Dienst van SURF
© 2025 SURF
Quantified Self (QS) is een internationale beweging van makers en gebruikers van technologie voor zelfmeting van lichamelijke gegevens. Op het moment heeft iedereen de vrije keuze om gebruik te maken van - steeds meer betaalbare - sensortechnologie om zo informatie over het eigen lichaam te verkrijgen, bijvoorbeeld door middel van een armbandje, pleister of andere zogenaamde wearable technology.
Quantified Self staat voor de zelfmetende mens. Het aantal mensen dat met zelf gegeneerde gezondheidsgegevens het zorgproces binnenwandelt gaat de komende jaren groeien. Verschillende soorten activity trackers en gezondheidsapplicaties voor de smartphone maken het relatief eenvoudig om persoonlijke gegevens te verzamelen over beweging, voeding, slaap, hartslag, menstruatiecyclus, etc. Steeds vaker zullen patiënten dit soort data meenemen naar de huisarts. Het is daarom raadzaam kennis te nemen van wat er zoal aan zelfmeettechnologie beschikbaar is en hoe het is gesteld met de kwaliteit, toepasbaarheid of zelfs generaliseerbaarheid van de data. In dit artikel lichten we de achtergrond van Quantified Self toe, zetten we dit in een breder perspectief van technologische ontwikkelingen en zullen we iets zeggen over de zin en onzin van zelfmetingen, waarbij de focus zal liggen op Quantified Self met betrekking tot gezondheid en levensstijl.
Zelf gegenereerde gezondheidsinformatie speelt steeds vaker een rol in het zorgproces. Deze trend komt enerzijds door het gemak waarmee mensen zelf met wearables en apps data over zichzelf kunnen verzamelen. Anderzijds wordt deze trend door zorgverleners en de overheid gestimuleerd om de klinische observaties met data uit de thuissituatie te kunnen verrijken, of omdat door reorganisatie of bezuiniging zelfmanagement is gewenst. Ondanks positieve verwachtingen is er nog weinig onderzoek gedaan naar de implementatie en effectiviteit van zelfmeting en hieraan gerelateerde producten en diensten.
Het ‘Platform Inzet van Technologie voor Gezondheid en Welzijn (PIT)’ beoogt bij te dragen aan de duurzame implementatie en integratie van technologische innovaties in (gezondheids)zorg en welzijn (digitale zorg en ondersteuning) en de opschaling en evaluatie ervan. Digitale zorg en ondersteuning maken het mogelijk om de juiste zorg op de juiste plek te bieden, bijvoorbeeld met behulp van zelfmetingen en thuismonitoring. De ontwikkelingen op het gebied van digitale zorg gaan heel snel. Technologie is voor een groot deel ontwikkeld en voorhanden, maar uit onderzoek blijkt dat de implementatie, integratie, evaluatie, structurele financiering en opschaling een groot aantal struikelblokken kent. Onderzoek, onderwijs en werkveld moeten doelgericht samenwerken om een nieuwe praktijk vorm te geven waarin technologie wordt toegepast. PIT richt zich daarom nadrukkelijk niet alleen op praktijkgericht onderzoek in en met het werkveld, maar ook op samenwerking in onderwijs en nascholing op het gebied van digitale zorg zoals tot uiting komt in de volgende drie inhoudelijke hoofdthema’s: • Praktijkgericht onderzoek naar implementatie en integratie van technologische innovaties in de (zorg)praktijk voor zorgprofessionals en burgers, patiënten en cliënten. • Praktijkgericht onderzoek naar evaluatie en opschaling van technologische innovaties voor gezondheid en welzijn. • Onderwijs en nascholing op het gebied van technologische innovaties voor gezondheid en welzijn. Elk thema heeft een werkgroep voor het uitvoeren van de onderzoeksagenda, het verbinden met het werkveld en het kennisdelen. PIT heeft een open karakter: nieuwe stakeholders zijn van harte uitgenodigd deel te nemen aan de werkgroepen. Dit kunnen deelnemers zijn vanuit onderzoek, zorg, welzijn, ondernemerschap, onderwijs (mbo, hbo), etc. Vanuit PIT wordt er samengewerkt met de platformen Personalised Health, Zelfmanagement, en Praktijkgericht ICT-onderzoek. Daarnaast zijn drie lectoren uit het PIT-bestuur betrokken in gehonoreerde SPRONG-programma’s: - FAITH: een Noord-Nederlands samenwerkingsverband met Hanzehogeschool, NHLStenden, kennisinstellingen en 25 zorgorganisaties. - Mensen in Beweging: SPRONG-programma van Hogeschool van Amsterdam met meer dan 30 partners.
Door de hartslag, het slaapritme of stress te meten, proberen we gedrag van mensen te voorspellen. Het meten doen we via zogenoemde 'wearables'. Deze kleine digitale apparaten, zoals een fitbit of smartwatch, doen de hele dag door metingen.Doel Ons streven is om individuen met sterk probleemgedrag zelf inzicht te geven in het moment dat hun gedrag echt een probleem dreigt te worden. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geeft aan dat ze streven naar zelfmeting bij 75% van de chronische patiënten binnen 5 jaar. Resultaten Dit onderzoek loopt nog. Na afronding vind je hier een samenvatting van de resultaten. Looptijd 01 januari 2018 - 01 februari 2021 Aanpak In samenwerking met andere projecten verzamelen we data over niet gewenst gedrag en andere sociale relaties. Er is een ICT-platform opgezet om de inzet van 'wearables te vergroten. Verschillende partijen gebruiken het platform. Ook voor vervolgonderzoek wordt het ingezet.
Door de hartslag, het slaapritme of stress te meten, proberen we gedrag van mensen te voorspellen. Het meten doen we via zogenoemde 'wearables'. Deze kleine digitale apparaten, zoals een fitbit of smartwatch, doen de hele dag door metingen.Doel Ons streven is om individuen met sterk probleemgedrag zelf inzicht te geven in het moment dat hun gedrag echt een probleem dreigt te worden. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geeft aan dat ze streven naar zelfmeting bij 75% van de chronische patiënten binnen 5 jaar. Resultaten Dit onderzoek loopt nog. Na afronding vind je hier een samenvatting van de resultaten. Looptijd 01 januari 2018 - 01 februari 2021 Aanpak In samenwerking met andere projecten verzamelen we data over niet gewenst gedrag en andere sociale relaties. Er is een ICT-platform opgezet om de inzet van 'wearables te vergroten. Verschillende partijen gebruiken het platform. Ook voor vervolgonderzoek wordt het ingezet.