The competency profile underlying higher nursing education in the Netherlands states that bachelor-prepared nurses are expected to be able to participate in ethics committees. What knowledge, skills and attitudes are involved in this participation is unclear. In five consecutive years, groups of two to three fourth-year (bachelor) nursing students conducted 8 to 11 semi-structured interviews each with nurses in ethics committees. The question was what competencies these nurses themselves say they need to participate in such committees. This article reports the aggregate of the 52 interviews in these five studies. Regarding knowledge, the article reports on health law, ethics and professional knowledge. Regarding skills, communication is mentioned, as are professional skills and skills for ‘doing ethics’. An open and respectful attitude towards patients and fellow committee members is required, aswell as commitment to patient care, committee work and professional ethics. The right attitude for a nurse in an ethics committee is said to include a reflective and perceptive attitude, along with an awareness of one’s own limitations and convictions. A detailed competency profile for nurses’ participation in ethics committees as outlined in the recommendations may serve nursing education, institutional committees and nurses themselves to meet the demands of nurses’ preparation for clinical ethics consultations.
In mijn promotieonderzoek heb ik mij gericht op het identificeren van inspiratiebronnen voor profes-sionalisering in de vorm van persona’s, die ik beelden van de professional heb genoemd (De Jonge, 2015). Mijn aanvankelijk plan was om deze bronnen vruchtbaar te maken voor professionaliserings-trajecten, maar mijn promotor stelde een andere richting voor. Voorbeelden van zulke beelden zijn de reflectieve praktijkwerker (Schön, 1983), de presentiebeoefenaar (Baart, 2001), de intrapreneur (Pin-chot, 1985) en de democratische professional (Dzur, 2008). De normatieve professional (Kunneman, 1996) is een beeld dat ik in mijn promotieonderzoek heb opgenomen. Later heb ik betoogd dat ook de muzische professional (Van Rosmalen, 1996) zo’n inspirerend beeld is (De Jonge, 2019b). Dit postdoc-onderzoek kan worden opgevat als een zoektocht om de inspiratie van de normatieve professional en de muzische professional op praktische wijze met elkaar te verbinden tot wat ik – in navolging van Banks’ (2016) concept van ‘ethics work’ – muzisch ethiekwerk heb genoemd. Dit schilderij van mijn vrouw associeerde ik met de dappere en moeizame pogingen van professionals om zich op de juiste wijzen te verhouden tot de complexe contexten waarin zij opereren. Ik gebruikte het voor het omslag van mijn dissertatie. Dit onderzoeksrapport is het verslag van een verkennend postdoc onderzoek naar de potentiële meer-waarde van de theatrale dialoog als ethische interventie voor sociale professionals. De theatrale dia-loog is een muzische werkvorm die ontwikkeld is door Bart van Rosmalen (1996). De kern ervan is dat twee personen in een woordeloze interactie om beurten houdingen of posities ten opzichte van elkaar innemen. In deze verkenning is onderzocht of deze non-verbale werkvorm behulpzaam kan zijn om ethische vraagstukken van sociale professionals te verhelderen. Hierbij is gebleken dat deze interven-tie het ethisch actorschap (Keinemans, De Jonge & Kloppenburg, 2014) van professionals stimuleert, hen aanzet tot ethiekwerk (Banks, 2016). De professionals die aan het onderzoek hebben deelgeno-men, hebben naar eigen zeggen de meerwaarde van deze muzische interventie ervaren. De theatrale dialoog als een vorm van muzische professionalisering bezit dan ook de potentie om de ethische pro-fessionalisering van sociale professionals te bevorderen.
Sinds 2009 kent de Academie Gezondheidszorg van de Christelijke Hogeschool Ede het lectoraat Verpleegkundige Beroepsethiek. Het lectoraat doet praktijkgericht onderzoek naar het vermogen van verpleegkundigen om in de eigen werkprocessen en overlegvormen over goede zorg te reflecteren en te overleggen, zodat zij bijdragen aan de morele kwaliteit van de zorgpraktijk. Anders gezegd, door beschrijvende (in plaats van voorschrijvende) ethiek ontwikkelt het lectoraat kennis die kan bijdragen aan morele vorming van bachelor verpleegkundestudenten.
Voeding en Gezondheid is een belangrijk maatschappelijk thema en een aanzienlijk deel van de Nederlandse economie betreft dit domein (voedselproductie, gezondheidszorg). Er zijn inmiddels veel lectoren in de Nederlandse Hogescholen actief die zich met dit thema bezig houden. Veel van hen werken samen in - vaak - regionale ''kennisinstelling-overheden- bedrijfsleven'' samenwerkingsverbanden of participeren in diverse onderlinge kenniskringen of het Center of Expertise Food. Met deze aanvraag willen deze lectoren de krachten bundelen, meer synergie realiseren in de onderzoeksprogrammering, de kwaliteit van het toegepaste onderzoek verbeteren en meer zichtbaar zijn naar maatschappij en economie.
