Dienst van SURF
© 2025 SURF
Voeding speelt een belangrijke rol bij de preventie en behandeling van ziekten. In de verpleegkundige basiszorg is voeding een fundament dat alle zorgactiviteiten voor eten en drinken omvat. Het is daarom belangrijk dat er in de opleiding tot bachelor verpleegkundige voldoende aandacht is voor voeding.
Het zorgpad ‘Voeding bij kanker’ beschrijft het (logistiek) pad dat de oncologische patiënt doorloopt binnen de voedingszorg vanaf het moment dat screening op behoefte aan voedingszorg plaatsvindt en verwijzing naar de diëtist tot en met follow-up of palliatieve fase. Hierbij zijn het format en de indeling aangehouden van de IKNL-formats van (niet-)tumorspecifieke zorgpaden
Smaak- en reukstoornissen kunnen leiden tot gewichtsverlies en soms tot gewichtstoename. Daarom vormt voedingsvoorlichting een essentieel onderdeel van de begeleiding en behandeling van een patiënt met een smaak- en reukstoornis. Bij reuk- en smaakstoornissen dient onderscheid te worden gemaakt tussen algemene voedingsadviezen en voedingsadviezen tijdens en na behandeling van een oncologisch proces door radio- en/of chemotherapie hiervan. Voedingsadviezen dienen ter verbetering van de voedingstoestand en het welbevinden van de patiënt. Bij ernstige problemen met de verwerking van een reuk- en/of smaakstoornis kan psychosociale ondersteuning worden overwogen.
LINK
Ouderen worden steeds ouder en wonen steeds langer thuis. Een goede voedingstoestand, en de keuze van de juiste eiwitrijke voedingsproducten, dragen bij aan behoud van gezondheid en vitaliteit van thuiswonende ouderen. Uit eerder onderzoek is bekend dat enerzijds de eiwitbehoefte van ouderen verhoogd is, terwijl anderzijds de eiwitinname van thuiswonende ouderen veelal insufficiënt is. Bovendien hebben ouderen onvoldoende kennis over het belang van eiwit voor het behoud van hun vitaliteit. Bij ouderen is daarom onvoldoende bewustzijn dat zij, door voldoende eiwitten te eten, zélf een bijdrage kunnen leveren aan een gezonde en vitale oude dag. Zowel gezondheidsprofessionals als voedingsmiddelenbedrijven zijn zich bewust van de belangrijke rol van eiwit. Deze boodschap heeft de oudere consument echter nog niet bereikt. Intussen zijn voedingsmiddelenbedrijven wel al bezig hun assortiment aan te passen aan de verhoogde eiwitbehoefte van ouderen. Middels dit subsidievoorstel wordt in kaart gebracht wíe de oudere burger is die extra eiwit nodig heeft, welke kennis hij heeft en welke kennislacunes er nog zijn, aan welke informatie en aan welke producten hij behoefte heeft, en via welke communicatiekanalen hij het best geïnformeerd kan worden. Parallel hieraan wordt met producenten en oudere consumenten getest welke producten het best passen bij ‘de eiwitrijke keuze’. In dit onderzoek combineren HAN en HAS Hogeschool hun complementaire disciplines: Voeding & Diëtetiek (HAN) en Marketing & Communicatie (HAS) en werken samen met het voedingsmiddelenbedrijfsleven aan het oplossen van een concreet probleem. Nieuwe communicatiestrategieën worden ontworpen en getoetst om de oudere consument meer bewust te maken van het belang van eiwit. Resultaten worden gedissemineerd via kanalen zoals Platform Patiënt en Voeding, KBO-PCOB, het Voedingscentrum en de Stuurgroep Ondervoeding.
Een slokdarmoperatie heeft een grote impact op de fysieke gesteldheid. Dat, terwijl patiënten met slokdarmkanker vaak al een verminderde fitheid en voedingstoestand hebben. Het PRIOR-project richt zich op verbetering van fitheid en voedingstoestand voor de operatie, om het herstel daarna te bevorderen.Doel In dit project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten een zorgprogramma ontwikkeld voor patiënten met slokdarmkanker die nog geopereerd moeten worden. Het doel hiervan is het verbeteren van de fysieke fitheid en het vergroten van de kans op een goed herstel na de operatie. Resultaten Vanuit de deelnemende ziekenhuizen hebben in totaal 248 patiënten aan het project meegedaan. In de periode voorafgaand aan de operatie zien we dat de fitheid van patiënten tijdens chemotherapie en bestraling eerst fors daalt. Tijdens de daarop volgende gecombineerde trainings- en voedingsinterventie lukt het patienten goed om hun conditie weer te verbeteren, veelal tot boven hun beginniveau. Drie maanden na de operatie zien we dat de conditie van patienten nog fors verminderd is. Deze resultaten hebben we gepresenteerd op het internationaal congres oncologiefysiotherapie 2021. Patienten en zorgverleners zijn positief over de nieuwe zorg. Het trainen voorafgaand aan de operatie is veelal goed haalbaar.• Patiënten voeren de preoperatieve training op verschillende manieren uit, waarbij we een fitte, een fragiele en een vermoeide groep kunnen onderscheiden. Meer informatie over deze groepen is te vinden in een presentatie, welke gepubliceerd is op het wereldcongres fysiotherapie 2021. Meer resultaten van het onderzoek volgen in het najaar van 2021. De resultaten zullen worden gepubliceerd in (inter)nationale wetenschappelijke tijdschriften en gepresenteerd op (inter)nationale congressen en symposia Looptijd 01 mei 2017 - 01 januari 2023 Aanpak In het PRIOR-project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten vanuit de betrokken ziekenhuizen een nieuw zorgprogramma ontwikkeld en geïmplementeerd als nieuwe standaardzorg. Vanuit de ziekenhuizen is er daarnaast gewerkt aan een netwerk met eerstelijns (oncologisch gespecialiseerde) fysiotherapeuten, om patiënten optimaal te kunnen verwijzen voor de training. Met behulp van de verzamelde behandelgegevens onderzoeken we het herstel van patiënten na een slokdarmoperatie en de factoren die dit beïnvloeden. Met deze kennis willen we de zorg verder optimaliseren. Daarnaast kijken we naar mogelijkheden voor structurele financiering en maken we een plan voor uitbreiding van de nieuwe zorg in geheel Nederland. Binnen dit project werken we veel samen met studenten vanuit verschillende opleidingen, die in het kader van hun afstudeeronderzoek bij ons onderzoek aansluiten. Downloads en links
Een slokdarmoperatie heeft een grote impact op de fysieke gesteldheid. Dat, terwijl patiënten met slokdarmkanker vaak al een verminderde fitheid en voedingstoestand hebben. Het PRIOR-project richt zich op verbetering van fitheid en voedingstoestand voor de operatie, om het herstel daarna te bevorderen.Doel In dit project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten een zorgprogramma ontwikkeld voor patiënten met slokdarmkanker die nog geopereerd moeten worden. Het doel hiervan is het verbeteren van de fysieke fitheid en het vergroten van de kans op een goed herstel na de operatie. Resultaten Vanuit de deelnemende ziekenhuizen hebben in totaal 248 patiënten aan het project meegedaan. In de periode voorafgaand aan de operatie zien we dat de fitheid van patiënten tijdens chemotherapie en bestraling eerst fors daalt. Tijdens de daarop volgende gecombineerde trainings- en voedingsinterventie lukt het patienten goed om hun conditie weer te verbeteren, veelal tot boven hun beginniveau. Drie maanden na de operatie zien we dat de conditie van patienten nog fors verminderd is. Deze resultaten hebben we gepresenteerd op het internationaal congres oncologiefysiotherapie 2021. Patienten en zorgverleners zijn positief over de nieuwe zorg. Het trainen voorafgaand aan de operatie is veelal goed haalbaar.• Patiënten voeren de preoperatieve training op verschillende manieren uit, waarbij we een fitte, een fragiele en een vermoeide groep kunnen onderscheiden. Meer informatie over deze groepen is te vinden in een presentatie, welke gepubliceerd is op het wereldcongres fysiotherapie 2021. Meer resultaten van het onderzoek volgen in het najaar van 2021. De resultaten zullen worden gepubliceerd in (inter)nationale wetenschappelijke tijdschriften en gepresenteerd op (inter)nationale congressen en symposia Looptijd 01 mei 2017 - 01 januari 2023 Aanpak In het PRIOR-project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten vanuit de betrokken ziekenhuizen een nieuw zorgprogramma ontwikkeld en geïmplementeerd als nieuwe standaardzorg. Vanuit de ziekenhuizen is er daarnaast gewerkt aan een netwerk met eerstelijns (oncologisch gespecialiseerde) fysiotherapeuten, om patiënten optimaal te kunnen verwijzen voor de training. Met behulp van de verzamelde behandelgegevens onderzoeken we het herstel van patiënten na een slokdarmoperatie en de factoren die dit beïnvloeden. Met deze kennis willen we de zorg verder optimaliseren. Daarnaast kijken we naar mogelijkheden voor structurele financiering en maken we een plan voor uitbreiding van de nieuwe zorg in geheel Nederland. Binnen dit project werken we veel samen met studenten vanuit verschillende opleidingen, die in het kader van hun afstudeeronderzoek bij ons onderzoek aansluiten. Downloads en links