oplost voor burgers die murw zijn geslagen door de bureaucratische omgeving. De rechtsgids In deze mini-documentaire vertelt Nienke Slump over haar rol om laagdrempelig samen met burgers juridische problemen op te lossen. De sociaal werker In deze mini-documentaire vertelt Marcel van Eck over rol van de sociaal werker als intermediair tussen burger en de staat. De Sociaal Raadsvrouw In deze mini-documentaire vertelt Raadsvrouw Christa hoe ze haar sociale hart inzet voor de burger. De Arbeidsdeskundige In deze mini-documentaire vertelt arbeidsdeskundige Hans van Schie over de rol die hij inneemt tussen de werknemer en de werkgever. De Bewindvoerder Als burgers tijdelijk niet zelf in staat zijn te zorgen voor hun financiën kan het zijn dat de rechtbank deze burgers onder bewind stelt. In deze mini-documentaire vertelt bewindvoerder Aat van Rhijn hoe hij zijn rol ervaart als (rechts)hulpverlener. De Psychiatrisch Wijkteam Verpleegkundige "Ik heb de sterrol, de leukste rol, want ik mag alles regelen", vertelt Psychiatrisch Wijkteam Verpleegkundige Frank in deze mini-documentaire. "Dat geeft soms veel voldoening, omdat iemand weer in het normale leven komt en soms is het heel schrijnend." De Wijkteam Medewerker "Er wordt verwacht dat mensen gebruik maken van hun netwerk, zelf dingen oplossen en dat wij daarin ondersteunen. Dat lukt niet altijd", vertelt wijkteam medewerker Claudia. "Er zijn regels en daar moet je je aan houden. Alleen het ingewikkelde is dat die regels niet altijd kloppen met de realiteit." Looptijd 01 juni 2021 - 30 december 2021 Aanpak De geïnterviewden zijn via de sneeuwbalmethode benaderd. De interviews zijn gebaseerd op een systemisch perspectief. Hoe ziet de professional zijn of haar rol bij het verlenen van (rechts)hulp aan burgers?