Dienst van SURF
© 2025 SURF
Het delen van spullen en diensten tussen onbekenden is een groeiend fenomeen in onze consumptiemaatschappij. Dit fenomeen wordt ook wel de deeleconomie genoemd. Wat de deeleconomie zo interessant maakt is dat transacties worden uitgevoerd tussen mensen die elkaar niet kennen. Deze transacties kunnen echter grote risico’s met zich meebrengen, omdat wet- en regelgeving vaak afwezig is. Vertrouwen tussen consumenten is daarom van groot belang. Mijn onderzoek laat zien dat gebruikers in de deeleconomie elkaar vertrouwen door middel van vertrouwenssignalen die gelinkt zijn aan de context en de intrinsieke eigenschappen van de ander. Dit artikel wordt afgesloten met aanbevelingen voor de praktijk en theorie en suggesties voor toekomstig onderzoek.
MULTIFILE
Uitnodigingsplanologie in het landelijk gebied van Overijssel. Vruchten van twee jaar onderzoek. Doorontwikkeling van publieke regelingen gebaseerd op economische transacties in het landelijk gebied. Wat zijn de mogelijkheden om het KGO-beleid zodanig te verbeteren dat het aantal projecten met zowel een maatschappelijke als een private meerwaarde toeneemt en dat de maatschappelijke en private meerwaarde per afzonderlijk project zo hoog mogelijk worden.
MULTIFILE
Vastgoed gaat niet in de eerste plaats over stenen, maar over mensen. Het mag een dooddoener lijken, maar voor de binnenstad is deze realiteit springlevend. Het centrum vormt het brandpunt van het sociale, culturele en economische leven van een gemeente. Het is het toneel van talloze transacties en interacties: tussen winkeliers en winkelaars, tussen bewoners en bezoekers, tussen eigenaren en eindgebruikers, tussen ondernemers en overheid.
Nederland wil in 2050 een circulaire economie zijn. Een economie zonder afval, waarbij alles draait op herbruikbare grondstoffen. Het zuiniger en slimmer omgaan met grondstoffen is ook voor de textielbranche van belang. De meest gebruikte en bekende hernieuwbare plantaardige grondstof voor de textielindustrie is katoen. De huidige niet-circulaire productie en toepassingen van katoen hebben vergaande negatieve impact op mens en milieu. De gebruikersduur van kleding wordt steeds korter en afgedankte kleding wordt laagwaardig verwerkt om uiteindelijk alsnog te worden verbrand. Zowel het economische als duurzame verbeterpotentieel voor circulair textiel is dan ook enorm. De kwaliteit van katoen vermindert met iedere (mechanische) recyclingstap omdat de vezellengte steeds korter wordt. De uitdaging is om meermaals te recycling waarbij in iedere recyclestap waarde wordt behouden en gecreëerd. Als uiteindelijke stap wordt nagestreefd de grondstof veilig terug te laten keren naar de biosfeer als voedingsmiddel waarna een nieuwe cascade kan beginnen: een kringloop in de vorm van regeneratieve cascades. Om dit te realiseren moet de hele keten samenwerken in een transparant systeem waarbij stakeholders meervoudige waarde in balans ontwikkelen, zodat geen partij in de keten wordt benadeeld. Organisaties worstelen met deze veranderende rollen en zoeken nieuwe bedrijfsmodellen, waarin herstel en volhoudbaarheid boven oneindige groei en uitputting staan. In dit project werken Nederlandse bedrijven (met name MKB) uit de gehele textielketen samen met Indiase bedrijven om de werking van een katoencascade -een regeneratief, circulair systeem van katoenzaad tot worteldoek- te onderzoeken en op te tekenen. Een interdisciplinaire benadering is hierbij cruciaal. De nadruk ligt zowel op onderzoek naar de technische haalbaarheid van de katoenvezel als op de ontwikkeling van collaboratieve bedrijfsmodellen. De geformuleerde onderzoeksvraag luidt: Welke collaboratieve bedrijfsmodellen ontstaan tijdens het ontwerponderzoek die geschikt zijn voor meervoudige waardecreatie in een katoencascade en hoe kunnen die bijdragen aan de verdere ontwikkeling van regeneratieve cascadeprincipes?
De opkomst van Mobility as a Service (MaaS) is een gevolg van verschillende maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. MaaS is het aanbod van multimodale, vraag-gestuurde mobiliteitsdiensten, waarbij op maat gemaakte reismogelijkheden via een digitaal platform (bijvoorbeeld een mobiele app) met real-time informatie aan klanten worden aangeboden, inclusief betaling en afhandeling van transacties. Meerdere regio’s en steden zijn momenteel op zoek hoe de ontwikkeling van MaaS succesvol te faciliteren. Ter ondersteuning van deze regio’s en steden ontwikkelen de HAN en Movares in dit onderzoek een “MaaS-ladder”. Deze MaaS-ladder geeft voor elke stad of regio een integraal overzicht hoe zij scoort op verschillende factoren die voor het succes van MaaS belangrijk zijn. Door middel van indicatoren wordt een sectoraal overzicht gegenereerd hoe gereed een stad of regio is en wordt inzichtelijk gemaakt welke ontwikkelingen en beleidsbeslissingen genomen kunnen worden om de implementatie van nieuwe mobiliteitsdiensten, zoals MaaS, te faciliteren. Ook kan de ambitie op de bepalende factoren worden gemeten, zodat inzichtelijk wordt in hoeverre de ambitie behaald wordt. Onderdeel van het onderzoek is een proof-of-concept door het toepassen van de MaaS-ladder in pilots samen met de gemeenten Amsterdam, Nijmegen, Apeldoorn, Den Haag en Doetinchem. Met de uitkomsten van de pilots kan de MaaS-ladder aangescherpt worden en kunnen steden en regio’s van elkaar leren door best practices uit te wisselen.
Blockchain-technologie maakt het betrouwbaar, juist en veilig gedistribueerd vastleggen van transacties in en tussen organisaties en individuen mogelijk. Daarmee biedt het kansen met een disruptief karakter voor bedrijfsleven, publieke instellingen, de maatschappij en haar burgers. Blockchain-technologie zou bijvoorbeeld kunnen worden toegepast voor een medisch dossier (bijvoorbeeld bij het initiatief voor een persoonlijke gezondheidsomgeving van minister Bruins), waarbij de patiënt de regie heeft over het beheer van zijn of haar, door transacties voortdurend wijzigende, medische gegevens. De onderzoeksagenda van de Dutch Blockchain Coalition, wijst governance aan als één van de drie speerpunten voor toekomstig onderzoek: dat is de interactie en het beslissingsproces, tussen verschillende partijen die een gezamenlijk probleem moeten oplossen. Blockchain governance is echter een te breed concept om in het kader een KIEM onderzoek uitputtend te kunnen behandelen, we volgen daarom de onderzoeksagenda van Beck et al. [2018] over governance voor de blockchain en richten het op een deelaspect, namelijk de organisatie van de besluitvorming in het ecosysteem waarin blockchain-technologie wordt toegepast. Dit onderzoek betreft een eerste verkenning en richt zich op de vraag wat “goede” governance is in een blockchain-omgeving en welke criteria daarbij te hanteren. We onderzoeken verder uit welke elementen governance van blockchaintoepassingen bestaat, en welke elementen in de blockchaintoepassingen zelf kunnen worden opgenomen (de zogenaamde on-chain governance) en welke niet (de zogenaamde off-chain governance). De opgedane kennis willen wij gebruiken om tot een meetinstrument voor het beoordelen van in hoeverre governance van een blockchaintoepassing ‘goed’ is ingericht te komen. De resultaten uit dit onderzoek vormen een springplank naar vervolgonderzoek.