Service of SURF
© 2025 SURF
Musici ontwikkelen steeds vaker projecten voor de gezondheidszorg. In dit artikel analyseert Karolien Dons hoe ze precies vorm geven aan deze participatieve muziekpraktijken. Ze verkent daarbij de nieuwe rollen die musici innemen en hun manieren om daadwerkelijk tot co-creatie te komen met patiënten en zorgmedewerkers.
Het North Hawaii Community Hospital is een privaat, regionaal ziekenhuis zonder winstoogmerk, dat meer dan 30.000 inwoners op het noordelijk deel van het eiland Hawaï bedient. Het NHCH opende in mei 1996 zijn deuren voor het publiek. Het heeft de ambitie om het meest helende ziekenhuis ter wereld te zijn.
As labour is becoming more and more knowledge controlled, it also getting closer to the individual person. We sometimes seem to forget this. To an increasing extent it is becoming a part of oneself and therefore of the personal identity. The increasing humanization of labour asks for an HRM-policy and an organizational context in which the individual is able to identify with the organization, colleagues, customers/clients and product. Heterononimous or abstract organizations, organizations in which the employees and civilians have been reduced to numbers and in which there is no real consideration for the individual differences, have to make way for organizational structures in which the individual feels (self) responsible again. The future lies with personal, tribally inspired organizations in which managers will be leaders and where employees and managers can show social commitment. Images like that of: the egocentric boss who by making swift career moves avoids responsibility for employee/co-worker and customer/client; of colleagues taking the day off without consultation or who are putting their phone through to someone else without saying so beforehand, meeting rooms which are not being cleaned up after use and the image of a Xerox machine not being refilled up with paper by anyone, are all too frequently dismissed as not being part of productivity.
Binnen het huidige muziekaanbod voor ouderen zijn veel praktijken gericht op woonzorg- en verpleeghuizen. Het grootste deel van de kwetsbare ouderen woont echter thuis. Vanuit de gedachte dat muziek een katalysator kan zijn voor welzijn en welbevinden, wordt met Dichtbij met Muziek een nieuwe innovatieve muziekpraktijk geïnitieerd waarbij professionele musici op maat muziek maken voor kwetsbare ouderen die (nog) thuis wonen en hun mantelzorgers. De uitbraak van de corona-pandemie zorgde ervoor dat de praktijk uiteindelijk virtueel tot stand is gekomen.Voorziene uitkomsten van het onderzoek naar de (virtuele) praktijk zijn:-Een nieuw ontworpen virtuele vorm van persoonsgericht musiceren met kwetsbare ouderen die (nog) thuis wonen en hun mantelzorgers, mogelijk inzetbaar in diverse situaties van isolatie;-Beter begrip van de bijdrage die (virtueel) persoonsgericht musiceren kan leveren aan het welzijn van kwetsbare ouderen, hun mantelzorgers en hun directe omgeving.Professionele musici ontwikkelen steeds vaker praktijken in ouderenzorgcontexten. De afgelopen jaren heeft het lectoraat Lifelong Learning in Music in samenwerking met (inter)nationale partners uit de muziek- en zorgsector nieuwe intramurale persoonsgerichte muziekpraktijken ontwikkeld: in verpleeghuizen voor mensen met dementie (Muziek en Dementie 2010-2014) en in het ziekenhuis (MiMiC - Meaningful Music in Healthcare 2015-heden). Gemeenschappelijk bij al deze praktijken is de persoonsgerichte aanpak, waarbij musici (gearrangeerd) repertoire spelen of een nieuw stuk improviseren, ‘in het moment’ en op maat van mensen. Binnen het huidige muziekaanbod voor ouderen zijn veel praktijken gericht op woonzorg- en verpleeghuizen. Het grootste deel van de kwetsbare ouderen in Nederland woont echter thuis. Dichtbij met muziek wil onderzoeken hoe persoonsgericht musiceren kan worden ingezet op maat van een groeiende groep thuiswonende kwetsbare ouderen en hun mantelzorgers. Als gevolg van de coronapandemie is de ontwikkeling van de praktijk gestart op virtuele wijze.Het doel van dit onderzoek is de ontwikkeling van een virtuele vorm van persoonsgericht musiceren voor kwetsbare ouderen en hun naasten, cq. mantelzorgers, waarbij wordt gedoeld op het versterken van bestaande relaties en gevoel van menselijke waardigheid.
In Nederland lijden 1,4 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten. Dit aantal zal oplopen tot 1,9 miljoen in 20301. Hevige of langdurige stress is een belangrijk risicofactor voor hart- en vaatproblemen. Cardiologen hebben vastgesteld dat omgaan met stress nu als een belangrijk onderdeel van de behandeling wordt beschouwd. Stressmanagement en het verlagen van stress zijn cruciaal voor hartpatiënten, voornamelijk bij specifieke groepen waaronder Ischemia and Non Obstructive Coronary Artery Disease (INOCA). In tegenstelling tot het klassieke beeld van obstructief coronarialijden zijn er bij INOCA-patiënten geen significante obstructies aanwezig en worden klachten medebepaald door spasme en vasculaire disfunctie van de grote en kleinere kransvaten. INOCA Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat muziek kan helpen bij het verlagen van stress en pijn.2 3 Echter is de invulling en de impact van sound therapie, waaronder het reductiegehalte van stress, bij hartpatiënten in de eigen leefomgeving nog onvoldoende onderzocht. Binnen het project HARMONIES – stressreductie met muziek voor INOCA-patiënten, is daarom de volgende onderzoeksvraag in samenwerking met de projectpartners en cardiologen vastgelegd: Hoe kan de toepassing van sound therapie in de eigen leefomgeving bijdragen aan het reduceren van stress bij INOCA-patiënten en wat is de impact hiervan op slaap? Het consortium heeft als doel om INOCA-patiënten, die vaak geen hartrevalidatie krijgen, te helpen met het reduceren van stress in de eigen leefomgeving. Door middel van sound therapie in combinatie met biofeedback kan er een gepersonaliseerde oplossing worden aangeboden aan individuele patiënten die leiden aan deze chronische ziekte. Door in te spelen op het verminderen van de stress in de eigen leefomgeving, wordt de behandeling van de chronische ziekte bevorderd en draagt dit bij aan het vergroten van de kwaliteit van leven. Door in te spelen op het verminderen/voorkomen van stress, zal dit ook bijdragen aan preventie en de druk op ziekenhuiszorg.
In Nederland lijden 1,4 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten. Dit aantal zal oplopen tot 1,9 miljoen in 2030 . Hevige of langdurige stress is een belangrijk risicofactor voor hart- en vaatproblemen. Cardiologen hebben vastgesteld dat omgaan met stress nu als een belangrijk onderdeel van de behandeling wordt beschouwd. Stressmanagement en het verlagen van stress zijn cruciaal voor hartpatiënten, voornamelijk bij specifieke groepen waaronder Ischemia and Non Obstructive Coronary Artery Disease (INOCA). In tegenstelling tot het klassieke beeld van obstructief coronarialijden zijn er bij INOCA-patiënten geen significante obstructies aanwezig en worden klachten medebepaald door spasme en vasculaire disfunctie van de grote en kleinere kransvaten. INOCA Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat muziek kan helpen bij het verlagen van stress en pijn. Echter is de invulling en de impact van sound therapie, waaronder het reductiegehalte van stress, bij hartpatiënten in de eigen leefomgeving nog onvoldoende onderzocht. Binnen het project HARMONIES – stressreductie met muziek voor INOCA-patiënten, is daarom de volgende onderzoeksvraag in samenwerking met de projectpartners en cardiologen vastgelegd: Hoe kan de toepassing van sound therapie in de eigen leefomgeving bijdragen aan het reduceren van stress bij INOCA-patiënten en wat is de impact hiervan op slaap? Het consortium heeft als doel om INOCA-patiënten, die vaak geen hartrevalidatie krijgen, te helpen met het reduceren van stress in de eigen leefomgeving. Door middel van sound therapie in combinatie met biofeedback kan er een gepersonaliseerde oplossing worden aangeboden aan individuele patiënten die leiden aan deze chronische ziekte. Door in te spelen op het verminderen van de stress in de eigen leefomgeving, wordt de behandeling van de chronische ziekte bevorderd en draagt dit bij aan het vergroten van de kwaliteit van leven. Door in te spelen op het verminderen/voorkomen van stress, zal dit ook bijdragen aan preventie en de druk op ziekenhuiszorg.