In het winternummer van 2005, met het thema: Social Emergency and Crisis Intervention in Large European Cities, beschrijft Lia van Doorn de onderzoeksresultaten van een follow-up studie onder (voormalige) daklozen in Utrecht. Het betreft een kwalitatief onderzoek. In dit artikel worden drie fasen in het ontwikkelingsproces van de daklozen beschreven: Recente, langdurige en voormalige dakloosheid. De omstandigheden in deze fasen verschillen en daardoor ook de zorgbehoefte.
Themanummer 'Veiligheid'. Het ‘opjagen’ van junks en alcoholisten heeft geen zin, zo realiseert men zich in Utrecht. Als je ze wegjaagt uit het winkelcentrum Hoog Catherijne, zorgen ze weer elders voor overlast. De reclassering, verslavingszorg, politie en nog veel meer (landelijke) instanties werken daarom samen in het Utrechtse experiment GRIP! Dit project begeleidt met drang en dwang 25 extreem lastige daklozen. Medio volgend jaar moet een onderzoek aantonen of die intensieve begeleiding tot minder overlast leidt.
Steeds meer (ex-)dakloze mensen wonen in de wijk met ambulante ondersteuning. Wijkbewoners ervaren hier vaak weerstand tegen. Onderzoek laat zien dat (ex-)dakloze mensen te maken krijgen met stigma en sociale uitsluiting. Een belemmering bij het herstel van dakloosheid. Met de ontwikkelwerkplaats ‘Zachte landing in de wijk’ gaan we op zoek naar wat er nodig is om prettig samen te leven in de wijk en hoe we stigma's kunnen tegengaan. Dit doen we samen met lokale partners uit ’s-Hertogenbosch.Doel Binnen de ontwikkelwerkplaats onderzoeken we hoe we prettig samenleven in de wijk kunnen bevorderen. De landelijke organisatie Samen Sterk Zonder Stigma heeft het concept 'bewustwordingsbijeenkomsten' ontwikkeld voor mensen met psychische kwetsbaarheid. Binnen onze ontwikkelwerkplaats bekijken we hoe we dit concept kunnen richten op mensen met een achtergrond van dakloosheid. Gezamenlijk kijken we hoe we deze bijeenkomsten kunnen organiseren in de wijk. We proberen deze uit in twee wijken, onderzoeken wat de succes- en faalfactoren zijn en passen de bijeenkomsten zo nodig aan. Resultaten Draaiboek met beschrijving van de inhoud van de bijeenkomsten dat bruikbaar is voor de borging en verspreiding; Informatieblad met beschrijving van de resultaten en werkzame elementen van de bijeenkomsten; Plan voor implementatie en borging van de bijeenkomsten binnen de regio. Looptijd 01 mei 2021 - 28 februari 2022 Aanpak Tijdens de ontwikkelwerkplaatsbijeenkomsten wordt de (ervarings)kennis van alle deelnemers benut en ontwikkeld. De leefwereld van (ex-) dakloze mensen en andere wijkbewoners vormt de leidraad voor het gesprek dat we met elkaar voeren. De uitgangspunten van de ontwikkelwerkplaats zijn: Ontmoeting; Uitwisseling van (ervarings)kennis; Leren van elkaar; Contact en duurzame verbinding tussen de deelnemers aan de ontwikkelwerkplaats.
Steeds meer (ex-)dakloze mensen wonen in de wijk met ambulante ondersteuning. Wijkbewoners ervaren hier vaak weerstand tegen. Onderzoek laat zien dat (ex-)dakloze mensen te maken krijgen met stigma en sociale uitsluiting. Een belemmering bij het herstel van dakloosheid. Met de ontwikkelwerkplaats ‘Zachte landing in de wijk’ gaan we op zoek naar wat er nodig is om prettig samen te leven in de wijk en hoe we stigma's kunnen tegengaan. Dit doen we samen met lokale partners uit ’s-Hertogenbosch.Doel Binnen de ontwikkelwerkplaats onderzoeken we hoe we prettig samenleven in de wijk kunnen bevorderen. De landelijke organisatie Samen Sterk Zonder Stigma heeft het concept 'bewustwordingsbijeenkomsten' ontwikkeld voor mensen met psychische kwetsbaarheid. Binnen onze ontwikkelwerkplaats bekijken we hoe we dit concept kunnen richten op mensen met een achtergrond van dakloosheid. Gezamenlijk kijken we hoe we deze bijeenkomsten kunnen organiseren in de wijk. We proberen deze uit in twee wijken, onderzoeken wat de succes- en faalfactoren zijn en passen de bijeenkomsten zo nodig aan. Resultaten Draaiboek met beschrijving van de inhoud van de bijeenkomsten dat bruikbaar is voor de borging en verspreiding; Informatieblad met beschrijving van de resultaten en werkzame elementen van de bijeenkomsten; Plan voor implementatie en borging van de bijeenkomsten binnen de regio. Looptijd 01 mei 2021 - 28 februari 2022 Aanpak Tijdens de ontwikkelwerkplaatsbijeenkomsten wordt de (ervarings)kennis van alle deelnemers benut en ontwikkeld. De leefwereld van (ex-) dakloze mensen en andere wijkbewoners vormt de leidraad voor het gesprek dat we met elkaar voeren. De uitgangspunten van de ontwikkelwerkplaats zijn: Ontmoeting; Uitwisseling van (ervarings)kennis; Leren van elkaar; Contact en duurzame verbinding tussen de deelnemers aan de ontwikkelwerkplaats.
Het afgelopen decennium is het aantal daklozen in Nederland verdubbeld tot ruim 36.000 in 2020. Deze mensen leven in een extreme vorm van bestaansonzekerheid, waarbij basale levensvoorwaarden als eten, drinken, toegang tot sanitair en een slaapplek niet vanzelfsprekend zijn. De bestaande aanpak van het daklozenvraagstuk – ook wel ‘housing first’ genoemd – richt zich op het vinden van opvang of reguliere woonruimte. De plek waar daklozen terecht kunnen voor tijdelijk onderdak en voor begeleiding – de Maatschappelijke Opvang (MO) – kent momenteel echter lange wachtlijsten. In grote steden moeten veel daklozen 1 tot 2 jaar wachten op opvang. Om daklozen toch de hulp te bieden die zij nodig hebben, zoeken gemeenten, MO-organisaties en sociaal professionals naar aanvullingen op ‘housing first’ aanpak. Zo bieden MO-organisaties in Amsterdam en Haarlem, in samenwerking met de gemeente, de uit de langdurige Geestelijke Gezondheidszorg afkomstige Resource-methode aan bij daklozen die op de wachtlijst staan voor opvang. Deze methode is gericht op het samen met de dakloze vormen van een steungroep van mensen uit het formele hulpverleningsnetwerk en informele deelnemers, zoals familie, vrienden, buurtgenoten en (oud-)collega’s. Bij mensen die hulp krijgen vanuit de GGZ leidt het aanbieden van de Resource-methode tot een sterker sociaal netwerk en meer eigen regie. De vraag is nu of en hoe de methode werkt bij dak- en thuislozen, en welke kennis, vaardigheden, attituden en facilitering sociaal professionals in de MO nodig hebben om steungroepen te vormen en samen met de dakloze en de steungroep te werken aan de eigen regie van de dakloze. Dit is wat in dit onderzoeksproject, getiteld ‘Social Network First?’, wordt onderzocht.
