Zoekresultaten

Omgaan met armoede op scholen

Ruimte voor nieuwe talenten

We noemen ze ‘nieuwkomerskinderen’. Maar zijn het niet gewoon kinderen? Kinderen die we net als alle andere leerlingen op onze basisscholen hoogwaardig onderwijs moeten bieden in een doorlopende lijn? Daar ligt een grote verantwoordelijkheid. Hoe ontdek je wat de nieuwkomers nodig hebben? Hoe maak je gebruik van hun onderwijservaring, hun talen, hun achtergrond? Hoe neem je hen op in een groep met leeftijdsgenoten? Deze handreiking biedt een nieuw perspectief op het onderwijs aan nieuwkomers. Inzichten in tweedetaalverwerving en taaldidactiek wijzen de weg naar een meerjarig integratiemodel dat bestaat uit eerste opvangfase, instapfase en doorgroeifase. Daarbij is van meet af aan contact met Nederlandstalige leeftijdgenoten cruciaal: voor de kinderen zelf, de klas en de school. Integratie komt van twee kanten. Zo’n nieuwe benadering reikt verder dan een jaar opvang met Nederlands als tweede taal. En vraagt veel van iedereen rondom en op de basisschool, in het bijzonder van leerkrachten. De ambitie een sociale setting te scheppen voor samen leven en samen leren, de competentie om door de jaren heen taalsteun op maat te bieden, de kunde om dagelijkse taal en schooltaal te helpen ontwikkelen. De makers van deze handreiking laten het niet bij woorden alleen, ze geven ook handige tips en praktische aanwijzingen.

Ouderbetrokkenheid in het onderwijs

Deze literatuurstudie is opgezet om meer te weten te komen over de betrokkenheid van ouders bij het schoolleren van hun kinderen. Het doel is een aantal sleutelpublicaties te vinden waarin de belangrijkste factoren van ouderbetrokkenheid bij het schoolleren van hun kinderen aan de orde komen. Hiermee kunnen we tot aanbevelingen voor praktijksituaties komen waar informatie over en het versterken van ouderbetrokkenheid aan de orde is. Uit een vooronderzoek bleek dat over het onderwerp ‘ouderbetrokkenheid’ erg veel gepubliceerd is. Door het werken met een afgebakend aantal zoektermen in de literatuurdatabanken en door het formuleren van drie deelvragen is dit onderzoek daarom verder ingekaderd. De drie deelvragen waarop het onderzoek zich heeft gericht waren: 1) Hoe is de betrokkenheid van ouders in de situatie thuis; 2) Hoe is de betrokkenheid van ouders op school en 3) Hoe is het met de betrokkenheid van laaggeletterde ouders in deze situaties? In verschillende databanken is gezocht met zoektermen als: ouderbetrokkenheid, ongeletterde/laaggeletterde ouders, ouders en school, ouders en leraren en Engelse equivalenten daarvan. Uiteindelijk zijn vooral publicaties van de afgelopen 10 jaar geselecteerd die gekenmerkt worden door een hoge citatiegraad. De opbrengsten van dit onderzoek worden direct gebruikt bij het RAAK-project ‘Didactisch partnerschap tussen leerkrachten en ouders’. De Almeerse Scholengroep (ASG) en de lectoraten van de Hogeschool van Amsterdam ‘School en omgeving in de grote stad’ en ‘Maatwerk primair’ werken vanaf 2009 tot 2011 samen binnen dit project aan praktische oplossingen voor basisscholen om ouders beter te betrekken bij het leren en de ontwikkeling van hun kinderen, met name op het gebied van lezen en rekenen in de onderbouw. Dit literatuuronderzoek biedt een theoretische basis en praktische handvatten voor de ontwikkeling van instrumenten en methoden voor ouderbetrokkenheid die binnen dit RAAK-project door leraren, directies en docent-onderzoekers van de HvA op de Almeerse basisscholen worden ontwikkeld en uitgeprobeerd. Het initiatief voor en de uitvoering van dit onderzoek lag bij het lectoraat ‘School en omgeving in de grote stad’, dat deel uitmaakt van het Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam. Het lectoraat doet onderzoek naar het beroep van de leraar en naar schoolorganisatie in de grote stad en de verschillende partijen die daarbij betrokken zijn. Veel onderzoek laat zien dat kinderen voor het leren en hun ontwikkeling gebaat zijn bij een samenhang tussen hun wereld thuis, hun wereld in de buurt en de wereld van de school. Het lectoraat ‘School en omgeving in de grote stad’ concentreert zich op de rol van het onderwijs bij het tot stand komen van die samenhang. Behalve voor leraren en scholen levert dit onderzoek ook informatie op voor de curricula van de lerarenopleidingen primair en voortgzet onderwijs waar de betrokkenheid van ouders bij het onderwijs steeds vaker onderwerp van discussie is. Uit onderzoek blijkt dat (toekomstige) leraren die zich bewust zijn van de positieve effecten van de rol die ouders bij het onderwijs kunnen spelen, op school ook effectief gebruik weten te maken van die betrokkenheid

Leren van interprofessionele samenwerking rondom leerlingen met een onderwijszorgbehoefte in het primair onderwijs

Inclusief onderwijs streeft ernaar om leerlingen met onderwijszorgbehoeftes in het regulier onderwijs te houden. Om voor deze leerlingen een passend onderwijszorgaanbod te realiseren, is interprofessionele samenwerking tussen de leerkracht en de jeugdhulpverlener nodig. Er is echter nog onvoldoende bekend over interprofessionele samenwerking in het primair onderwijs en wat hierin belemmerend of bevorderend werkt. In deze overzichtsstudie gaan we in op de thema’s die naar voren komen in de literatuur over deze samenwerking. We gebruiken hiervoor drie invalshoeken: het interprofessioneel handelen, het pedagogisch-didactisch handelen en de organisatorische factoren. Op basis van de analyse van 47 studies over interprofessioneel samenwerken hebben we een raamwerk opgesteld met samenhangende thema’s en de daarbij horende knelpunten en succesfactoren. Het raamwerk biedt mogelijkheden om praktijken te onderzoeken en voor onderwijs- en opleidingspraktijk om in kaart te brengen waar de knelpunten en succesfactoren binnen hun eigen samenwerking liggen. Hiermee kan een verbeterplan worden opgesteld.

De Nederlandse kinderopvang in wetenschappelijk perspectief