In dit publieke rapport wordt waterstof als een aanvullende mogelijkheid voor verduurzaming van de warmtevoorziening in woonwijken gepresenteerd. Het demonstratieproject Waterstofwijk Hoogeveen dient hierbij als rode draad. Voor andere wijken zal per geval bekeken moeten worden of de waterstofoptie echt past bij de betreffende wijk.
MULTIFILE
Technische, economische en maatschappelijke aspecten van duurzame waterstof.Dit rapport is geschreven als achtergrondinformatie voor twee projecten waarbij de Hanzehogeschool Groningen betrokken is: de bouw van een waterstoftankstation in Groningen en deontwikkeling van een waterstofwoonwijk in Hoogeveen. Het waterstoftankstation is in november 2021 feestelijk geopend en de waterstofwijk is nog volop in ontwikkeling.Beide projecten dragen bij aan de realisatie van een klimaatneutrale toekomst. Nederland wil in 2050 klimaatneutraal is zijn, met andere woorden: er mag netto geen uitstoot meer zijn van broeikasgassen. Hierdoor wordt de opwarming van de aarde beperkt en worden ongewenste klimaatveranderingen voorkomen.Het rapport gaat over de rol die waterstof kan spelen in de transitie van fossiele energie naar duurzame energie.
The European Commission has selected the Northern Netherlands to become the leading European hydrogen region and supports establishment of a complete local (green) hydrogen ecosystem covering production, storage, distribution, refueling and final use of hydrogen (Cordis, H2Valley, 2019). In line with the European recognition, the Dutch government has set the goal to establish a hydrogen ecosystem by 2025 that would further expand to Western Europe by 2030. Yet before the European Union nominated the Northern Netherlands as European Hydrogen Valley, the key stakeholders in the Northern Netherlands – industry, SMEs, knowledge institutions and government – committed to the long-term cooperation in development of the green hydrogen market. Subsequently, the three regional governments of the Northern Netherlands, - Groningen, Friesland and Drenthe, - prepared the common Hydrogen Investment Agenda (2019), which was further elaborated in the common Hydrogen Investment Plan (2020). The latter includes investments amounting to over 9 billion euro, which is believed will secure some 66.000 existing jobs and help create between 25 thousands (in 2030) and 41 thousands (in 2050) new jobs.However, implementation of these ambitious plans to establish a hydrogen ecosystem of this scale will require not only investments into development of a new infrastructure or technological adaptation of present energy systems, e.g., pipelines, but also facilitation of economic transformation and securing the social support and acceptance. What are the prospects for the social support for the developing European Hydrogen Valley in the Northern Netherlands and its acceptance by inhabitants? The paper discusses the social support and acceptance aspects for a hydrogen ecosystem in the context of regional experiences of energy transition, including the concerns of energy justice, safety, and public trust that were raised in the recent past.
LINK
Dit voorstel is er op gericht in de regio Groningen en Drenthe voor voldoende geschoold personeel voor de nieuwe technologie en toepassingen rondom H2 te zorgen, maar dan zodanig dat optimaal wordt ingespeeld op het enorme en nog steeds groeiende regionale investeringsplan en gestoeld op bestaande sterkten, de H2 Train & Learn Hub. Daarom zijn de uitgangspunten ervan: - Dat onderwijs gekoppeld is aan een versterking van de regionale research- en testcapaciteit op het thema, de valorisatie ervan en de ontwikkeling van startups, dit alles tezamen gebundeld in een regionale campus, Hydrogen Valley Campus Europe (HVCE). - Dat de onderwijsactiviteiten geïntegreerd worden via doorlopende leerlijnen mbo – hbo – wo – post-initieel. - Dat het onderwijs waar mogelijk interdisciplinair wordt opgebouwd. - Dat op alle niveaus intensieve samenwerking wordt opgezet tussen het onderwijs en het regionale bedrijfsleven. - Dat er serieuze aandacht komt voor het marketen en ‘branden’ van de nieuwe onderwijsvormen. - Dat er naast het reguliere onderwijs ook aandacht is voor de omscholing van ‘aardgaswerknemers’ naar ‘waterstofwerknemers’. Het voorstel is geïntegreerd met en versterkt en verbreedt met een lopend onderwijsproject Waterstof Werkt!, zodanig dat nu een voldragen plan is ontstaan om het onderwijs in de regio rond het thema de vereiste krachtige impuls te geven. En daarmee de garantie van de regionale beschikbaarheid van enkele duizenden goed-geschoolde, additionele werknemers die klaar staan om de uitdagingen van de waterstofeconomie in de regio aan te gaan.
Noord Nederland heeft als eerste regio binnen Europa de status van ‘Hydrogen Valley’ gekregen. Dit is gebaseerd op het grote aantal concrete waterstof initiatieven in deze regio die programmatisch bij dragen aan het ontwikkelen van verschillende waardeketens rond waterstof. Nationaal en regionaal is geconstateerd dat gebrek aan goed geschoold personeel de blokkerende randvoorwaarde gaat worden voor geschetste perspectieven. Daarom zijn in de afgelopen jaren in de noordelijke regio meerdere waterstof human capital projecten opgezet en uitgevoerd. De HCA Groenvermogen call stelt ons in staat deze projecten te bundelen, beter af te stemmen en door te ontwikkelen. Er wordt in noord Nederland expliciet voor gekozen om in deze eerste fase, planvorming via roadmapping, juist te werken met een regional team dat samen de liaisonrol gaat invullen. De gedachte hierachter is om maximaal verbinding te houden met lopende initiatieven in de regio maar ook goed zicht te krijgen op de verschillende prioriteiten in deze grote regio. De doelstelling is meervoudig : - Doorontwikkelen op de regionale HCA-initiatieven de we al hebben opgestart . - Zorgen voor een goede onderlinge verbinding tussen de bestaande initiatieven. - Identificeren van witte vlekken in prioriteiten, inhoudelijk en geografisch - Het creëren van een gemeenschappelijke en gedragen roadmap . Door landelijk de verbinding te kunnen maken met de 5 andere regio’s, kunnen we vervolgens: 1. Bepalen of regionaal aanwezige initiatieven en producten landelijk benut kunnen worden. 2. Bepalen of regionale behoeften met landelijke producten ingevuld kunnen worden. 3. Bepalen welke regionale behoeften ingevuld moeten worden met nieuw te ontwikkelen human capital activiteiten en of dit ook in andere regio’s speelt.
Dit plan van aanpak beschrijft de noodzakelijke activiteiten voor de invulling van de regionale liaisonfunctie en voor het opstellen van de Regionale Roadmap voor de regio Noord-Holland/MRA. De pilotregeling Regionale liaisons en Learning Communities voor GroenvermogenNL geeft invulling aan de eerste fase van werkstroom 2 ‘Realisatie en opschaling Learning Communities en mobiliseren regio’ en werkstroom 3 ‘Nationaal Kennisplatform kennisuitwisseling en opleidingsmogelijkheden’. De invulling van deze werkstromen wordt in samenhang en in regionale samenwerking opgezet. De Hogeschool van Amsterdam is als een van de grootste kennisinstellingen van Nederland een ankerpartij die bijdraagt aan de economische en sociale ontwikkeling van de regio. De HvA draagt bij aan de transities, innovaties en groei via kennisontwikkeling en kennisvalorisatie en richt zich op de Human Capital-opgaven en kwetsbare doelgroepen via een leven lang ontwikkelen. Grote ambities en uitdagingen ten aanzien van HCA GroenvermogenNL tekenen zich in de regio Noord-Holland/MRA af van Den Helder, het Noordzee Kanaal Gebied, de Port of Amsterdam tot de Zaanstreek, Schiphol en de metropoolregio Amsterdam. Het liaisonteam van regio Noord-Holland/MRA heeft inmiddels eerste gesprekken gevoerd met het merendeel van de beschreven partijen. De vermelde partijen wensen betrokken te zijn bij het proces om te komen tot een roadmap voor HCA. De onderwerpen uit de Roadmap hebben een kwantitatief (pijler 1) en een kwalitatief karakter (pijler 2). In de kern bestaat het proces dat leidt tot een gedragen regionale roadmap uit drie hoofdactiviteiten: 1) onderzoek en beschrijving, 2) mobiliseren van de regio en 3) organiseren van commitment. Het liaisonteam bestaat uit Ronald Kleijn, Simone Maas en Bastiaan Odijk o.a. aangevuld met ondersteuning op het gebied van communicatie en projectassistentie. Het team is samengesteld op basis van de benodigde competenties voor het uitvoeren van de hierboven genoemde drie hoofdactiviteiten.
