Dit rapport is onderdeel van een reeks van drie rapporten over het thema maatschappelijke voorzieningen op het platteland die de lectoraten Krimp & Leefomgeving en Maatschappelijk Vastgoed in samenwerking met de gemeente Slochteren maken. Dit eerste gedeelte bevat de resultaten van het onderzoek naar het gebruik en de waardering van voorzieningen in de gemeente Slochteren.
Demografische transitie – bezuinigingen – participatiesamenleving – zelforganisatie – eigen verantwoordelijkheid. Deze maatschappelijke en economische ontwikkelingen leiden tot veranderende verhoudingen tussen overheid, burgers en marktpartijen. Tegen de achtergrond van deze ontwikkelingen heeft de gemeente Slochteren het gebruik van maatschappelijke voorzieningen door het lectoraat Krimp en Leefomgeving in kaart laten brengen (Bovenhoff & Meier 2014). Naast inzicht in gebruik en waardering van deze voorzieningen, wil de gemeente meer zicht krijgen op de relatie tussen de aanwezigheid en het gebruik van voorzieningen enerzijds, en de subjectieve beleving van sociale cohesie anderzijds.
Dit onderzoek focust in eerste instantie op het gebruik van maatschappelijke voorzieningen binnen de gemeente Slochteren. In de gemeentevisie Slochteren 2020 staan de volgende vier thema’s centraal: Wonen, Werken, Leven en Meedoen. Dit onderzoek sluit aan bij de thema’s Leven en Meedoen, omdat de gemeente deze thema’s insteekt vanuit de perspectieven leefomgeving en voorzieningen (in het kader van vrije tijd, cultuur en recreatie). Voor het thema Meedoen gaat het om participeren in de samenleving in de breedste zin van het woord, waarbij maatschappelijke voorzieningen zoals onderwijs een rol spelen
Het kenniscentrum Health Innovation (KC HI) van De Haagse Hogeschool (HHS) wil kwetsbare groepen in Den Haag en omgeving stimuleren tot duurzaam meer en samen bewegen ter bevordering van de (positieve) gezondheid van leven en werkt hierin samen met de gemeente Den Haag en Basalt revalidatie. Het stadspark Zuiderpark leent zich bij uitstek voor het stimuleren van bewegen in de buitenruimte, maar is in de huidige vorm niet uitnodigend en voor dit doel ingericht. Ondanks de diverse beweegvoorzieningen, zoals een skatepark, speeltuin, fitplaats, sportvelden en de Sportcampus, maken te weinig Hagenaren hier nu gebruik van. In het bijzonder geldt dit voor ouderen, mensen met een fysieke beperking en bewoners van de 3 omliggende ‘krachtwijken’. Deze KIEM-aanvraag is bedoeld om een draagvlaksessie met stakeholders voor te bereiden en te organiseren. Vervolgens worden wensen, behoeften en barrières in kaart gebracht in focusgroepen eindgebruikers, met specifieke aandacht voor eigen regie, duurzame gedragsverandering en inzet van technologie. De resultaten van de draagvlaksessie en focusgroep onderzoeken, aangevuld met de expertise vanuit het KC HI en externe specialisten, leiden tot een goed onderbouwd, realistisch en haalbaar projectplan ‘Beweegvriendelijk Zuiderpark’ en de start van fondsenwerving. Hierin vormen de Sportcampus en het Zuiderpark de leer-innovatie-onderzoeksomgeving met een aantoonbare sociale en maatschappelijke impact en waarin wordt aangesloten op de ambities in de Sportnota Den Haag (2015-2030).
Duurzame gebiedsontwikkeling krijgt vorm door de bewoners centraal te stellen. Overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties worden dienstbaar aan de toekomstvisie en initiatieven van de bewoners in de wijk. De energietransitie zal een belangrijke aanjager worden van processen in de wijk. Bewoners vormen groepen die gaan werken aan energiebesparing en duurzame energie maar ook aan zogenaamde Donut Deals. Doel Het doel van het project is het realiseren van sociale, economische en democratische energietransitie in Gaasperdam. Elementen die hierbij horen zijn het creëren van een nieuw samenspel tussen leef- en systeemwereld, het door ontwikkelen van initiatieven in de wijk naar een duurzame vorm en het verbinden van de sociale basis met ecologisch bewustzijn. Resultaten Er zijn 4 werkpakketten opgesteld met de volgende doelstellingen: Projectplanning en disseminatie De sociale energietransitie: Verbetering van de sociaaleconomische positie van de buurt en haar bewoners. Verbetering van de leefbaarheid. De democratische energietransitie: Koppeling van stedelijke ontwikkelingsgebieden met strategische buurtontwikkeling. De technische energietransitie: Verbetering van de kwaliteit van woningen, woonomgeving en gebouwde voorzieningen. Verbetering van de energetische kwaliteit (duurzaamheid) van de woningen - waaronder het aardgasvrij maken van bestaande- en nieuwbouw. Looptijd 01 april 2022 - 23 december 2023 Aanpak Voor het project werken de verschillende lectoraten samen om hun expertise te bundelen op de verschillende werkpakketten. In werkpakket 2 en 3 wordt met name gekeken naar welke skills er al in de wijk aanwezig zijn, wat de behoefte van de bewoners is en hoe er een duurzame vorm van lokale governance kan ontstaan waarbij bewoners blijvend een stem krijgen in besluitvorming.
Duurzame gebiedsontwikkeling krijgt vorm door de bewoners centraal te stellen. Overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties worden dienstbaar aan de toekomstvisie en initiatieven van de bewoners in de wijk. De energietransitie zal een belangrijke aanjager worden van processen in de wijk. Bewoners vormen groepen die gaan werken aan energiebesparing en duurzame energie maar ook aan zogenaamde Donut Deals. Doel Het doel van het project is het realiseren van sociale, economische en democratische energietransitie in Gaasperdam. Elementen die hierbij horen zijn het creëren van een nieuw samenspel tussen leef- en systeemwereld, het door ontwikkelen van initiatieven in de wijk naar een duurzame vorm en het verbinden van de sociale basis met ecologisch bewustzijn. Resultaten Er zijn 4 werkpakketten opgesteld met de volgende doelstellingen: Projectplanning en disseminatie De sociale energietransitie: Verbetering van de sociaaleconomische positie van de buurt en haar bewoners. Verbetering van de leefbaarheid. De democratische energietransitie: Koppeling van stedelijke ontwikkelingsgebieden met strategische buurtontwikkeling. De technische energietransitie: Verbetering van de kwaliteit van woningen, woonomgeving en gebouwde voorzieningen. Verbetering van de energetische kwaliteit (duurzaamheid) van de woningen - waaronder het aardgasvrij maken van bestaande- en nieuwbouw. Looptijd 01 april 2022 - 23 december 2023 Aanpak Voor het project werken de verschillende lectoraten samen om hun expertise te bundelen op de verschillende werkpakketten. In werkpakket 2 en 3 wordt met name gekeken naar welke skills er al in de wijk aanwezig zijn, wat de behoefte van de bewoners is en hoe er een duurzame vorm van lokale governance kan ontstaan waarbij bewoners blijvend een stem krijgen in besluitvorming.
