Het project Publieke Inkoop en Logistiek van het Onderzoeksprogramma Urban Technology loopt 1 jaar. Een mooi moment voor een terug- en vooruitblik. Wat hebben we gedaan? Met welke resultaten? En hoe gaan we verder?
Inkopen is een vak. Wat is inkoop eigenlijk? Hoe doe je dat? Waar begint het en waar stopt het? Kopen bedrijven net zo in als consumenten? Wat zijn de verschillen? Dit zijn de vragen die u zich als lezer van dit boek kunt stellen.
LINK
Paper for the WION - Werkgemeenschap Inkoop Onderzoek Nederland - 2015, 3rd version.Purchasing within Small and Medium-sized Enterprises (SMEs) is important for the overall SME firm performance. However, purchasing within SMEs is not the same as purchasing within larger organisations and there is limited conclusive research on how to improve the purchasing performance of SMEs. This article describes research done by four bachelor students on the purchasing function within four Dutch manufacturing SMEs.
Inkopers van overheden en bedrijven leggen steeds meer nadruk op duurzaamheid. Meer dan 160 overheden hebben het Manifest Verantwoord Inkoop (MVI) ondertekend én hebben doelstellingen ten aanzien van biobased producten, om een lagere CO2-footprint te realiseren. De jaarlijkse inkoop van de overheid bedraagt circa 70 miljard euro, maar het aandeel van biobased daarin is zeer laag (2-5%). Met afstand het meest genoemd in een inventarisatie naar de belemmeringen is het ontbreken van een overzicht van beschikbare producten en materialen. Overheidsinkopers vragen zich af hoe zij de vertaalslag kunnen maken tussen organisatie brede duurzaamheidsdoelstellingen en inkoop op productniveau. Er zijn al meerdere online databases te vinden, maar deze bieden niet de gevraagde oplossing. De kwaliteit is onvoldoende, ze zijn te specifiek gericht op één categorie of niet toegesneden op de Nederlandse markt. Vaak is de database eenmalig ingevuld en ontbreekt het aan continuïteit. Er zijn ook geen duidelijke criteria gesteld voor het aanbod dat de klant helpt met de keuze. In het Biopro project wordt de opzet voor een betrouwbare database gedefinieerd. Performis BV, Circulair Biobased Delta, Avans en Hanze Hogeschool gaan de gevraagde database opzetten. Een belangrijke stap in het project is de definitie van de duurzaamheidscriteria waar producten moeten voldoen om vermeld te worden in een biobased database. Lectoren Jappe de Best (Avans Hogeschool) en Rob van Haren (Hanze Hogeschool) gaan duurzaamheidscriteria valideren, samen met de gebruikers van de biobased database. Stakeholders zijn inkopers en producenten. Bovendien wordt een organisatie ontwikkeld voor borging van de actualiteit van de producten en duurzaamheidskenmerken, zodat de database informatie actueel, betrouwbaar en toekomstbestendig is en blijft. Zo krijgen inkopers in één oogopslag een indruk van de beschikbaarheid van producten in een bepaalde categorie en kunnen zij aan de hand daarvan richting geven aan hun wensen en eisen.
De overheid speelt als opdrachtgever en inkoper een belangrijke rol in het circulair maken van de Nederlandse economie. Circulaire inkoop door de overheid komt echter maar langzaam van de grond en vormt nog steeds slechts een klein deel van de totale inkopen van de overheid. Uit gesprekken met circulaire MKB-bedrijven en een uitgevoerde enquête blijkt dat er verschillende barrières zijn om als circulaire ondernemer met succes in te schrijven op aanbestedingen van de overheid. Niettemin zijn er ook succesvolle inschrijvingen van circulaire ondernemers. Als eerste stap in het realiseren van méér circulair aanbesteden en het daartoe verbeteren van de match tussen mkb en overheid, is het doel van onderhavig onderzoek om in kaart te brengen wat de kritische succesfactoren zijn ten aanzien van circulair aanbesteden én van het inrichten van een learning community rond dit thema. Na deze inventarisatie zal vervolgonderzoek nodig zijn voor het verder vormgeven van de learning community en het verzamelen van best practices. Het ultieme doel van de onderzoekslijn is om te komen tot een ontwerp van een raamwerk voor circulair aanbesteden in de regio, dat handvatten en ‘best practices’ bevat, zodat een werkbare aansluiting kan ontstaan tussen het circulaire mkb en de aanbestedingspraktijk van decentrale overheden, zowel inhoudelijk als in het proces. Dit zal resulteren in méér circulair aanbesteden, wat bijdraagt aan het bereiken van de doelstellingen zoals beoogd door de overheid in ‘Nederland circulair in 2050’.
De leden v.d. ver.Straatmeubilair willen doorgroeien naar een circulaire keten. Hoewel verschillende productgroepen binnen straatmeubilair zich goed lenen voor hergebruik, is het in praktijk brengen van hergebruik vaak nog lastig. Veelal door knelpunten m.b.t. het beheer van straatmeubilair door overheden. De overheid is met 80% de grootste afnemer.Het oplossen van knelpunten vereist samenwerking tussen leden van de ver. straatmeubilair, overheden en externe partijen die bijvoorbeeld onderhoud uitvoeren. Dit project focust op het inzicht krijgen in de mogelijkheden (het HOE) van betere samenwerking bij aanbestedingsprocedure tussen (lokale) overheden en bedrijven om de circulariteit van de ketens te verbeteren. De praktijkvragen van de bedrijven zijn vervat in twee clusters: 1) Inzicht verkrijgen in de wijze waarop het programma van eisen van gemeenten bij inkoop van straatmeubilair (aanschaf en onderhoud) ingevuld wordt. 2) Onderzoek naar praktische mogelijkheden voor samenwerking tussen bedrijven en (lokale) overheden: • Hoe kunnen bedrijven duurzaamheid voor het voetlicht brengen in hun prijs/ productstelling naar overheden? • Welke mogelijkheden zijn er voor samenwerking en business modellen voor herplaatsing en hergebruik? • Wat betekent dit voor MKB bedrijven in de straatmeubilair branche? Het verkennende onderzoek wordt uitgevoerd door het Expertisecentrum ‘Sustainable Business’ van Avans Hogeschool i.s.m.2 bedrijven uit de sector straatmeubilair: Koninklijke Bammens, Jan Kuipers Nunspeet en de Vereniging Straatmeubilair. Bij de uitvoering worden gemeenten (o.a. gemeente Breda) betrokken. De onderzoeksvraag luidt als volgt: Welke knelpunten moeten opgelost worden en welke concepten zijn toepasbaar om hoogwaardig hergebruik van straatmeubilair bij (lokale) overheden te stimuleren? Resultaten zijn: 1. beschrijving processen circulair beheer straatmeubilair door overheden. 2.voorstel voor oplossingsrichtingen rekening houdend met: a adequatere toetsingsmethoden; b. productgroependifferentiatie; c. nieuwe business modellen voor hergebruikinitiatieven; d. inventarisatie blokkades en knelpunten; e. een werkwijzebeschrijving over hoe overheden en bedrijven beter kunnen samenwerken. 3. beschrijving best practices .
