In Antenne Amsterdam wordt sinds 1993 jaarlijks het gebruik vanalcohol, tabak, cannabis en andere drugs in de hoofdstad in kaartgebracht. Dit gebeurt op basis van een combinatie van kwalitatieveen kwantitatieve methoden. In 2022 verzamelden we informatie via(1) interviews met een 24-koppig uitgaanspanel die vanuit insidersperspectief of vanuit hun rol als locatiemanager, organisator ofsecurity vertellen over het trendsettende uitgaansleven; (2) interviewsmet een panel kwetsbare jeugd waarin zes professionals zijnvertegenwoordigd die met buurtjongeren werken; (3) een anoniemesurvey (vragenlijsten) over middelengebruik bij 246 club- enfestivalbezoekers; en (4) analyse van testuitslagen van vijfduizendvrijwillig aangeleverde drugsmonsters bij de Amsterdamse testservices.Hoewel het jaar nog van start ging in een lockdown, werden demaatregelen in de loop van januari al versoepeld en in februarigrotendeels afgeschaft. Na twee zomers zonder festivals, draait hetgehele uitgaansleven in 2022 weer op volle toeren. Dit rapport schetstvanuit verschillende bronnen wat dat betekende voor gebruikspatronen en trends in de Amsterdamse wereld van genotmiddelen.Een wereld waarin alcohol alom aanwezig is, maar rokers in deminderheid raken. En waarin ecstasy weer favoriet is, maar nietiedereen feest met drugs.
Het recreatieve gebruik van lachgas heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen. Hoewel incidenteel lachgasgebruik nauwelijks gezondheidsschade geeft, kan langdurig of excessief lachgasgebruik tot neurologische schade leiden. Het viel Amsterdamse zorgcentra en behandelaren op dat met name jonge Marokkaanse en Turkse Nederlanders in stadsdeel Amsterdam Nieuw-West zich meldden met neurologische symptomen, waaronder ernstige verlammingsverschijnselen na problematisch lachgasgebruik. Middels interviews met dertien jonge Marokkaans-Nederlandse gebruikers (19-28 jaar) worden de determinanten van hun problematisch lachgasgebruik belicht, inclusief de relatief lage medisch-psychische zorgvraag bij deze groep gebruikers. Van hen waren zeven jongeren (poly-)klinisch in behandeling voor hun problematische gebruik. De overige zes jongeren waren niet in behandeling, maar gebruikten wel ten minste elke week lachgas.Uit de interviews blijkt dat lachgas wordt gebruikt uit verveling en om psychosociale stress en negatieve gedachten te onderdrukken. Lachgas lijkt een panacee dat verlichting biedt. Andere motieven zijn depressie, discriminatie en conflicten met vrienden of ouders. Door de (taboe)cultuur rond middelengebruik, het wantrouwen, schaamte en machocultuur bij deze groep gebruikers bereikt de hulpverlening pas laat de Marokkaans-Nederlandse problematische lachgasgebruiker. De conclusie is dat het aanbeveling verdient om influencers in te zetten bij campagnes, gericht op de risico’s en behandeling van fors lachgasgebruik. Ook het ‘jongerenwerk’ kan een belangrijke rol spelen in het motiveren van sociaal geïsoleerde gebruikers om medisch-psychische hulp te zoeken.
