Om eerste beelden te verzamelen van het belang van een ontlokkende en vriendelijke inrichting, zijn er in het najaar van 2019 twee spreekkamers van de Jeugdgezondheidszorg opnieuw ingericht. Het team van Social Design Studio Joes + Manon heeft de inrichting ter hand genomen op de locaties De Gravin en F.C. Donderstraat. Het lectoraat schulden & Incasso van de Hogeschool Utrecht heeft vanuit haar ontwerpende rol in de aanpak van het stress-sensitief werken een vragenlijst voor een voor- en nameting ontwikkeld en de ingevulde vragenlijsten geanalyseerd. In het totaal zijn er 58 ouders bevraagd over de oude en 52 ouders over de nieuwe spreekkamer. Het resultaat van het onderzoek is dat de uitstraling van de spreekkamers op beide locaties significant positiever wordt beoordeeld na de herinrichting van de spreekkamers. De uitstraling is de optelsom van hoe vriendelijk, veilig en verwelkomend de spreekkamer op mensen overkomt. Daarbij voelen mensen zich ook significant vrijer om te praten over hetgeen zij belangrijk vinden. Het effect op het vrij voelen is kleiner dan het effect van de ervaren uitstraling. Dat verschil kan wellicht verklaard worden uit het gegeven dat uitstraling alleen over de spreekkamers gaat en hoe vrij je je voelt met meer zaken in het contact samenhangt. Denk bijvoorbeeld aan het gevoel dat de medewerker je geeft in het gesprek of de mate waarin je je schaamt voor wat er speelt. De opzet van het onderzoek was een cross-sectioneel pre-post design. Dit houdt in dat de ouders die bevraagd zijn over de aanvankelijke spreekkamers niet dezelfde mensen zijn als de ouders die bevraagd zijn over de aangepaste spreekkamers. Daarbij is het aantal ouders dat een vragenlijst heeft ingevuld beperkt. De optelsom van deze twee zaken maakt dat de gevonden resultaten beschouwd mogen worden als belangrijke en interessante positieve aanwijzingen. In wetenschappelijke termen is de herinrichting niet onomstotelijk aan te wijzen als de causale veroorzaker van de gevonden positieve verschillen. Daarvoor zou op termijn nog een effectonderzoek uitgevoerd moeten worden. Mocht de gemeente dat voornemens zijn dan laat de in het kader van dit project uitgevoerde powerberekening zien dat er tussen de 46 en 94 ouders moeten worden bevraagd.
In de afgelopen jaren groeide het besef dat veel inwoners die een beroep doen op de publieke dienstverlening de nodige stress en zorgen ervaren. Werkloosheid, hoge schulden of problemen in de opvoeding kunnen eraan bijdragen dat het leven van mensen meer vraagt dan zij aankunnen. Het besef dat chronische stress een wissel trekt op het functioneren heeft een groeiende groep publieke dienstverleners geïnspireerd om in de ondersteuning die zij inwoners bieden, (meer) rekening te houden met de doorwerking van de stress op gedrag. Dat een aanhoudend stroom van zorgen verklaart waarom inwoners die hulp nodig hebben te vaak niet in staat blijken om de processtappen te zetten die van hen worden gevraagd: stukken aanleveren, geen afspraken missen, solliciteren, rondkomen van weekgeld, et cetera. Een van de belangrijkste middelen voor professionals om inwoners te motiveren en te ondersteunen de processtappen toch te zetten is het gesprek. Veel professionals (en hun management) hebben de neiging om vooral aandacht te besteden aan de inhoud van die gesprekken. Een verkenning van studies naar de impact van inrichting op ervaren stress leert dat ook de inrichting van een gebouw kan bijdragen aan stress-sensitieve dienstverlening. Op verzoek van de gemeente Utrecht en in nauwe samenwerking met Studio Sociaal Centraal heeft het lectoraat Schulden en Incasso een literatuurverkenning uitgevoerd om de gemeente Utrecht en andere uitvoerders van publieke dienstverlening op weg te helpen bij het inrichten van ontmoetingsruimten voor professionals die uitvoering geven aan onder meer de schuldhulpverlening, re-integratie, Wmo, jeugdhulpverlening en jeugdgezondheidszorg.
Sinds de start van de intelligente lockdown medio maart 2020 is het (werk)leven in heel Nederland veranderd. Het lectoraat Armoede Interventies van de Hogeschool Amsterdam is benieuwd wat de gevolgen hiervan zijn voor de werkzaamheden van professionals binnen de schuldhulpverlening en wat er vanuit de organisaties zelf gedaan kan worden om professionals bij hun werkzaamheden te ondersteunen. Om hierachter te komen, heeft het lectoraat twee korte online vragenlijsten opgesteld en verspreid onder de professionals van verschillende schuldhulporganisaties: de eerste vragenlijst (T1) is verspreid in het voorjaar van 2020, de tweede vragenlijst (T2) in het najaar van 2020. Het huidige rapport bespreekt de resultaten van de T2 vragenlijst. Zo zien we dat professionals creatieve pogingen doen om het face-to-face contact met klanten op een zo verantwoordelijke manier vorm te geven. Ook zien we dat het thuiswerken na ruim een half jaar minder positief wordt ervaren als in de T1.
Het lectoraat Schulden en Incasso heeft samen met designers van Studio Sociaal Centraal een handreiking gemaakt voor stress-sensitieve inrichting van publieke ruimtes. De handreiking laat met foto’s zien hoe Studio Sociaal Centraal verschillende spreekkamers op een stress-sensitieve manier heeft ingericht. De manier van inrichten is onderbouwd met inzichten uit recente, wetenschappelijke literatuur.Doel De handreiking geeft gemeenten en andere publieke instellingen praktische tips met empirische onderbouwing hoe zij hun ruimtes stress-sensitief kunnen inrichten. Resultaten Wanneer mensen minder stress ervaren, kan dat bijdragen aan hun bereidheid om hulp te zoeken en hun problemen aan te pakken. Hieronder vind je de resultaten. Looptijd 01 oktober 2021 - 30 april 2022 Aanpak Screening van 181 publicaties uit de databases PubMed, PsycInfo, CINAHL en WoS in de periode 2010-2021, in combinatie met een eerdere snowballing-aanpak, leverde 23 artikelen op. Verkennend onderzoek In een eerder onderzoek in 2020 is door middel van een zelf-rapportage vragenlijst onderzocht in hoeverre herinrichting op basis van stress-sensitieve principes leidt tot een positievere waardering van de inrichting door ouders. De vragenlijst is voorgelegd aan twee groepen ouders die op afspraken kwamen bij de Jeugdgezondheidszorg. De eerste groep kwam voor de herinrichting (n=58), de tweede groep na de herinrichting (n=52). Na de herinrichting gaven ouders vaker aan: Zich welkom en veilig te voelen Dat de spreekkamers een vriendelijke uitstraling hadden Dat ze zich vrij voelden om te praten over wat ze belangrijk vonden Een kritische noot: vanwege het cross-sectionele design kan causaliteit niet worden aangetoond. Met name het gegeven dat ouders aangaven zich vrijer te voelen om te praten over wat ze belangrijk vonden, is een teken dat het loont om bij verbouwing na te denken over hoe die aanpassingen ondersteunend kunnen zijn aan de dienstverlening.
Het lectoraat Schulden en Incasso heeft samen met designers van Studio Sociaal Centraal een handreiking gemaakt voor stress-sensitieve inrichting van publieke ruimtes. De handreiking laat met foto’s zien hoe Studio Sociaal Centraal verschillende spreekkamers op een stress-sensitieve manier heeft ingericht. De manier van inrichten is onderbouwd met inzichten uit recente, wetenschappelijke literatuur.
Het lectoraat Schulden en Incasso heeft samen met designers van Studio Sociaal Centraal een handreiking gemaakt voor stress-sensitieve inrichting van publieke ruimtes. De handreiking laat met foto’s zien hoe Studio Sociaal Centraal verschillende spreekkamers op een stress-sensitieve manier heeft ingericht. De manier van inrichten is onderbouwd met inzichten uit recente, wetenschappelijke literatuur.Doel De handreiking geeft gemeenten en andere publieke instellingen praktische tips met empirische onderbouwing hoe zij hun ruimtes stress-sensitief kunnen inrichten. Resultaten Wanneer mensen minder stress ervaren, kan dat bijdragen aan hun bereidheid om hulp te zoeken en hun problemen aan te pakken. Hieronder vind je de resultaten. Looptijd 01 oktober 2021 - 30 april 2022 Aanpak Screening van 181 publicaties uit de databases PubMed, PsycInfo, CINAHL en WoS in de periode 2010-2021, in combinatie met een eerdere snowballing-aanpak, leverde 23 artikelen op. Verkennend onderzoek In een eerder onderzoek in 2020 is door middel van een zelf-rapportage vragenlijst onderzocht in hoeverre herinrichting op basis van stress-sensitieve principes leidt tot een positievere waardering van de inrichting door ouders. De vragenlijst is voorgelegd aan twee groepen ouders die op afspraken kwamen bij de Jeugdgezondheidszorg. De eerste groep kwam voor de herinrichting (n=58), de tweede groep na de herinrichting (n=52). Na de herinrichting gaven ouders vaker aan: Zich welkom en veilig te voelen Dat de spreekkamers een vriendelijke uitstraling hadden Dat ze zich vrij voelden om te praten over wat ze belangrijk vonden Een kritische noot: vanwege het cross-sectionele design kan causaliteit niet worden aangetoond. Met name het gegeven dat ouders aangaven zich vrijer te voelen om te praten over wat ze belangrijk vonden, is een teken dat het loont om bij verbouwing na te denken over hoe die aanpassingen ondersteunend kunnen zijn aan de dienstverlening.
