Dienst van SURF
© 2025 SURF
Voor velen is sport de 'belangrijkste bijzaak ter wereld'. Maar wat is sport nu eigenlijk? De sportwereld voor het hbo biedt in vijf delen een systematische introductie in de sportwereld. Het begint met een inleidend hoofdstuk over het wezen van de sport. Daarna volgen twee hoofdstukken over de geschiedenis van de moderne sport en over de Olympische Spelen. Deel 3 gaat over ethiek en sportbeoefening. Deel 4 besteedt aandacht aan sport en samenleving. Het laatste deel behandelt sport, organisatie en beleid. Elk hoofdstuk sluit af met opdrachten en debatstellingen. Over de gehele methode verspreid zijn diverse sportcases opgenomen uit de sportpraktijk. Speciaal met het oog op zelfstandig studeren is een uitgebreide index toegevoegd. Het boek wordt ondersteund door de website www.sportwereldhbo.nl, waarop onder meer een sportquiz, een oefentoets en nieuws over de sportwereld te vinden zijn. Jan de Leeuw is docent bij de opleidingen SPECO en de Johan Cruyff University van Fontys Economische Hogeschool Tilburg. Eerder schreef hij Sportbusiness en ethiek en Bedrijfsethiek voor HBO. In 2008 won hij de Fontys Kennisprijs. Hij is secretaris van de Businessclub Vrienden Van SPECO (BVVS).
De sportwereld voor het hbo biedt een systematische introductie in de sportwereld. De methode bevat studiemateriaal voor sportgerelateerde hbo-opleidingen. Te denken valt aan opleidingen voor bewegingsonderwijs, sport- en beweegmanagement, sportmarketing, sportbeleid, sportcommunicatie, sportjournalistiek en sporteventmanagement. Het boek bestaat uit vijf delen. Het begint met een inleidend hoofdstuk over het wezen van de sport. Daarna volgen in deel 2 twee historische hoofdstukken: over de geschiedenis van de moderne sport en over de Olympische Spelen. Het derde deel (hoofdstuk 4) gaat over ethiek en sportbeoefening. Deel 4 besteedt ruime aandacht aan sport en samenleving: sportdeelname (h.5); sociale functies van sport (h.6); sport, economie, commercie en media (h.7); bewegen, gezondheid en bewegingsonderwijs (h.8). Het boek wordt afgerond met twee hoofdstukken over sport, organisatie en beleid: de infrastructuur van de Nederlandse sportwereld (h.9) en het sportbeleid (h.10). Elk hoofdstuk sluit af met een verwerkingsparagraaf met cases, opdrachten en debatstellingen. Over de gehele methode verspreid zijn diverse cases opgenomen uit de sportwereld. Speciaal met het oog op zelfstandig studeren is een uitgebreide index toegevoegd. Ook kan een notenapparaat worden geraadpleegd. De papieren uitgave wordt ondersteund door het twitteraccount @sportwereldhbo en de website www.sportwereldhbo.nl. Deze site bevat onder meer een sportquiz en een oefentoets. Medewerking: • Herman Ram en Olivier de Hon (Dopingautoriteit); • Jurryt van de Vooren (sportgeschiedenis.nl, Andere Tijden Sport en Olympisch Stadion Amsterdam); • Sanne Cobussen en Inger Quanjel (HAN, Instituut voor Sport- en Bewegingsstudies); • René Daniëls en Marijke Slotboom (Fontys Sporthogeschool Sittard en Eindhoven); • Henk Hille (Hogeschool van Amsterdam, opleiding SMO); • Jacinta Kannekens (TDL); • Bonne Posma (Saxion Hogescholen Deventer, Randstad Topsport Academie Deventer); • Herman Verveld (Hogeschool Windesheim, School of Human Movement & Sports, CALO Zwolle); • Hans Slender (Hanzehogeschool Groningen, Instituut voor Sportstudies) • Marion de Cocq, Mark van den Heuvel, Thijs Kemmeren, Martijn Musters, Marije van ’t Verlaat en Edwin Wagtmans (allen Fontys SPECO en Johan Cruyff University in Tilburg).
De laatste decennia laten een spectaculaire groei zien in deelname aan en belangstelling voor sport. Parallel hieraan zijn grote veranderingen zichtbaar in de organisatorische infrastructuur van de sport: de opmars van een veelzijdig commercieel sportaanbod, nieuwe non-profit initiatieven en een groeiende betrokkenheid van de overheid. Niet alleen de verandering, maar ook de continuïteit is opmerkelijk. Want nog altijd is de traditionele voor-en-door-leden-sportvereniging een dominante factor in de sportwereld. Het nieuwe en zich vernieuwende sportaanbod vormen het aandachtsgebied van het lectoraat Sportbusiness Development en staan centraal in deze Openbare Les.
Kinderen van ouders met psychische problemen of verslavingsproblemen (KOPP/KOV) ervaren vaak chronische stress, mentale en lichamelijke gezondheidsproblemen. Ook hun financiële situatie, sociale welzijn en studiesucces kunnen worden beïnvloed door het leven met ouders met psychische en/of verslavingsproblematiek. Vaak zijn zij niet in beeld bij professionals of krijgen alleen verbale therapieën, zoals cognitieve gedragstherapie, terwijl lichaamsgerichte activiteiten geschikter lijken voor mensen die niet makkelijk over gevoelens praten. Sport en bewegen worden weinig ingezet in preventieve en behandelprogramma’s voor KOPP/KOV, alhoewel sport en bewegen positief zijn geassocieerd met gezondheid en welzijn. Boksen heeft aantrekkingskracht op jongeren in kwetsbare posities, heeft de potentie om het zelfvertrouwen, de persoonlijke groei en mentale gezondheid van KOPP/KOV te bevorderen en victimisatie te voorkomen of beperken. Voorwaarde is dat de manier waarop, en context waarin, het boksen wordt aangeboden zijn afgestemd op de wensen, behoeften en mogelijkheden van de doelgroep. Vanuit boks-, sport-, welzijns- en zorgprofessionals is er op dit moment een duidelijke vraag maar ook discussie over de manier waarop boksen ingezet kan worden als adequate preventieve interventie voor KOPP/KOV. Om deze handelingsverlegenheid weg te nemen, vragen bokstrainers maar ook buurtsportcoaches, welzijns- en zorgprofessionals om hulp bij het komen tot een passende en veilige boksinterventie die de mentale gezondheid van KOPP/KOV bevordert. Vanuit ondernemers perspectief zijn er daarnaast ook vragen rondom financiering en scholing van de trainers. Met een ontwerpgerichte aanpak wordt in dit project de volgende onderzoeksvraag beantwoord: “Aan welke inhoudelijke en organisatorische criteria moet een boksinterventie ter bevordering van de mentale gezondheid van KOPP/KOVV in de leeftijd 16-24 jaar voldoen?”. Het beantwoorden van deze vraag zal resulteren in een boksinterventie die kan worden aangeboden in samenwerking tussen ondernemers binnen de boks- en sportwereld én welzijns- en zorgprofessionals, en inzicht geven in de werkzame elementen, bruikbaarheid en haalbaarheid van deze lichaamsgerichte interventie voor KOPP/KOV.
Genetische zelftesten of Direct-to-consumer genetische testen (DTC-GT) verschaffen consumenten toegang tot genetische gegevens zonder tussenkomst van een arts en kunnen rekenen op een groeiende belangstelling. De testen variëren van vaderschap en genetische genealogie om wereldwijd verwanten op te sporen tot identificatie van genetische factoren die inzicht geven in gezondheid en ziekterisico’s. Omdat de consument zelf beslist over het gebruik van een test, verdwijnt de traditionele rolverdeling tussen zorgverlener en cliënt. Het probleem is dat consumenten zich vaak niet bewust zijn van de consequenties die testuitslagen voor henzelf en hun familie hebben. Omdat genetische zelftesten vaak een beperkt aantal varianten testen met elk een beperkt effect op specifieke eigenschappen, twijfelen genetici aan hun waarde en betrouwbaarheid. Het is dus belangrijk dat aanbieders voldoende informatie bieden over de voor- en nadelen van de test, zodat de gebruiker voor het aanschaffen van de test goed geïnformeerd is. In dit project willen we de waarde, betrouwbaarheid en informatievoorziening van genetische zelftesten onderzoeken en voorlichtingsmateriaal ontwikkelen voor consumenten en professionals in de zorg en de sportwereld. We zullen daarom via het internet een aantal genetische zelftesten aanschaffen en onderzoeken op verschillende aspecten, zoals gebruiksgemak, informatievoorziening, betrouwbaarheid van de test en van de uitslagen, de wetenschappelijke validiteit. Ook zal een checklist met criteria voor de beoordeling van de klinische validiteit en het (klinisch) nut van de testen worden ontwikkeld. Het ontwikkelde voorlichtingsmateriaal zal op basis van het onderzoek afgestemd worden op de behoeften van consumenten en professionals en op een publieke website beschikbaar worden gesteld. Bedrijven kunnen dan op hun websites en in hun informatie en communicatie over testen naar dit materiaal verwijzen. De checklist met beoordelingscriteria zal bedrijven ook informatie opleveren over aandachtspunten waar verbetering mogelijk is. Bovendien zal de informatie uit het onderzoek worden gebruikt voor de voorbereiding van een keuzehulp voor genetische testen.
Dit project bevindt zich op het snijvlak van innovatie en duurzaamheid, met de focus op het stimuleren van hergebruik van drinkcontainers in de sportsector. Door de ontwikkeling van een geavanceerde schoonmaakmachine die speciaal ontworpen is voor bidons en herbruikbare containers, streeft het naar een drastische vermindering van wegwerpplastic. Het onderzoek belicht niet alleen de technische efficiëntie en gebruiksvriendelijkheid van de machine, maar duikt ook diep in de psychologische en gedragsmatige aspecten die van invloed zijn op het gebruik van herbruikbare containers. Het project benadrukt de urgentie van duurzame alternatieven in de sportwereld, waar de consumptie van wegwerpplastich schrikbarend hoog is. Faik Durmus, de drijvende kracht achter dit initiatief, plant bij positieve respons een multidisciplinair team op te bouwen om het concept op te schalen. De samenwerking met potentiële partners zoals de provincie Overijssel en Nederlandse sportclubs, ondersteund door het Saxion Centrum voor Ondernemerschap, is cruciaal voor het realiseren van de beoogde impact. Dit project illustreert hoe gerichte innovatie kan leiden tot significante gedragsverandering en een duurzame sportcultuur.