Ten behoeve van beleidsvorming stelt STOWA samen met stichting RIONED al sinds 2007 een Database Hemelwaterkwaliteit ter beschikking. In 2020 verschijnt een flink herziene versie van deze database. Dit artikel beschrijft de belangrijkste bevindingen op basis van deze nieuwe database.
Inaugurele rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van lector aan Hogeschool van Hall Larenstein, 16 juni 2023. Rivieren en beken zijn een gemeenschappelijk, gedeeld goed (in het Engels: common property). De grote rivieren stonden via transport van sediment aan de oorsprong van ons Deltaland en zijn een manifestatie van een belangrijk gedeeld proces: de waterkringloop (Fig. 1). De biogeochemische processen binnen diehydrologische kringloop zorgen voor ons belangrijkste gemeenschappelijk goed: zoet water. Oppervlaktewater – zoals zeewater – verdampt, en wordt door de wind in de vorm van wolken landinwaarts gebracht. Daar valthet als neerslag en zakt in de aarde, wordt gebruikt door planten, verdampt of stroomt vanuit een groter of kleiner stroomgebied via beken en rivieren terug naar zee. Het is daarbij van levensbelang voor ons allen: mensen, dieren en planten. Wij gebruiken rivieren en beken voor ons drinkwater, omvoedsel te verzamelen, als transportader, als riool, als natuurlijke hulpbron inagrarische en industriële productie, voor energieproductie (zowel waterkracht als koeling), als aantrekkelijke woonplaats en voor recreatie. Maar ook wilde dieren en planten gebruiken het als drinkwater,transportader, om voedsel te verzamelen en als leefomgeving. Daarnaast genieten we van de schoonheid van rivieren en beken en biedt het onsinspiratie. Een goed beheer van (het stroomgebied van) beken en rivieren is daarom een gemeenschappelijk belang, waarbij het cruciaal is om de draagkracht van onze watersystemen te kennen en ze niet te overschrijden. Soms moeten we daarvoor terug of verder kijken: naar hoe het vroegerwas, hoe onze buren het doen, of hoe het zou kunnen. In deze rede wordt geschetst hoe er met natuur-gebaseerd rivierbeheer op zoek wordt gegaan naar grote gemene delers: maatregelen waar velen baat bij hebben en waar de belangen ook samenvallen, terwijl we binnen de systeemgrenzen blijven en de draagkracht niet wordt overschreden.
MULTIFILE
Stormwater runoff can contain high amounts of Potential Toxic Elements (PTE) as heavy metals. PTE can have negative and direct impact on the quality of surface waters and groundwater. The European Water Framework Directive (WFD) demands enhanced protection of the aquatic environment. As a consequence, the WFD requires municipalities and water authorities to address the emissions from drainage systems adequately and to take action when these emissions affect the quality of receiving waters together with mitigating the quantity challenges in a changing climate (floodings and drought). NBS is the most widely used method for storing stormwater and infiltrating in the Netherlands. However, there is still too little knowledge about the long-term functioning of the soil of these facilities. The research results are of great importance for all stakeholders in (inter)national cities that are involved in climate adaptation. Applying Nature-Based Solutions (NBS), Sustainable Urban Drainage Systems (SuDS) or Water Sensitive Urban Design (WSUD) are known to improve the water quality in the urban water cycle. The efficiency of NBS, such as the capability of bio swales to trap PTE, highly depends on the dimensions of the facility and on its implementation in the field [Woods Ballard, B et al, 2015]. For the determination of the removal efficiency of NBS information about stormwater quality and characteristics is essential. Acquiring the following information is strongly advised [Boogaard et al. 2014]:1. stormwater quality levels (method: stormwater quality database);2. location of NBS (method: mapping NBS in international database);3. behaviour of pollutants (method: cost effective mapping pollutants in the field). Stormwater quality contains pollutants as heavy metal in higher concentrations than water quality standards dictate. Over 500 locations with bio swales are mapped in the Netherlands which is a fraction of stormwater infiltration locations implemented in 20 years’ time. Monitoring of all these NBS would acquire high capacity and budget from the Dutch resources. This quick scan XRF mapping methodology of topsoil will indicate if the topsoil is polluted and whether the concentrations exceed national or international standards. This was only the case in one of the youngest pilots in Utrecht indicating that there are multiple factors other than age (traffic intensity, use of materials, storage volume, maintenance, run off quality, etc.). Several locations show unacceptable levels, above the national thresholds for pollutants where further research on the prediction of these levels in relation to multiple factors will be the subject of future research.The results of study are shared in 2 national workshops and valued as of great importance for all stakeholders in (inter)national cities that are involved in implementation of NBS for climate adaptation. The Dutch research results will be used to update (inter-)national guidelines for design, construction and maintenance of infiltration facilities this year. Stormwater managers are strongly advised to use this quick scan method within the first 10 years after implementation of swales to map possible pollution of the top soil and prevent pollution to spread to the groundwater in urban areas.
