Service of SURF
© 2025 SURF
Empowerment is een centraal begrip in het hedendaagse pedagogisch denken en handelen. In dit artikel wordt empowerment besproken in het licht van de positieve psychologie: een stroming in de psychologie die bestudeerd hoe het welbevinden en optimaal functioneren van mensen kan worden bevorderd.In de positieve psychologie heeft recent een paradigmaverschuiving plaatsgevonden. De interactie tussen individu en omgeving wordt niet langer begrepen in termen van causaliteit maar vanuit het narratief van complexiteit. In dit narratief wordt de interactie tussen individu en omgeving opgevat als een complex dynamisch systeem waarin er zelden sprake is vandirecte oorzaak-gevolg relaties (lineaire causaliteit). Bij het ontstaan van empowerment spelen zowel multi-causaliteit, multi-finaliteit als circulaire causaliteit een rol. Empowerment wordt in dit artikel dan ook niet beschouwd als een inherent psychisch kenmerk van een individu, maar als iets dat zich vormt op basis van iemands dagelijkse ervaringen in interactie met zijn socialeomgeving.In dit artikel onderzoeken we wat het denken vanuit het perspectief van complex dynamische systemen betekent voor de pedagogische visie op empowerment en welke gevolgen dit heeft voor interventies in de pedagogische praktijk.TREFWOORDENEmpowerment, Complexiteit, Complex Dynamische Systemen, Positieve Psychologie, Sociale interventies, Zelfregie, Eigen Kracht, AgencyABSTRACT- ENGLISHIn the Netherlands, empowerment plays a major role in the daily work of pedagogues and in social policies. Empowerment is closely related to the assumptions of positive psychology. This is a scientific approach that focuses on strengths instead of weaknesses, building the good in life instead of repairing the bad. Empowerment also is about taking control of one’s life and by doingso enhancing wellbeing. Therefore empowerment fits the concept of positive psychology.Recently there has been a paradigm shift in positive psychology where research is going beyond the individual person as the primary focus of enquiry and is looking more deeply at the groups and systems in which people are embedded: less in terms of causality and more as a narrative of complexity. In this narrative, the interaction between individuals and the environment is seen as a complex dynamic system.In this article we discuss empowerment and agency in the light of complexity and the implications for the daily work of pedagogues.
De markt voor Business Process Management (BPM) software groeit razend snel. Voor 2010 wordt er een marktomvang voorspeld van tussen de 1 tot 6 miljard dollar, dit betekend dat deze markt sinds 2005 meer dan verdubbeld is. BPM krijgt ook in toenemende mate publiciteit in de markt echter dan gaat het veelal om wat BPM nu precies wel en niet is en niet over hoe het toegepast kan worden. Hetzelfde geldt voor BPM software, beter bekend als Business Process Management Systemen (BPMS). Het onderzoek beschreven in dit proefschrift focust op BPMS, het ontstaan, waar het naartoe gaat en wat er allemaal komt kijken bij de invoering en het gebruik ervan. De hoofdonderzoeksvraag in dit proefschrift is: Welke factoren en competenties bepalen het succes van de implementatie van Business Process Management Systemen in een specifieke situatie? Centraal in dit proefschrift staan de volgende onderzoeksvragen: 1. Wat zijn de succes factoren bij de implementatie van Business Process Management Systemen? 2. Welke competenties hebben stakeholders in een Business Process Management Systeem implementatie project nodig? 3. Hoe ziet een Business Process Management Systeem implementatie methodiek eruit welke rekening houdt met de omgevingsfactoren van een organisatie?
MULTIFILE
Het postdoc-onderzoek Building Adaptive Tourism Areas beoogt om een bijdrage te leveren aan het vergroten van de adaptiviteit van toeristische bestemmingen. Adaptiviteit is een essentiële eigenschap in de huidige dynamische netwerk samenleving en globaliserende economie. Toeristisch-recreatieve bestemming moeten meebewegen met zaken als toenemende concurrentie en professionalisering, veranderend consumentengedrag, nieuwe technologieën die nieuwe kansen en uitdagingen met zich mee brengen, de maatschappelijke roep om duurzaamheid, kortere levenscycli van concepten, de vraag om bestemmingen in balans als gevolg van ‘overtourism’ en zo meer. In dit onderzoek nemen we het perspectief dat bestemmingen complexe, open systemen zijn die de potentie hebben om adaptief te zijn. Complexe systemen omdat een veelheid aan actoren en factoren de ontwikkelingsrichting van bestemmingen beïnvloeden. Open systemen omdat vele invloeden van buitenaf komen die op vrijwel autonome wijze ontwikkelingsrichtingen van bestemmingen beïnvloeden. Adaptiviteit is het vermogen om mee te bewegen met dergelijke dynamiek door middel van series van stapsgewijze aanpassingen. Het onderzoek Building Adaptive Tourism Areas focust specifiek op het beter begrijpen van wat de ambitie van het vergroten van het adaptieve vermogen in de praktijk betekent. De studie bestaat uit drie stappen: 1.) duiden van “key conditions” voor adaptiviteit: de elementen die noodzakelijk zijn voor adaptief vermogen, en deze vertalen naar de context van het toerisme; 2.) identificeren van ‘traps’: condities voor adaptiviteit komen met implicaties en daarmee samenhangende praktische beperkingen 3.) uiteenzetten van ‘practicable strategies: acties die helpen om te bouwen aan adaptieve bestemmingen. De output van het project zijn diverse artikelen en academische journals en professionele tijdschriften. De bevindingen worden (direct) ingebracht in de opleidingen van de Academy of Leisure & Tourism van NHL Stenden Hogeschool en verder ontplooid binnen het European Tourism Futures Institute (ETFI – www.etfi.eu).
Systeemdenken is een belangrijke vaardigheid voor het begrijpen en oplossen van problemen m.b.t. complexe dynamische systemen (klimaat, voedselvoorziening, natuurbeheer, recessie, etc.). Echter, systeemdenken wordt niet structureel onderwezen in het voortgezet onderwijs en het is bekend dat leerlingen een dergelijke denkwijze niet vanzelf ontwikkelen. Daardoor blijven leerlingen beperkt vaardig en onvoldoende toegerust voor de uitdagingen van de moderne samenleving. Een belangrijke vraag is derhalve: Hoe kunnen leerlingen effectief ondersteund worden in het ontwikkelen van hun vaardigheid in kritisch systeemdenken? Veel onderwerpen die aan bod komen in het voortgezet onderwijs zijn dynamische systemen (hormoonsystemen, varkenscyclus, faseovergangen, etc.). Het probleem is echter dat leerlingen de onderliggende structuur en het dynamische gedrag onvoldoende leren begrijpen. Er is geen sprake van een systematische aanpak om leerlingen kritisch systeemdenken aan te leren. Daarnaast zijn diagrammen die deze systemen in lesboeken beschrijven statisch. Ze lenen zich slecht voor actieve werkvormen die leerlingen cognitief uitdagen tot kritisch systeemdenken. Ook zijn docenten beperkt in het achterhalen of leerlingen complexe systemen begrijpen en om gedifferentieerde ondersteuning te kunnen geven. Hoe kan dit worden opgelost? Interactieve software kan een doorbraak genereren, mits deze leerlingen zelfstandig en op eigen niveau laat werken, passende hulp geeft, en de docent informeert over de voortgang van leerlingen. Wij stellen voor om een methodiek te onderzoeken en ontwikkelen, gebaseerd op een digitaal instrument, dat hierin voorziet. Hierbij worden technieken uit de Kunstmatige Intelligentie ingezet. Het basisidee is om leerlingen in een leerlijn middels conceptueel modelleren te laten werken met interactieve systeemdiagrammen. Omdat het software betreft, kan het niveau en de hulp geautomatiseerd worden en krijgt de docent informatie over voortgang en eventuele problemen. Het project sluit nauw aan bij de praktijkvraag, geeft invulling aan moderne onderwijsvormen en zorgt dat vaardigheden in systeemdenken expliciet worden getraind. De kern van het project betreft een PhD promotieonderzoek.
Er is in groeiende mate interesse in automatiseringsoplossingen in de land- en tuinbouw. Het autonoom mechanisch wieden van onkruid is een handeling waar Saxion i.s.m. o.a. mkb praktijkpartners Odd.Bot en Pixelfarming al enkele jaren aan werkt. De traditionele landbouw is momenteel sterk afhankelijk van chemisch herbicidegebruik voor onkruidbestrijding gedurende het groeiseizoen. Dit zorgt voor nadelige effecten zoals bodem- en water verontreiniging door uitspoeling, afname van biodiversiteit of de gezondheidsrisico’s voor arbeiders die worden blootgesteld aan landbouwgif. Verder zorgt strengere wet- en regelgeving ervoor dat bepaalde herbiciden binnen afzienbare tijd niet meer mogen worden gebruikt. Mechanisch wieden is een goed alternatief, maar dit is erg arbeidsintensief en arbeid wordt in groeiende mate schaars binnen de landbouw. Uit voorgaande projecten is gebleken dat de prestaties van de robot systemen op een aantal punten moeten worden verbeterd voordat het commercieel gezien interessant wordt voor een boer om een dergelijk robotplatform aan te schaffen. De systemen en componenten waaruit de robots zijn opgebouwd zijn complex en onderling sterk afhankelijk van elkaar. Het verder brengen van de platforms is iets wat veel R&D tijd vergt. Eerst moeten de mogelijke oplossingsrichtingen voor platformverbeteringen worden opgesteld. Vervolgens moet er o.b.v. experimenten een selectie komen van definitieve oplossingsrichtingen waar dan de komende jaren aan kan worden gewerkt. Daarbij moet de mate van modulariteit bij elke oplossing goed worden omschreven. Dit is iets wat de mkb-partners graag willen onderzoeken, maar zelf onvoldoende tijd en middelen voor hebben. Dat is dan ook het doel van dit project. Een verkennende studie uitvoeren die moet uitwijzen hoe en waar deze prestaties (betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en toepasbaarheid) van de robotplatforms kunnen worden verbeterd. Daarbij dient het eindresultaat van deze studie als startpunt voor een grotere vervolgstudie waar de voorgestelde verbeteringen en aanpassingen in kunnen worden ontwikkeld.