Service of SURF
© 2025 SURF
Empowerment is een centraal begrip in het hedendaagse pedagogisch denken en handelen. In dit artikel wordt empowerment besproken in het licht van de positieve psychologie: een stroming in de psychologie die bestudeerd hoe het welbevinden en optimaal functioneren van mensen kan worden bevorderd.In de positieve psychologie heeft recent een paradigmaverschuiving plaatsgevonden. De interactie tussen individu en omgeving wordt niet langer begrepen in termen van causaliteit maar vanuit het narratief van complexiteit. In dit narratief wordt de interactie tussen individu en omgeving opgevat als een complex dynamisch systeem waarin er zelden sprake is vandirecte oorzaak-gevolg relaties (lineaire causaliteit). Bij het ontstaan van empowerment spelen zowel multi-causaliteit, multi-finaliteit als circulaire causaliteit een rol. Empowerment wordt in dit artikel dan ook niet beschouwd als een inherent psychisch kenmerk van een individu, maar als iets dat zich vormt op basis van iemands dagelijkse ervaringen in interactie met zijn socialeomgeving.In dit artikel onderzoeken we wat het denken vanuit het perspectief van complex dynamische systemen betekent voor de pedagogische visie op empowerment en welke gevolgen dit heeft voor interventies in de pedagogische praktijk.TREFWOORDENEmpowerment, Complexiteit, Complex Dynamische Systemen, Positieve Psychologie, Sociale interventies, Zelfregie, Eigen Kracht, AgencyABSTRACT- ENGLISHIn the Netherlands, empowerment plays a major role in the daily work of pedagogues and in social policies. Empowerment is closely related to the assumptions of positive psychology. This is a scientific approach that focuses on strengths instead of weaknesses, building the good in life instead of repairing the bad. Empowerment also is about taking control of one’s life and by doingso enhancing wellbeing. Therefore empowerment fits the concept of positive psychology.Recently there has been a paradigm shift in positive psychology where research is going beyond the individual person as the primary focus of enquiry and is looking more deeply at the groups and systems in which people are embedded: less in terms of causality and more as a narrative of complexity. In this narrative, the interaction between individuals and the environment is seen as a complex dynamic system.In this article we discuss empowerment and agency in the light of complexity and the implications for the daily work of pedagogues.
Als na afloop van een brandincident een stoffelijk overschot wordt aangetroffen, is het van belang dat de causaliteit tussen de brand en het overlijden wordt onderzocht. Brand is zeer destructief voor het menselijk lichaam. Dit bemoeilijkt de interpretatie van onderzoeksbevindingen aan een lichaam. Er zijn diverse verschijnselen die tot op zekere hoogte duiden op vitaliteit (de betrokkene was levend) ten tijde van de brand. In dit artikel worden deze verschijnselen tegen het licht gehouden. Op basis van de huidige wetenschappelijke theorieën bestaan er geen verschijnselen die leiden tot de eenduidige conclusie over al dan niet vitale blootstelling. Wel kunnen verschijnselen een vermoeden van vitale blootstelling tot op zekere hoogte ondersteunen. Ontbreken de verschijnselen, dan is het niet mogelijk om een conclusie te trekken; de afwezigheid is geen bewijs van overlijden vóór het ontstaan van de brand. Om in de rechtszaal een uitspraak te kunnen doen over de causaliteit tussen brand en overlijden, wordt het noodzakelijk geacht om de waarde voor de aannemelijkheid van vitale blootstelling per verschijnsel te motiveren.
MULTIFILE
Het lectoraat Schulden en Incasso heeft samen met designers van Studio Sociaal Centraal een handreiking gemaakt voor stress-sensitieve inrichting van publieke ruimtes. De handreiking laat met foto’s zien hoe Studio Sociaal Centraal verschillende spreekkamers op een stress-sensitieve manier heeft ingericht. De manier van inrichten is onderbouwd met inzichten uit recente, wetenschappelijke literatuur.Doel De handreiking geeft gemeenten en andere publieke instellingen praktische tips met empirische onderbouwing hoe zij hun ruimtes stress-sensitief kunnen inrichten. Resultaten Wanneer mensen minder stress ervaren, kan dat bijdragen aan hun bereidheid om hulp te zoeken en hun problemen aan te pakken. Hieronder vind je de resultaten. Looptijd 01 oktober 2021 - 30 april 2022 Aanpak Screening van 181 publicaties uit de databases PubMed, PsycInfo, CINAHL en WoS in de periode 2010-2021, in combinatie met een eerdere snowballing-aanpak, leverde 23 artikelen op. Verkennend onderzoek In een eerder onderzoek in 2020 is door middel van een zelf-rapportage vragenlijst onderzocht in hoeverre herinrichting op basis van stress-sensitieve principes leidt tot een positievere waardering van de inrichting door ouders. De vragenlijst is voorgelegd aan twee groepen ouders die op afspraken kwamen bij de Jeugdgezondheidszorg. De eerste groep kwam voor de herinrichting (n=58), de tweede groep na de herinrichting (n=52). Na de herinrichting gaven ouders vaker aan: Zich welkom en veilig te voelen Dat de spreekkamers een vriendelijke uitstraling hadden Dat ze zich vrij voelden om te praten over wat ze belangrijk vonden Een kritische noot: vanwege het cross-sectionele design kan causaliteit niet worden aangetoond. Met name het gegeven dat ouders aangaven zich vrijer te voelen om te praten over wat ze belangrijk vonden, is een teken dat het loont om bij verbouwing na te denken over hoe die aanpassingen ondersteunend kunnen zijn aan de dienstverlening.
Het lectoraat Schulden en Incasso heeft samen met designers van Studio Sociaal Centraal een handreiking gemaakt voor stress-sensitieve inrichting van publieke ruimtes. De handreiking laat met foto’s zien hoe Studio Sociaal Centraal verschillende spreekkamers op een stress-sensitieve manier heeft ingericht. De manier van inrichten is onderbouwd met inzichten uit recente, wetenschappelijke literatuur.Doel De handreiking geeft gemeenten en andere publieke instellingen praktische tips met empirische onderbouwing hoe zij hun ruimtes stress-sensitief kunnen inrichten. Resultaten Wanneer mensen minder stress ervaren, kan dat bijdragen aan hun bereidheid om hulp te zoeken en hun problemen aan te pakken. Hieronder vind je de resultaten. Looptijd 01 oktober 2021 - 30 april 2022 Aanpak Screening van 181 publicaties uit de databases PubMed, PsycInfo, CINAHL en WoS in de periode 2010-2021, in combinatie met een eerdere snowballing-aanpak, leverde 23 artikelen op. Verkennend onderzoek In een eerder onderzoek in 2020 is door middel van een zelf-rapportage vragenlijst onderzocht in hoeverre herinrichting op basis van stress-sensitieve principes leidt tot een positievere waardering van de inrichting door ouders. De vragenlijst is voorgelegd aan twee groepen ouders die op afspraken kwamen bij de Jeugdgezondheidszorg. De eerste groep kwam voor de herinrichting (n=58), de tweede groep na de herinrichting (n=52). Na de herinrichting gaven ouders vaker aan: Zich welkom en veilig te voelen Dat de spreekkamers een vriendelijke uitstraling hadden Dat ze zich vrij voelden om te praten over wat ze belangrijk vonden Een kritische noot: vanwege het cross-sectionele design kan causaliteit niet worden aangetoond. Met name het gegeven dat ouders aangaven zich vrijer te voelen om te praten over wat ze belangrijk vonden, is een teken dat het loont om bij verbouwing na te denken over hoe die aanpassingen ondersteunend kunnen zijn aan de dienstverlening.