Service of SURF
© 2025 SURF
De Rekenkamer van de gemeente Enschede heeft het lectoraat Maatschappelijk Vastgoed gevraagd om een onderzoek uit te voeren naar het vastgoedbeleid van de gemeente Enschede en het Vastgoedbedrijf Enschede (VBE) over de periode 2001-2013. De centrale vraag daarbij is: In hoeverre zijn de doelstellingen en de missie, waarmee het VBE in 2001 is opgericht, waargemaakt? Het accent ligt daarbij op de maatschappelijke kant van het vastgoed.
De Rekenkamer van de gemeente Enschede heeft het lectoraat Maatschappelijk Vastgoed gevraagd om een onderzoek uit te voeren naar het vastgoedbeleid van de gemeente Enschede en het Vastgoedbedrijf Enschede (VBE) over de periode 2001-2013. De centrale vraag daarbij is: In hoeverre zijn de doelstellingen en de missie, waarmee het VBE in 2001 is opgericht, waargemaakt? Het accent ligt daarbij op de maatschappelijke kant van het vastgoed.
Dit rapport beschrijft de resultaten van het project ‘Mondiale Voetafdruk Enschede’, dat Saxion Kenniscentrum Leefomgeving in opdracht van en in samenwerking met de gemeente Enschede heeft uitgevoerd. Dit project is een uitvloeisel van een van de afspraken in het collegeakkoord ‘Duurzaam versterken, krachtig verbinden’ uit 2006. Langs verschillende kanalen zijn inwoners van de gemeente Enschede opgeroepen om hun Mondiale Voetafdruk vast te stellen met behulp van de Quick Scan op www.voetenbank.nl. Gedurende de ‘week van de voetafdruk’ in juni 2007 hebben ruim 100 inwoners van Enschede hieraan gehoor gegeven. In totaal bevatte het databestand van de Quick Scan ruim 600 resultaten die afkomstig waren van inwoners van Enschede. Ook in het basisonderwijs is aandacht besteed aan dit thema. Op de basisschool Drakesteyn in de wijk Stroinkslanden is een project uitgevoerd rondom voetafdruk en energiebesparing.
MULTIFILE
De, bijna oneindige, mogelijkheden van digitale (3D print)technieken prikkelen de geest en zetten aan tot creatief denken. Voorheen onmogelijke vormen worden mogelijk en kunnen op locatie en op maat worden gemaakt. Het (primair) onderwijs ziet grote potentie in 3D (print)technieken als onderwijsthema om structureel en actief mee aan de slag te gaan in de klas, om 21ste Century Skills te ontplooien bij zowel leerkrachten als leerlingen en om als thema in te zetten binnen Wetenschap & Technologie-onderwijs. De onderwijsketen is een cruciale partner in de Human Capital Agenda met haar taak om van jongs af aan kinderen op te leiden tot een moderne professional die kan uitblinken in een snel veranderende innovatie-economie. Met dat doel voor ogen zoekt het primair onderwijs structureel naar manieren om de lesprogramma’s actueel en effectief te houden. Door een toenemend aanbod van 3D (print)technieken en diensten zoeken directies, leerkrachten maar ook het team talentontwikkeling van de Gemeente Enschede naar betrouwbare experts die de scholen advies, begeleiding en (uiteindelijk) professionalisering op maat kunnen bieden. Saxion FabLab Enschede, een publieke moderne makerspace en verbonden aan Saxion Lectoraat Industrial Design, richt zich op de verbinding tussen (HBO) onderwijs, onderzoek en het bedrijfsleven. Sinds de oprichting in 2011 krijgt het FabLab ook structureel vragen vanuit het primair onderwijs (PO) om deze doelgroep hands-on in contact te brengen met moderne (3D) technieken. Waar mogelijk zijn bovengenoemde vragen opgepakt met in samenwerking met scholen en bedrijven. Knelpunten die hierbij naar voren zijn gekomen, zijn dat leerkrachten na de opstart niet weten hoe ze onvermijdelijke technische problemen moeten oplossen en/of het ontbreekt hen de kennis om een volgende verdiepende stap (zelf) te zetten. Gevolg is dat men niet verder komt dan het doen van demonstraties en/of een eerste (simpel) productje, of dat de printers stil in een hoek staan te ver-stoffen. Deze ervaringen uit Enschede zijn in lijn met conclusies van een eerder onderzoek in Flevoland (Van Keulen & van Oenen, 2015) Doel van het traject “3D in de klas” is de bundeling van krachten binnen het consortium rondom de ontwikkeling van uitdagend en uitnodigend Wetenschap & Techniek-onderwijs voor leerling en leerkracht in het primair onderwijs, door leerkrachten te scholen in 3D printen, door lesprogramma’s te ontwikkelen die verder gaan dan het ‘printen van de standaard sleutelhanger’ en door een didactische verbreding te bieden door het koppelen van kennisdomeinen. Het initiatief voor gezamenlijk onderzoek en 3D in de Klas is opgedeeld in drie delen: Deel 1) Mapping the state of the art: leren van eerdere initiatieven en de knelpunten. Deel 2) Doelgroep betrokkenheid in kaart brengen, van leerkrachten en leerlingen, inhoudelijk en organisatorisch. Deel 3) Structurele inbedding, door afstemming op en integratie in de PO-keten. Het voorliggende projectvoorstel beslaat deel 1 van dit traject. Resultaat van dit deelproject hiervan vormt de basis voor deel 2 en 3 in een vervolgtraject, mogelijk in een RAAK-publiek vorm. Saxion FabLab Enschede heeft de afgelopen jaren een actief consortium opgebouwd dat bovenstaande impasse wil doorbreken. Het consortium bestaat naast het FabLab o.a. uit: Saxion Lectoraat Industrial Design en Academie Pedagogiek en Onderwijs, ESV, Stichting Consent, Bètatechtniek, Gemeente Enschede (Team Talentontwikkeling) en het bedrijf LAYaLAY.
Als grootste stad van Overijssel en kloppend hart van Twente ontwikkelt Enschede zich voortdurend. Er wordt, aan de hand van de vijf door de gemeenteraad vastgestelde opgaven, hard gewerkt aan een toekomst waarin iedereen mag meedoen. Deze urgente stedelijke opgaven kan de gemeente niet alleen oplossen; ze vragen om een actieve inbreng van bewoners én partners in de stad. Via het ENSCHEDELAB maakt de gemeente steeds meer gebruik van nieuwe kennis en onderzoekscapaciteit van de onderwijsinstellingen en van de frisse denkkracht van studenten, de burgers van de toekomst. Voor studenten, docenten en onderzoekers vormt de stad Enschede een unieke leeromgeving van de toekomst. Met de Impulsregeling 2018 wordt ENSCHEDELAB tot een duurzaam initiatief ontwikkeld. Aan het einde van de projectperiode staat een gezamenlijk onderwijsconcept dat vanaf 2020 als regulier onderwijs aangeboden wordt bij vier instellingen op basis van gezamenlijke competities, leerdoelen en -lijnen. Voortbouwend op de resultaten tot nu toe wordt komende twee jaar gewerkt aan het verbreden, verdiepen en versterken van het ENSCHEDELAB. Dit vormt de kern van het voorstel voor de regeling City Deal Kennis Maken 2019. Op deze manier gaan de vijf partners nog intensiever en duurzamer met elkaar samen werken aan twee doelen: 1) het beter benutten van alle kennis en denkkracht in de stad bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken en 2) het vergroten van het maatschappelijk bewustzijn van studenten, docenten en onderzoekers. Dit betekent concreet, dat de vier kennisinstellingen door gaan met het aanbieden van de minor/keuzemodule die in gezamenlijkheid wordt ontwikkeld. En daarnaast wordt de veelheid aan al bestaande samenwerkingsinitiatieven in kaart gebracht en zichtbaarder en toegankelijker gemaakt voor de studenten, docenten en inwoners van Enschede en omgeving. De belangrijkste taak voor de partners is om te zorgen voor verbinding tussen de instellingen en borging en verankering binnen de eigen organisatie.
Inleiding en praktijkvraag De recente ontwikkelingen op het SMART Industry gebied van luchtrobotisering, en dan met name de stabiel te besturen drones of multicopters, zorgen voor een ware vlucht. Witteveen + Bos, ondersteund door gemeente Enschede, stelden de (praktijk-)vraag “wat zijn de mogelijkheden van drones voor mijn organisatie en werkproces ?”. Projectdoelstelling Dit leidt tot de projectdoelstelling: “Onderzoek, ontwikkel en evalueer de mogelijkheden van een modulaire sensor drone voor de toepassingen van fijnstof/NOx (sensor) en geuranalyses (luchtsamples)”. Door de ontwikkeling van twee Flexible Air Sample Taker (FAST) sensoren aan een luchtrobot beogen de projectpartners hierop antwoord te geven. Bijdrage aan topsector SMART Industry De praktijkvraag is kenmerkend voor deze SMART Industry (lucht-)robotisering, waarbij verwacht wordt dat de inspectiekosten zullen dalen en de veiligheid toeneemt. Ontwikkeling van techniek en werkwijze verandering gaan hierbij hand in hand. Vraagsturing & Netwerkvorming Het lectoraat Mechatronica werkt samen met gemeente Enschede in het netwerk- en dronetest centrum op Space53 (www.space53.nl) en ontwikkelt de twee FAST sensoren. Robor Electronics ondersteund met een UAV van www.droneXpert en GravuTech ondersteund middels lichtgewicht constructies (www.gravutech.nl). Witteveen + Bos en gemeente Enschede fungeren als initiële klanten en mede-ontwikkelaars. De projectpartners zijn tevens aangesloten bij LEO robotics1, het RAAK-SIA Smart Industry platform2 en RoboNed3. Bijdrage aan innovatie Via project wordt beoogd te komen tot een veiligere en goedkopere werkwijze in het wetgevende- en adviserende domein alsmede mimimaal twee innovatietrajecten voor nieuwe producten binnen het MKB. Activiteitenplan & Projectorganisatie Het project wordt met name uitgevoerd door Dr. A. Mersha onder leiding van lector Dr.ir. D.A.Bekke middels de projectfaseringen: systeem ontwerp, ontwikkeling FAST sensoren, UAV integratie, testen/evaluaties en demonstratie. Het eindigt met de UAV-FAST demonstrator alsmede een projectvoorstel voor RAAK MKB of Publiek in 2017.