Enkele globaal uitgewerkte onderzoeksthema’s die binnen het aandachtsgebied van Instituut Gak vallen, om in een vervolggesprek te verkennen of en hoe deze thema’s verder uitgewerkt kunnen worden.
In februari 2017 is de komst van honderden nieuwe student-bewoners in de Groningse wijk Paddepoel volop in voorbereiding. Een aantal nieuwbouwcomplexen voor jongeren zijn in het najaar van 2017 al voltooid. De toekomstige wooncomplexen waar dit rapport over gaat, worden gebouwd in het hart van Paddepoel, direct ten zuiden van het winkelcentrum. Daar is het oude Rabokantoor inmiddels volledig gesloopt; voorbereidingen voor de herontwikkeling van de GAK-locatie zijn gestart. Op beide locaties verrijzen de komende jaren studenten- en jongerencomplexen, en appartementen in de vrijehuursector. Omdat de ontwikkeling van deze nieuwbouwcomplexen in het centrum tegelijkertijd kansen biedt tot transformatie van het gehele openbare gebied ertussenin en eromheen, heeft de werkgroep Bouwen & Duurzaamheid van Cocreatie Paddepoel begin 2016 contact gezocht met de Hanzehogeschool Groningen. De gedachte was om studenten in samenwerking met bewoners ideeën te laten ontwikkelen voor zowel de openbare ruimte als het winkelcentrum, dat slechts door de Pleiadenlaan gescheiden is van de Rabo- en GAK-locaties Studenten van de opleiding Vastgoed & Makelaardij hebben in het kader van een onderzoeks- en adviessemester de opdracht gekregen een bijdrage te leveren aan de gezamenlijke herontwikkeling van dit gebied, op zodanige wijze dat toekomstige student-bewoners van deze complexen uitgenodigd worden ‘met hun gezicht naar de wijk’ te komen wonen. Met andere woorden, het is de bedoeling dat de cocreatieve herontwikkeling van het centrumgebied eraan bijdraagt dat toekomstige studenten goed landen in de wijk Paddepoel, dat zij daadwerkelijk gebruik gaan maken van voorzieningen in de wijk en in contact komen met de huidige bewoners.
Op 14 mei jl. vond in Nijmegen de presentatie plaats van het landelijke onderzoek “Loopbaan APK’s gekeurd” door Jos Sanders (HAN) en Jouke Post (Saxion). Noloc participeerde in klankbordgroep. Beide onderzoekers hebben in opdracht van instituut GAK een inventarisatie gedaan van ‘Loopbaan-APK instrumenten’ in Nederland. Hier is een rapport van verschenen (dit komt in de bibliotheek wanneer het digitaal is). De hoofdlijn van het rapport is dat er meer dan 100 verschillende instrumenten voor Loopbaan APK zijn, dat er 20 nader geanalyseerd zijn en dat er een 10tal aanbevelingen gedaan worden. Onder Loopbaan APK’s worden in dit verband ook de Ontwikkeladviezen 45+ meegekomen. De aanbevelingen zijn: Definieer Loopbaan APK éénduidig Loopbaan APK bestaat uit instrumenten rond persoonlijke kenmerken/eigenschappen (self-awareness) rond mogelijkheden op arbeidsmarkt (opportunity awareness) en gesprekken met loopbaan professional. Loopbaan APK moet actuele valide arbeidsmarktinformatie bieden Loopbaan APK moet professionele en passende ondersteuning bieden Loopbaan APK moet ingebed zijn in HR beleid en van beleid sociale partners Loopbaan APK moet laagdrempelig zijn Loopbaan APK moet veilig en onafhankelijk worden aangeboden Loopbaan APK dient doorontwikkeld te worden met ervaren ontwikkelaars De Loopbaan APK ontwikkeling dient gepaard te gaan met wetenschappelijk onderzoek en/of - monitoring Loopbaan APK werkt alleen als gebruiken beschikt over bepaalde basisvaardigheden. Ook worden concrete suggesties gedaan voor vervolgprojecten. Zoals het verrichten van een vergelijkend onderzoek naar geode voorbeelden in het buitenland; met netwerken van loopbaanprofessionals verkennen hoe het bestaande instrumentarium doorontwikkeld kan worden; opzetten van wetenschappelijk onderzoek naar effecten van gebruik van Loopbaan APK’s; ontwikkelen van professionaliseringstrajecten. Noloc participeerde bij dit onderzoek in de klankbordgroep en zal in het vervolgtraject graag opnieuw een vergelijkbare rol/positie innemen. Lees hier het nieuwsbericht met rapport van Stichting Hogeschool Arnhem en Nijmegen: Een geregelde check van je loopbaan zou heel normaal moeten zijn. Lees hier nog het artikel Op zoek naar het ideale loopbaan- APK-instrument
MULTIFILE
In het recent gepubliceerde Integraal Zorg Akkoord (IZA) 2023-2026 wordt toegewerkt naar goede, toegankelijke en betaalbare zorg. Thema’s die in het akkoord worden genoemd zijn passende zorg, samenwerking tussen zorg en welzijn, strakke samenwerkingsafspraken, elektronische gegevens uitwisseling, versterking eerstelijnszorg. Maar ook: uitkomstgerichte zorg. Dit sluit aan bij het visiedocument van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) ‘De diëtist en de diëtetiek in 2030’. Deze visie, voor en door diëtisten beschrijft het punt op de horizon en hoe we daar, vanuit een opgestelde veranderagenda hier naar toewerken. Hiervoor is het nodig dat (kosten)effectiviteit wordt aangetoond en is de integratie tussen praktijkvoering, onderwijs en onderzoek randvoorwaardelijk. Zowel de visie van de NVD en het IZA sturen er op aan dat diëtisten hun doelmatigheid moeten aantonen. Onder doelmatigheid verstaan we in dit project: - Onderzoek naar uitkomsten/effecten van hun eigen handelen in de praktijk - Dat diëtisten data kunnen inzetten voor reflectie op het eigen handelen en het bijsturen op kennis en kunde - Dat zij van hieruit effectieve en passende zorg kunnen aanbieden - Dat zij dit doen in samenwerking met overige zorgverleners, de patiënt zelf en vanuit doorverwijzing naar het sociaal domein - Dat zij onderdeel zijn van een (multidisciplinair) samenwerkingsverband om de samenwerking tot stand te laten komen Diëtisten zien de nut en noodzaak van deze ontwikkeling, echter missen zij handvatten om dit vorm te geven passend binnen hun huidige bedrijfsvoering en werkzaamheden. Het doel van dit project is dat het lectoraat Voeding, Diëtetiek en Leefstijl en de NVD (Academy), samen en in co-creatie (d.m.v. de methodiek Design Thinking) met diëtisten uit de eerstelijns- en tweedelijnszorg, een professionaliseringsaanbod ontwikkelen passend bij wensen en behoeften, zodat zij in staat zijn om in de toekomst doelmatigheid te kunnen aantonen en aan te sluiten bij de visie van de IZA en de NVD.
Informele zorg (zorg door mantelzorgers, aangevuld met inzet van vrijwilligers) is van onschatbare waarde voor mensen die zorg nodig hebben, alsook voor de samenleving als geheel. In een recente kamerbrief beschrijft de staatssecretaris dat zorgakkoorden zoals het IZA, GALA en WOZO sterk leunen op (meer) informele zorgverlening als basis voor de houdbaarheid van het zorgstelsel. Het rapport ‘Anders leven, anders zorgen’ beschrijft de grote noodzaak tot samenwerking tussen verleners van informele en (semi)formele zorg. Hiervoor is een fundamentele omslag in het denken over hoe we de zorg organiseren nodig. Het vertrekpunt is dat informele zorg het vanzelfsprekend fundament vormt en formele zorg daarbij aansluit. Deze omslag heeft grote implicaties voor zowel professionals, hulpvragers en hun informele zorgverleners. Bovendien overstijgt deze omslag het zorgdomein en vraagt het dus om verregaande samenwerking tussen professionals in zorg en welzijn. Het platform Informele Zorg bestaat uit lectoren vanuit zorg (3) en welzijn (4) aangevuld met de grote landelijke koepelorganisaties op het gebied van IZ: MantelzorgNL, Pharos en Movisie. Samen gaan wij bijdragen aan bovenstaande uitdaging. Het platform IZ heeft drie ambities om dit vorm te geven: 1) toewerken naar een landelijke onderzoek- infrastructuur die moet leiden tot duurzame samenwerking, samenhang en versterking van kwalitatief hoogwaardig praktijkgericht onderzoek op het thema IZ binnen zorg en welzijn, 2) agenderen en programmeren van het thema IZ binnen de landelijke onderzoekprogrammering en bijbehorende subsidie stromen en 3) innovaties in praktijk en opleidingen voor zorg- en welzijn opschalen, ontwikkelen en testen. Hiermee sluiten we aan bij de toekomstgerichte adviezen van de RVS en de missie KIA-Gezondheid en Zorg (II en IV) waarin de informele zorg het vertrekpunt is voor veranderingen in het zorgsysteem waarbij zorg meer en meer in de eigen leefomgeving wordt georganiseerd en samenwerking met informele zorg van cruciaal belang is.
Het belang van gezondheidsbevordering en de preventie van chronische ziekten is evident en heeft een prominente plek in het nationaal Preventieakkoord, het recente Integraal Zorgakkoord en de Topsector Life Sciences & Health. Binnen de Kennis- en Innovatieagenda ‘Gezondheid & Zorg’ wordt het belang van een gezonde leefstijl en een gezonde leefomgeving onderstreept. Voor gezondheidsbevordering moeten ‘alle hens aan dek’. Dit vraagt naast een andere organisatie en financiering van de zorg ook om competente professionals in zorg & welzijn die in staat zijn om op effectieve wijze bij te dragen aan een gezonde leefstijl van hun patiënt/cliënt. In de professionele praktijken van zorg & welzijn spelen een aantal knelpunten. Leefstijl wordt niet gezien als integraal onderdeel van het werk. Professionals geven advies, maar gebruiken zelden effectieve methodieken voor gedragsverandering. Daarnaast geven professionals aan dat zij behoefte hebben aan nieuwe competenties voor het bevorderen van een gezonde leefstijl, want “patiënten doen niet wat ik zes maanden geleden gezegd heb”. Binnen de gedragswetenschappen is bekend dat kennis niet genoeg is voor gedragsverandering en dat leefstijl ook gedrag is. Maar dit is nog niet terecht gekomen in de alledaagse praktijk. Onlangs schreven twaalf hoogleraren een position paper over de sleutelrol van gedragswetenschappelijke kennis bij het ontwikkelen en implementeren van leefstijlinterventies. Het paper werd mede ondertekend door een groot aantal partijen, maar niet door het hoger beroepsonderwijs. Dit lectorenplatform verenigt lectoren uit verschillende domeinen met de missie om effectieve methoden voor het bevorderen van gezonde leefstijl te vertalen naar de praktijk en te integreren in professioneel handelen. Expertise en best practices worden gedeeld, transfereerbaarheid naar andere domeinen wordt verkend en het perspectief van professional, patiënt/cliënt en burger wordt gehoord en benut. We verenigen onze krachten voor agendasetting voor gezonde leefstijl in praktijkgericht onderzoek en hbo-onderwijs.
