De Nederlandse samenleving is de laatste decennia ingrijpend veranderd. Geleidelijk ontstond wat we nu de multiculturele samenleving noemen. In die samenleving staan instituties als politiek, justitie en media onder kritiek. De journalistiek treft het verwijt onvoldoende in staat te zijn in te spelen op en rekening te houden met die sterk veranderende samenleving waarin groepen dreigen de aansluiting te verliezen en waar onbegrip voor culturele diversiteit toeneemt. Bovendien zijn er felle debatten over de vrijheid van meningsuiting. Achter die debatten gaan fundamentele vragen schuil: hoe verhouden zich de grondrechten vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid in een westerse democratische rechtsstaat? Zijn er grenzen aan de uitingsvrijheid? Zo ja, waar liggen die dan? Uit onderzoek blijkt dat etnische minderheidsgroepen zich steeds minder thuis voelen bij de nationale media. Ze voelen zich niet gerepresenteerd als gelijkwaardig burger en voelen zich negatief in beeld gebracht. Het antwoord 'meer kleur op redacties' is onvoldoende gebleken en bovendien moeilijk te verwezenlijken. Minstens zo belangrijk is het zoeken van antwoorden op vragen als: wat betekent het voor journalisten om te werken in een multiculturele samenleving, met alle spanningen van dien? Welke eisen stelt die samenleving aan de competenties waarover journalisten moeten beschikken? Behoort het tot de maatschappelijke verantwoordelijkheid van media en journalistiek om bij te dragen tot integratie en sociale cohesie?
Worden echte journalisten overbodig? Kunnen hun taken niet net zo goed vervuld worden door bloggers of lezers die usergenerated content aanleveren: tekst, filmpjes, fotos iedereen loopt immers met een volledig uitgeruste smartphone rond? We hebben toch 16 miljoen reporters volgens Skoeps (2008) en iedereen is toch journalist (Deuze, 2006)? Daarnaast maken media gebruik van wat onnozele gebruikers achterlaten op Facebook, Hyves of MySpace. Er is zoveel nieuws dat je alleen maar iemand nodig hebt om te knippen en te plakken: cut n paste journalism. Dat nieuws duikt overal op, Britney Spears en Paris Hilton vinden we net zo makkelijk bij nrc.nl als bij nu.nl, een website waar de journalisten alle vier zich uitsluitend bezighouden met het online zetten van nieuws van anderen: shovelware. De traditionele journalistieke poortwachter die op basis van strenge criteria selecteert, kan vervangen worden door de administratieve gatewatcher.
Worden ‘echte’ journalisten overbodig? Kunnen hun taken niet net zo goed vervuld worden door bloggers of lezers die usergenerated content aanleveren: tekst, filmpjes, foto’s – iedereen loopt immers met een volledig uitgeruste smartphone rond? We hebben toch “16 miljoen reporters” volgens Skoeps (2008) en iedereen is toch journalist (Deuze, 2006)? Daarnaast maken media gebruik van wat onnozele gebruikers achterlaten op Facebook, Hyves of MySpace. Er is zoveel nieuws dat je alleen maar iemand nodig hebt om te knippen en te plakken: cut ’n’ paste journalism. Dat nieuws duikt overal op, Britney Spears en Paris Hilton vinden we net zo makkelijk bij nrc.nl als bij nu.nl, een website waar de journalisten – alle vier – zich uitsluitend bezighouden met het online zetten van nieuws van anderen: shovelware. De traditionele journalistieke poortwachter die op basis van strenge criteria selecteert, kan vervangen worden door de administratieve gatewatcher
