Service of SURF
© 2025 SURF
Introduction - Life long sport and PA pleasure in an inclusive environment (Nationaal Sportakkoord, 2020) - Aging population (Loket Gezond Leven, 2024) - Physical activity in elderly (65+) 38% (Loket Gezond Leven, 2024) - Loneliness is limiting factor (Volksgezondheid en Zorg, 2024) - Save and inviting outer space, also for elderly
In 2020 heeft het SIA Lectorenplatform Sport en Bewegen in opdrachtvan Topteam Sport gewerkt aan de ontwikkeling van een praktijkgerichtekennis- en innovatieagenda op het gebied van sport en bewegen.Doel van het opstellen van deze kennis- en innovatieagenda is om thema’ste identificeren die bij kunnen dragen aan het oplossen van de maatschappelijke uitdagingen waar we mee te maken hebben. Voorbeelden daarvanzijn de stijgende bewegingsarmoede en zorgkosten onder diverse bevolkingsgroepen, de stijgende gezondheidsverschillen tussen mensen met een hogeen lage opleiding en de toenemende segregatie tussen bevolkingsgroepen.De praktijkgerichte kennis- en innovatieagenda draagt bij aan het oplossenvan de handelingsverlegenheid van sport- en beweegprofessionals bij dezeuitdagingen en het professionaliseren en innoveren van de beroepspraktijk.
Op verzoek van de gemeente Amersfoort heeft het lectoraat Participatie en Stedelijke Ontwikkeling van de Hogeschool Utrecht het lokale Sport- en Beweegakkoord onderzocht. Het originele doel van het onderzoek was het inzichtelijk maken van de impact van het lokale Sport- en Beweegakkoord. In dit akkoord staat de ambitie om alle Amersfoorters een leven lang aan sport- en beweegactiviteiten te laten deelnemen centraal.
Gronings Sportakkoord Minister Bruno Bruins heeft samen met vertegenwoordigers van de sport, gemeenten en andere organisaties op 29 juni 2018 het eerste Nationale Sportakkoord getekend: ‘Sport verenigt Nederland’. Doel van het Sportakkoord is om de organisatie en financiën van de sport toekomstbestendig te maken. De uitvoering van het Nationaal Sportakkoord moet lokaal gaan plaatsvinden, gebaseerd op lokale ambities en energie. Vanaf juli 2019 is het proces om te komen tot een Gronings Sportakkoord uitgevoerd waarbij meer dan 100 personen betrokken zijn geweest (zie bijlage 1). Personen werkzaam bij sport- en beweegorganisaties, het sociale domein, kennisinstellingen, maar ook vrijwilligers namens lokale sportverenigingen, belangengroepen en netwerken hebben hun input geleverd. Dit is een uniek proces geweest dat ook heeft geleid tot een nieuw gemeente breed netwerk ten aanzien van sport en bewegen. Dit netwerk zorgt voor een succesvolle uitvoering van het Gronings Sportakkoord. Tijdens het proces is veelvuldig de waarde van sport en bewegen voor de gemeente Groningen aangehaald. De waarde van de reeds aanwezige sport- en beweegaanbieders: de honderden sportverenigingen, de beweeglocaties in de openbare ruimte, het bewegingsonderwijs en de beweegmogelijkheden voor mensen met een beperking1. Maar ook wordt de waarde voor de samenleving besproken in termen van sociale cohesie, participatie en heel nadrukkelijk ‘gezondheid’. Met gezondheid bedoelen we dan positieve gezondheid: Het vermogen je aan te passen en je eigen regie te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven. Het Gronings Sportakkoord biedt ruimte om een koppeling te maken met het nog te sluiten Regionale Preventieakkoord. In de provincie Groningen wordt momenteel gewerkt aan de ontwikkeling van een Regionaal Gezondheidsakkoord (preventieakkoord). Het Regionaal Gezondheidsakkoord richt zich op het vergroten van de gezondheid en het welbevinden van inwoners. Daarbij is van belang dat sociale en fysieke factoren uitnodigen tot gezond gedrag. Sport en bewegen is daarbij een middel om de positieve gezondheid van inwoners te bevorderen door middel van fysieke activiteit, zingeving, meedoen en ontmoeting. Het Gronings Sportakkoord en het nog te sluiten Regionaal Preventieakkoord versterken elkaar in het doel om de gezondheid en het welbevinden van de inwoners te versterken. De ambitie van het Gronings Sportakkoord leidt ook tot het verbeteren van de positieve gezondheid van de inwoners. Het resultaat van een half jaar begeleiding van het proces om te komen tot het Gronings Sportakkoord.
Je leven steeds langer maar brengen die extra jaren niet in goede gezondheid door. Hierdoor neemt de vraag naar zorg toe.Tegelijk neemt het aantal mensen dat professionele zorg- en mantelzorg kan leveren af. In heel Nederland, maar zeker in hetNoorden waar krimp en vergrijzing relatief sterk zijn, zorgt dit voor druk op het gezondheidssysteem. Daarnaast is er een grotegroep mensen met één of meer chronische aandoeningen zoals COPD, obesitas en kanker en psychische klachten zoalsdepressie en chronische stress. Het goede nieuws is dat deze aandoeningen vaak te voorkomen zijn door een gezondereleefstijl. Om de toenemende druk op het gezondheidssysteem af te remmen zijn interventies gericht op de preventie daaromvan groot belang.In de huidige praktijk komt een sluitende preventieve aanpak bij mensen met gezondheidsrisico’s onvoldoende van de grondomdat de inzet te versnipperd en onvoldoende consistent is. Ook is er o.a. geen betaaltitel en daarmee geen tijd bijprofessionals in de gezondheidszorg. Voor een dergelijke omslag is het noodzakelijk dat er ruimte komt om als gemeenten enzorgverzekeraars gezamenlijk te kunnen investeren in preventie. In de in mei jl. gepubliceerde Landelijke NotaGezondheidsbeleid 2020-2024 is een eerste aanzet gegeven voor de aanpak van de belangrijkste gezondheidsvraagstukkensubsidieaanvraag_relevantie_disciplines_digitaal / GrantApplication-Relevance_discipline_digitalDossier nummer / Dossier number: 50-55505-98-201CONCEPTAangemaakt door ProjectNet / Generated by ProjectNet: 25-11-2020 13:44 2volgens het principe Health in All Policies. In het Nationaal Preventie Akkoord (NPA) wordt de wens voor een lokale vertalinggeuit, met de gemeente als regisseur samen met maatschappelijke partners. Ook wordt daarin de verbinding met NationaalSportakkoord en regionale zorgafspraken gelegd. Het in januari 2020 gestarte Preventie Overleg Groningen (POG) is hetregionale antwoord op deze gewenste ruimte voor preventie. Het POG is conform het NPA ontstaan vanuit de behoefte van dedeelnemende partijen om intensiever samen te werken, om meer samenhang aan te brengen tussen elkaars beleid en om vanelkaar te leren. Deze subsidieaanvraag sluit naadloos aan op de programmalijn van het POG; ‘Veilige en gezondeleefomgeving.’ Binnen deze lijn is het doel om een omgeving in te richten die uitnodigt tot gezond gedrag en ontmoeting. Hetversterken van gezondheid en welzijn van inwoners in hun eigen omgeving, waarbij preventie, ondersteuning en zorg insamenhang worden gebracht.De Ieefstijlproblematiek in Groningen uit zich vooral op het terrein van overgewicht, inactiviteit, roken en psychischeaandoeningen. Dit blijkt onder meer uit het onlangs verschenen Regiobeeld Noord (Menzis, 2020). Gemiddeld sporten erminder mensen in Groningen vergeleken met het gemiddelde van heel Nederland. Door het gezonder maken van de werk- enleefomgeving is er nog een aanzienlijke gezondheidswinst te behalen (VTV 2018). Dit aandeel ligt tussen de 4% (milieu) en19% (gedrag). Zorgkosten kunnen worden verlaagd door hierop in te zetten. Een gezonde fysieke leefomgeving kan bijdragenaan bijvoorbeeld de vermindering van eenzaamheid en overgewicht.Het is dan zaak om interventies zo goed mogelijk te laten aansluiten op de plaatselijke context en met draagvlak van debewoners. Dat de ene gemeente de andere niet is, blijkt ook uit het Regiobeeld Noord van Menzis, waarbij er grotegezondheidsverschillen bestaan tussen en binnen gemeenten. Dit benadrukt de urgentie voor een contextspecifiekepreventieaanpak
Minister Bruno Bruins heeft samen met vertegenwoordigers van de sport, gemeenten en andere organisaties op 29 juni 2018 het eerste Nationale Sportakkoord getekend: ‘Sport verenigt Nederland’. Doel van het Sportakkoord is om de organisatie en financiën van de sport toekomstbestendig te maken. De uitvoering van het Nationaal Sportakkoord moet lokaal gaan plaatsvinden, gebaseerd op lokale ambities en energie. Vanaf november 2019 is het proces om te komen tot een Sportakkoord in gemeente Het Hogeland uitgevoerd waarbij meer dan 50 personen betrokken zijn geweest (zie bijlage 1). Personen werkzaam bij sport- en beweegaanbieders, het sociale domein, onderwijs en fysiotherapeuten. Dit is een uniek proces geweest dat ook heeft geleid tot een nieuw gemeente breed netwerk ten aanzien van sport en bewegen. Dit netwerk zorgt voor een succesvolle uitvoering van het Sportakkoord in gemeente Het Hogeland. Het lokale Sportakkoord staat niet op zich. In het coalitieakkoord van de gemeente Het Hogeland is opgenomen dat sportverenigingen goed zijn voor de sociale cohesie en leefbaarheid van de dorpen. Tevens is in het coalitieakkoord opgenomen dat er wordt gestreefd naar een ‘sportplatform’, waar de belangen van alle sportverenigingen behartigd worden1. Het lokale Sportakkoord biedt tevens input voor het nieuw op te stellen sportbeleid in gemeente Het Hogeland en kan gekoppeld worden aan de nieuwe gezondheidsnota ‘Gezond in het Hogeland’2. Daarnaast wordt er door de provincie Groningen momenteel gewerkt aan de ontwikkeling van een provinciaal Sportakkoord met daarin aandacht voor gemeente overstijgende thema’s ten aanzien van sport en bewegen. Tevens wordt er op provinciaal niveau door de GGD invulling gegeven aan het Regionaal Gezondheidsakkoord (preventieakkoord). In dit sportakkoord gaan we ten eerste in op de uitgangspunten van het lokale Sportakkoord (De Aftrap), vervolgens kijken we naar de ambities per uitgewerkt thema (Ambities). We sluiten af met een omschrijving van de rolverdeling per thema (De Opstelling). Het resultaat van een half jaar begeleiding van het proces om te komen tot een Sportakkoord in gemeente Het Hogeland