Kritische meningsvorming is belangrijk voor iedere burger. De inhoud van de bètavakken is goed om kritische meningsvorming te oefenen, maar in het vmbo krijgt het nog weinig aandacht. In dit artikel beschrijven we hoe je kritische meningsvorming kunt oefenen aan de hand van socio-scientific issues (SSI), controversiële, maatschappelijke kwesties waarin zowel bètawetenschappelijke kennis als maatschappelijke afwegingen nodig is.
Voor iedereen die meer wil weten over de rol van taal en tekst in de vorm- en betekenisgeving van onze maatschappij is dit boek een aanrader. Het geeft een inleiding op de kritische discoursanalyse (KDA), een discipline die in de jaren negentig is ontwikkeld en taalkunde en sociologie met elkaar combineert. Kritische discoursanalyse richt zich op de analyse van de relatie tussen taal en de instandhouding van machtsrelaties binnen de maatschappij, binnen organisaties en binnen familieverbanden. U komt in dit boek verschillende filosofen tegen, zoals Foucault, Bourdieu, Habermas en Gramsci. U raakt vertrouwd met centrale begrippen uit de kritische discoursanalyse zoals narratieven, frames, articulatie, intertextualiteit en interdiscursiviteit. Door de vele voorbeelden uit de praktijk en de actualiteit raakt u snel met deze begrippen vertrouwd en zult u ze ook zelf gaan herkennen. U zult zien dat taal niet alleen een instrument is om te communiceren over deze wereld, maar ook een middel om de werkelijkheid vorm te geven. Door taalgebruik legt u een verband tussen uzelf en anderen; u construeert uw beeld van de werkelijkheid en presenteert dit beeld aan uw gesprekspartners. Kritische discoursanalyse richt zich zowel tot het brede publiek als tot (praktijk)onderzoekers en is van belang voor iedereen die zich interesseert voor het verband tussen taal en maatschappelijke en politieke processen. "Met dit eerste boek in het Nederlands over Kritische Discours Analyse (KDA) verschaffen de auteurs een waardevolle bijdrage aan theorie en praktijk van de analyse van de fundamentele rol van tekst en taalgebruik in de vorming en bestendiging van machtsmisbruik in de samenleving." (Teun van Dijk) "This book is a thorough introduction to Critical Discourse Analysis (CDA) and an illustration of its practical application () It is a substantive contribution to the CDA literature ()" (Norman Fairclough) "This book is an excellent updated and very well written overview and introduction to relevant approaches to Critical Discourse Studies. () The authors have succeeded in writing a book which will become a necessary companion for graduate students and scholars throughout their research." (Ruth Wodak)
Sinds 2016 zijn mbo-instellingen verplicht om het kritisch denkvermogen van hun studenten in het kader van burgerschapsonderwijs te stimuleren. De manier waarop de lessen burgerschap in deze opleidingen nu worden vormgegeven, is regelmatig nogal betuttelend. Het burgerschapsonderwijs in het mbo lijkt niet zozeer gericht te zijn op het vormen van kritische, autonome professionals, maar vooral op het creëren van productieve werknemers en brave burgers. Mogen mbo’ers dan geen kritische vragen stellen bij de gang van zaken in een bedrijf? Zou het niet beter zijn wanneer deze studenten ook uitgerust worden met de vaardigheid om in een bedrijf een bepaalde onrechtvaardigheid of een milieubelastende praktijk aan te kaarten? Is dat niet precies waar het om zou moeten draaien bij burgerschap in de beroepsopleiding? Op deze behoefte speelt het onderzoeksproject ‘Democratisering van kritisch denken’ in, dat geleid wordt door Laurence Guérin (practor Burgerschap aan het ROC van Twente) en waar Anouk Zuurmond namens het lectoraat Normatieve Professionalisering van Hogeschool Utrecht in participeert. Het project wordt gedurende de jaren 2018 – 2022 gesubsidieerd in het kader van de werkplaats Onderwijsonderzoek op het thema Burgerschap van het NRO. Het doel van deze werkplaats is om samen met partners (mbo, hbo, universiteit, Cito) aan een visie op kritisch denken in relatie tot de beroepspraktijk te werken en deze visie te vertalen in lesmaterialen. Waarom is kritisch denken juist van belang in het opleiden van toekomstige professionals – niet alleen in het mbo, maar ook in het hbo? En hoe kan dit het beste aangepakt worden? Deze vragen komen aan bod tijdens de lunchlezing, waarin Anouk je meeneemt in het proces van visieontwikkeling en het verkennen van de samenhang tussen de begrippen burgerschap, Bildung, kritisch denken en het beroepsonderwijs. Ook de meer praktische opbrengsten, in de vorm van ontwikkelde lesmaterialen, komen aan bod.
MULTIFILE
Er heersen uiteenlopende meningen over biochemie-gerelateerde vraagstukken. Wetenschappers kunnen geen zekerheid bieden, terwijl het publiek dat wel verwacht. Inzicht in de beperkingen van wetenschappelijke kennis is onmisbaar voor een kritisch vertrouwen in wetenschap. Vmbo-scholieren worden uitgedaagd op basis van actuele onderwerpen de dialoog aan te gaan over feiten en fabels.Doel Het doel van dit project is om vmbo-scholieren te helpen in het herkennen van feiten en fabels bij (bio)chemie gerelateerde vraagstukken en inzicht stimuleren over hoe wetenschap werkt. We ontwerpen lesmateriaal en onderzoeken effectieve didactiek en pedagogiek voor kritische meningsvorming erover door o.a. dialoog. Resultaten Onderwijsmateriaal en didactische handelingsperspectieven aangaande kritische meningsvorming Een narratief over hetgeen leeft bij vmbo-leerlingen Aanbevelingen voor herzien van curricula Looptijd 15 januari 2020 - 01 februari 2023 Aanpak Met diverse partners werken we aan het ontwerpen van lesmateriaal en beschrijven we bijpassende didactiek en pedagogiek. Met leraren in het vmbo testen en evalueren we dit.
Er heersen uiteenlopende meningen over biochemie-gerelateerde vraagstukken. Wetenschappers kunnen geen zekerheid bieden, terwijl het publiek dat wel verwacht. Inzicht in de beperkingen van wetenschappelijke kennis is onmisbaar voor een kritisch vertrouwen in wetenschap. Vmbo-scholieren worden uitgedaagd op basis van actuele onderwerpen de dialoog aan te gaan over feiten en fabels.
Er heersen uiteenlopende meningen over biochemie-gerelateerde vraagstukken. Wetenschappers kunnen geen zekerheid bieden, terwijl het publiek dat wel verwacht. Inzicht in de beperkingen van wetenschappelijke kennis is onmisbaar voor een kritisch vertrouwen in wetenschap. Vmbo-scholieren worden uitgedaagd op basis van actuele onderwerpen de dialoog aan te gaan over feiten en fabels.Doel Het doel van dit project is om vmbo-scholieren te helpen in het herkennen van feiten en fabels bij (bio)chemie gerelateerde vraagstukken en inzicht stimuleren over hoe wetenschap werkt. We ontwerpen lesmateriaal en onderzoeken effectieve didactiek en pedagogiek voor kritische meningsvorming erover door o.a. dialoog. Resultaten Onderwijsmateriaal en didactische handelingsperspectieven aangaande kritische meningsvorming Een narratief over hetgeen leeft bij vmbo-leerlingen Aanbevelingen voor herzien van curricula Looptijd 15 januari 2020 - 01 februari 2023 Aanpak Met diverse partners werken we aan het ontwerpen van lesmateriaal en beschrijven we bijpassende didactiek en pedagogiek. Met leraren in het vmbo testen en evalueren we dit.
