Dienst van SURF
© 2025 SURF
People in western countries spend approximately 90% of their time indoors. This severely affects their health (WHO 2013; Klepeis et al. 2001). The health risks are exacerbated if people travel between indoor spaces by car or public transport. Buildings on streets specifically designed to create a human scale and connected with the street-space can potentially invite people to walk and enhance their engagement with their surroundings (O’Mara 2019; Ewing et al. 2013). Since the 1960s, influential empirical studies have raised awareness of the walkability of streets (e.g. Jacobs 2008) but reliable evidence on the effectiveness of applied design solutions remains scarce (Spanjar & Suurenbroek 2020). This eye-tracking study focused on the visual ‘scanning’ of streetscapes and people’s appreciation of applied design principles. The aim was to gather together lessons learned from a variety of streetscapes in cities around the world and use them to inform the design of new developments in the Netherlands. Google Street View was used to select 19 images of streets in high-density environments with human-scale attributes in their façades and street-spaces. They were presented in a randomized order in a laboratory setting to 40 participants, who viewed them for 5 seconds. The participants’ visual explorative behaviour was recorded with advanced eye-tracking technology. A survey recorded their overall appreciation of the scenes and mouse-tracking collated their specific areas of interest (see fig. 1). The comparative analysis of the participants’ aggregated eye-fixation images together with the supplementary methods suggests that certain attributes for creating a human scale catch the eye in the first few seconds and are highly appreciated. These include the variety of a street’s façades, a street’s enclosedness, and the level of detail in the transition zone between the private ground floor and the public street (see fig. 2). Green features are particularly valued and might have important restorative qualities for people who spend most of their time indoors (Kaplan 1995; Ulrich 1984). Future research should focus on the design of façades and the street-space itself, taking people’s indoor lives and related stress levels as a starting point.
De bouw is een conservatieve (risk-averse) en sterk gefragmenteerde markt. De bouw is echter tevens een grootgebruiker van materialen; 40% van de globale grondstoffen wordt gebruikt voor de realisatie van gebouwen (Ness & Xing, 2017). Ook is de gebouwde omgeving een grootgebruiker van energie met 40 % van het Nederlandse totale gebruik (Klimaatmonitor Rijksoverheid 2019). Meer kennisdeling en optimalisatie is cruciaal, met name ten aanzien van de naoorlogse woningbouwvoorraad. Daar ontstaat de komende jaren momentum in de vorm van de stedelijke vernieuwing, sloop-nieuwbouw, renovatie, verduurzaming en erfgoedbeleid. Kenmerkend van de naoorlogse woningbouw is dat ze destijds in hoog tempo zijn gerealiseerd en gebouwd op sterk gestandaardiseerde manieren. Vele ontwerpbureaus en bouwers hebben in die tijd op grote schaal identieke woningbouwcomplexen in alle delen van ons land neergezet. De kennis over wie wat waar heeft gebouwd is echter niet geregistreerd. Kennis daarover biedt de kans om veel sneller en optimaler opgaven en kansen rondom verduurzaming, circulaire waarde en erfgoedbeleid van deze naoorlogse woningbouw te ontdekken en delen. Een combinatie van AI, ruimtelijk onderzoek en co-research kan dit zoekproces automatiseren. In deze KIEM willen we dit verkennen. We bouwen voort op de AI-methodes en technieken die we in het RAAKmkb project Sensing Streetscapes hebben ontwikkeld. In deze Kiem willen we experimenteren wat de meest efficiënte AI-strategie is. Hierbij werken we met co-research. Ruimtelijk experts uit verschillende vakgebieden worden betrokken om de kenmerken van de woningbouwvooraard te duiden – en zo te helpen in wat AI moet gaan leren. Vak- en praktijk experts van woningbouw verduurzaming, circulaire bouw en erfgoedbeleid betrekken we in een co-researchsessie om potentiele use-cases te verkennen. Hoe kan deze kennis een versnelling voor hun opgaven betekenen? Voor de doorontwikkeling tot volwaardige tools beogen we een RAAKmkb of RAAKpubliek aan te vragen.