Dienst van SURF
© 2025 SURF
Vanuit het project "Creëer een positieve talentspiraal: Innovatieve handvatten voor het werken met kinderen met autisme spectrum stoornis" zijn 11 good practice videovoorbeelden ontwikkeld die dienen als inspiratie voor leerkrachten die werken met kinderen met een Autisme Spectrum Stoornis.
LINK
Kinderen leren van het kijken naar een voorbeeld. In het zwemonderwijs is kijken naar de beweging lastig, omdat het voorbeeld (gedeeltelijk) onder water plaatsvindt. Dit is zeker van toepassing bij de schoolslag.Het doel van dit onderzoek was om in kaart te brengen wat het effect is van een voorbeeld op een iPad ten opzichte van het bekijken van een fysiek voorbeeld in de zwemles.In de resultaten komt naar voren dat de experimentele groep significant meer vooruitgang heeft geboekt op de schoolslag dan de controle groep. Daarnaast scoorde de experimentele groep significant hoger op de kennis van de schoolslag. Hierdoor lijkt het dat een voorbeeld gegeven door middel van een iPad leidt tot een grotere vooruitgang op de schoolslag dan een traditioneel voorbeeld van de lesgever.
Aanleiding: Jonge kinderen ontwikkelen zich al spelenderwijs. Maar pedagogisch medewerkers en kleuterleerkrachten zien dat spel in hun praktijk verloren dreigt te gaan door een programmatische aanpak van het taalonderwijs. Deze professionals pleiten voor behoud en versterking van spel, omdat het voor jonge kinderen de geëigende manier van leren is. Tegelijk zoeken ze naar kansen om binnen het spel aan taaldoelen te werken. Hoe kunnen ze taal- en speldoelen combineren? Het verbeteren van de kwaliteit van de interacties tussen professional en kind tijdens doen-alsofspel lijkt kansrijk, omdat daar immers taal als communicatiemiddel ingezet kan worden. Het ontbreekt professionals echter aan gefundeerde handvatten om tegelijkertijd aan de twee domeinen van taal- en spelontwikkeling te kunnen werken. Doelstelling Dit project verbindt de twee onderzoeksterreinen 'spel' en 'taal'. De onderzoekers kijken hoe professionals hun eigen begeleidingsrol tijdens spel kunnen inzetten om tegelijk de kwaliteit van spel- en taalontwikkeling te stimuleren. De twee centrale onderzoeksvragen zijn: 1. Op welke manier kan de interactie tussen professional en kinderen binnen verschillende spelbegeleidingsrollen bij doen-alsofspel zowel de taal- als de spelontwikkeling stimuleren, in heterogene kindercentra en kleutergroepen? 2. Op welke manieren kunnen professionals deze nieuwe begeleidingsvormen in hun praktijk realiseren? De onderzoekers ontwikkelen een prototype door middel van ontwerponderzoek met professionele leerwerkgemeenschappen. Dit prototype levert de ontbrekende handvatten voor professionals in de praktijk. Het onderzoek levert de tot nu toe ontbrekende kennis op voor vernieuwing van opleidingscurricula van de hogescholen. Beoogde resultaten De concrete resultaten van dit project zijn o.a. een prototype 'taal en spel' en videomateriaal van good practices. Het prototype 'taal en spel' komt op een openbare website beschikbaar. Het project wordt afgesloten met een eindconferentie met onder meer workshops, voor een brede groep belangstellenden die met educatie in kindercentra en kleutergroepen te maken hebben. Het beroepenveld kan kennis nemen van de nieuwe kennis tijdens tijdens landelijke en internationale congressen en via publicaties in vaktijdschriften en op websites.
Een taalontwikkelingsstoornis is de meest voorkomende ontwikkelingsstoornis bij kinderen. Een taalontwikkelingsstoornis (TOS) betekent dat je moeite hebt met praten en met het begrijpen van de ander. In iedere Nederlandse schoolklas zitten gemiddeld twee kinderen met TOS. Taalproblemen hebben een grote impact op het dagelijks functioneren van een kind. Al op heel jonge leeftijd is er miscommunicatie met ouders en broertjes en zusjes. Hierdoor kunnen gedragsproblemen en faalangst ontstaan. Op school ontstaan leerproblemen omdat het onderwijs gebaseerd is op leren via mondelinge en schriftelijke (talige) instructie. Kinderen met TOS ervaren minder schoolsucces, hebben minder vriendjes, en jongvolwassenen verliezen vaker hun baan. Een van de hardnekkigste symptomen van TOS is het zeer zwak formuleren van zinnen. De incorrecte zinsbouw en grammatica zorgen voor onbegrip bij de luisteraar. Professionals die kinderen met TOS begeleiden, erkennen het belang van therapie gericht op dit taalaspect; zij ervaren hier echter ook grote handelingsverlegenheid. Ze geven aan dat er onvoldoende behandelmateriaal is om zinsbouw en grammatica te remediëren, daarnaast zijn bestaande instrumenten niet altijd toepasbaar in de klinische praktijk, bijvoorbeeld omdat het gebruik te tijdsintensief of te complex is. Om deze problemen op te lossen, is samen met behandelaars in het mkb-logopedie het consortium ZINnig opgezet. Het consortium bestaat uit experts op het gebied van taal en technologie: kindertaal, taalpathologie, speciaal onderwijs, logopedie en taaltherapie, ICT en webdesign. Het doel van het consortium is om de zorg en begeleiding voor kinderen met TOS te verbeteren zodat zij beter kunnen participeren in onze talige maatschappij. Om dit doel te bereiken levert dit project 1) kennis over mijlpalen in grammatica, 2) best-practices en een digitale applicatie voor taalanalyse, 3) een nieuw therapieprogramma. De tools worden in co-design met het mkb ontwikkeld waarbij slimme technologie wordt ingezet zodat monitoring van taalvaardigheid van kinderen, efficiënt en doelgericht uitgevoerd kan worden.