Publicatie bij de rede van Richard de Brabander, uitgesproken bij de aanvaarding van de functie van lector aan Hogeschool Inholland in Rotterdam op 24 november 2022
Het lectoraat heeft als doel een actieve bijdrage te leveren aan het ondersteunen van kwetsbare groepen in de transitie naar een duurzame samenleving. Het uitgangspunt is dat het werken aan sociaal duurzaamheid inclusief en rechtvaardig is, zodat ook groepen in een kwetsbare positie mee kunnen doen. Het lectoraat benadert de klimaatcrisis een maatschappelijke crisis die een ‘vliegwiel van ongelijkheden’ in werking zet. In het onderzoek en projecten staan principes van sociale rechtvaardigheid, emancipatie, mensenrechten en respect voor diversiteit centraal. De centrale vraag is: Hoe kunnen we een duurzame samenleving creëren die sociaal en ecologisch rechtvaardig is en welke rol kan het sociaal werk daarin spelen? We benaderen deze vraag vanuit het perspectief van groepen in de samenleving die in een positie zitten die hen extra kwetsbaar maakt voor onrecht dat het vliegwiel van ongelijkheden voortbrengt. We richten ons onderzoek op de sociale gevolgen van de klimaatcrisis en de transitie naar een duurzame samenleving.
LINK
Het sociaal werk bevindt zich in woelige tijden en in die dynamiek werken sociaal werkers aan het (zo integraal mogelijk) bevorderen van het sociaal functioneren van mensen. Dat vraagt om voortdurende afstemming met burgers, hun netwerk, betrokken professionals en andere actoren. In onze diverse, ongelijke, geïndividualiseerde en complexe samenleving is het leggen van verbindingen tussen verschillende groepen in de samenleving essentieel en een van de kerntaken van sociaal werk. Het blijkt vaak lastig om de communicatie en afstemming met al die partijen voor elkaar te krijgen en daarbij de focus op burgers/cliënten vast te houden (Feringa, Peels, Van der Sanden, & Linders, 2017; Linders & Feringa, 2014). Sociaal werkers hebben er bijvoorbeeld moeite mee om te bepalen wanneer ze echt de regie kunnen ‘laten’ bij burgers. Dat doen ze – al dan niet bewust – vanuit de gedachte dat zijzelf als professional de bepalende factor zijn in het samenspel met burgers. Dit zien we terug in het taalgebruik dat vaak gebezigd wordt in het sociale domein. Professionals leggen regie bij cliënten terug, regisseren lotgenotencontact, zetten mensen in hun kracht, of organiseren burgerinitiatieven (Linders & Feringa, 2014; Linders, Feringa, Potting, & Jager-Vreugdenhil, 2016). Gesprekken tussen professionals gaan vaak over rollen, taken en verdeling van verantwoordelijkheden of vraagstukken die betrekking hebben op de (on)mogelijkheden om conform de transformatiedoelstellingen te werken (Van der Sanden, Feringa, Peels, & Linders, 2017). Dat kan ten koste gaan van de verbinding met cliënten, wijkbewoners, vrijwilligers, enzovoorts.
