Service of SURF
© 2025 SURF
Dit is hoofdstuk 5 uit het Handboek Vakdidactiek Levensbeschouwing en Religie. De geschiedenis van het schoolvak Godsdienst of Levensbeschouwing is nauw verbonden met de geschiedenis van de complexe relatie tussen onderwijs, overheid en religie. Zeker voor de Nederlandse situatie geldt dat het vak eeuwenlang een bijzondere status heeft gehad in het onderwijs. Die bijzondere status werkt door in de aard en vormgeving van het vak tot op de dag van vandaag – al zijn er duidelijk kenteringen zichtbaar.
Op donderdag 10 oktober jongstleden werd een nieuw curriculumvoorstel aangeboden aan minister Slob van onderwijs. Aan het voorstel was anderhalf jaar gewerkt door zo’n 150 leraren en schoolleiders, die verdeeld over verschillende ontwikkelteams elk een leergebied voor hun rekening genomen hebben. Hoewel al wel veel tussenproducten bekend waren, werd toch met spanning uitgezien naar dit eindadvies, niet in de laatste plaats omdat spannend was welke plaats er zou zijn voor godsdienst, religie en levensbeschouwing. De voorganger van Curriculum.nu – het rapport van de commissie Schnabel1 – leek geheel aan godsdienst, religie en levensbeschouwing voorbij te gaan en daarmee was het de vraag of deze nieuwe ronde ook daadwerkelijk nieuwe kansen zou bieden.
Godsdienstonderwijs op school is al lang geen onomstreden vanzelfsprekendheid meer. Toch worden aan de Christelijke Hogeschool Ede jaarlijks nog altijd tientallen docenten opgeleid voor het vak van leraar godsdienst/levensbeschouwing (GL), waarvan velen al een baan hebben voordat ze zijn afgestudeerd. De opleiding bedient dan ook het hele onderwijsveld en trekt daarbij studenten van uiteenlopende levensbeschouwelijke pluimage. Studenten bereiden zich voor op de bonte praktijk van het GL-onderwijs, variërend van reformatorisch onderwijs op de ‘Biblebelt’ tot zeer plurale scholen met leerlingen van tientallen nationaliteiten en uiteenlopende religies in de grote steden. Die diversiteit is zowel de rijkdom als de uitdaging van onze opleiding (Praamsma, 2014).