Dienst van SURF
© 2025 SURF
Op basis van bijna 400 uur observatie in twee Nederlandse ziekenhuizen schetst dit rapport een gedetailleerd en indringend beeld van de leefwereld van de spoedeisende hulp. Agressie, zo bleek, is geen objectief gegeven, maar ontstaat in interactie met mensen en dingen. Gedrag wat de een ervaart als een persoonlijke bedreiging is voor de ander een begrijpelijke uiting van pijn. En wat voor de een teken is van professionele kalmte is voor de ander een gebrek aan empathie. In veel agressieincidenten blijkt het niet eenvoudig om ‘daders’ en ‘slachtoffers’ van elkaar te onderscheiden.
Het lectoraat Transmurale Ouderenzorg is onderdeel van het kenniscentrum ACHIEVE van de faculteit Gezondheid. ACHIEVE heeft ‘Complex Care’ als focus. De complexiteit van de acute zorg voor oudere patiënten, waarin samenwerking en coördinatie van essentieel belang zijn, sluit hier naadloos op aan.
Dit is een korte versie van de Multidisciplinaire richtlijn diagnostieken behandeling van suïcidaal gedrag. Deze samenvatting heeft als doel om de richtlijn en de belangrijkste aanbevelingen toegankelijk te maken voor de praktijk. De volledige tekst van de richtlijn (hoofdstuk 1-10) bevat de wetenschappelijke onderbouwing voor de vele vraagstukken over diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag. Die wetenschappelijke onderbouwing heeft met de overige overwegingen geleid tot de aanbevelingen (zie hoofdstuk 3 tot en met 10 en bijlage 1). De werkgroep realiseert zich dat er behoefte is aan een handzame, praktisch te gebruiken samenvatting. Het is onvermijdelijk dat bij het samenvatten nuanceringen verloren zijn gegaan. Voor toelichting en achtergrondinformatie verwijzen wij dan ook met nadruk naar de integrale tekst van de richtlijn (hoofdstuk 1 tot en met 10).
De bereikbaarheid en beschikbaarheid van de ambulancezorg staat onder druk. Een belangrijke ingangsklacht van de mensen die 112 bellen is een kortdurende bewusteloosheid. Als deze bewusteloosheid het gevolg is van een verminderde bloedtoevoer in de hersenen noemen we het syncope. Syncope kan onschuldig of ernstig van aard zijn. De risico-inschatting en besluitvorming bij patiënten met syncope in de ambulancezorg is complex. Ambulanceprofessionals moeten in een kort tijdsbestek en onder hoge druk, met veel onderliggende informatie en onzekerheden risico’s inschatten en besluiten of een patiënt ingestuurd moet worden naar de spoedeisende hulp. Bij twee-derde van de ingestuurde syncope patiënten blijkt het niet ernstig te zijn. Twee HAN lectoraten ontwikkelden praktische en onderbouwde handvatten voor de praktijk (RAAK.PUB05.017 en RAAK.IMP.01.036). Deze zijn sinds juli 2022 onderdeel van de landelijke werkwijze. In vervolg hierop heeft de praktijk de lectoraten gevraagd om te kijken of de inzet van digitale- en informatietechnologie, specifiek generatieve kunstmatige intelligentie (AI) op basis van Large Language Models (LLM), hen nog verder kan ondersteunen bij het inschatten van risico’s en besluiten maken bij patiënten met syncope in de ambulancezorg. Deze KIEM-aanvraag is een proof of concept studie. We onderzoeken in hoeverre generatieve AI op basis van LMM technisch goed tekstbestanden kan analyseren op belangrijke medische- en omgevingsfactoren bij patiënten met een syncope. We kiezen voor een pilot concurrente validatiestudie door kwalitatieve tekstanalyse, in combinatie met aanvullende focusgroepinterviews voor de interpretatie van de uitkomsten. Voor de pilot concurrente validatiestudie gebruiken we tekstbestanden uit de Safe End studie. De eerdere analyse van deze tekstbestanden uit de Safe End studie fungeert als de gouden standaard. Zo wordt de validiteit van de generatieve AI-analyse op basis van LMM vastgesteld. In focusgroepinterviews bespreken we de impact en ethische aspecten van de bevindingen voor de praktijk, wetenschap, onderwijs en de (door)ontwikkeling van beslissingsondersteuningsinstrumenten voor de toekomst.
De zorg voor psychisch ontregelde patiënten die somatische spoedzorg nodig hebben is in de praktijk vaak suboptimaal, omdat de primaire focus van die spoedzorg vooral op somatische klachten ligt. Hierdoor krijgt deze kwetsbare groep patiënten niet altijd de zorg die zij nodig hebben, waardoor behandeling van psychische klachten onnodig wordt uitgesteld en de kans op escalaties toeneemt.Doel Binnen dit project wordt onderzocht wat er nodig is om de spoedzorg voor psychisch ontregelde patiënten beter te laten aansluiten op de behoeften en ervaringen van de patiënt, hun naasten en de zorgprofessionals. Resultaten Inzicht in de ervaringen en behoeften van psychisch ontregelde patiënten, hun naasten en zorgprofessionals met betrekking tot de inhoud en organisatie van de spoedzorg tijdens het traject naar (ambulancevervoer) en het verblijf op de spoedeisende hulp. Op basis van deze inzichten wordt samen met patiënten, hun naasten en zorgprofessionals een toolbox ontwikkeld met de ingrediënten die ervoor zorgen dat de spoedzorg beter aansluit bij de specifieke behoeften van deze patiënten (en hun naasten). Looptijd 01 december 2021 - 31 december 2023 Aanpak De onderzoeksmethoden binnen dit project zijn gebaseerd op de Experience-Based Co-Design (EBCD) aanpak, waarbij door middel van kwalitatieve onderzoeksmethoden inzicht wordt verkregen in de context en het perspectief van zowel patiënten als zorgprofessionals. Op basis daarvan worden, in co-creatie met patiënten en zorgprofessionals praktische oplossingen ontwikkeld. Financiering Dit project wordt gefinancierd met een SIA RAAK Publiek-subsidie, registratienummer 08.029.
De zorg voor psychisch ontregelde patiënten die somatische spoedzorg nodig hebben is in de praktijk vaak suboptimaal, omdat de primaire focus van die spoedzorg vooral op somatische klachten ligt. Hierdoor krijgt deze kwetsbare groep patiënten niet altijd de zorg die zij nodig hebben, waardoor behandeling van psychische klachten onnodig wordt uitgesteld en de kans op escalaties toeneemt.Doel Binnen dit project wordt onderzocht wat er nodig is om de spoedzorg voor psychisch ontregelde patiënten beter te laten aansluiten op de behoeften en ervaringen van de patiënt, hun naasten en de zorgprofessionals. Resultaten Inzicht in de ervaringen en behoeften van psychisch ontregelde patiënten, hun naasten en zorgprofessionals met betrekking tot de inhoud en organisatie van de spoedzorg tijdens het traject naar (ambulancevervoer) en het verblijf op de spoedeisende hulp. Op basis van deze inzichten wordt samen met patiënten, hun naasten en zorgprofessionals een toolbox ontwikkeld met de ingrediënten die ervoor zorgen dat de spoedzorg beter aansluit bij de specifieke behoeften van deze patiënten (en hun naasten). Looptijd 01 december 2021 - 31 december 2023 Aanpak De onderzoeksmethoden binnen dit project zijn gebaseerd op de Experience-Based Co-Design (EBCD) aanpak, waarbij door middel van kwalitatieve onderzoeksmethoden inzicht wordt verkregen in de context en het perspectief van zowel patiënten als zorgprofessionals. Op basis daarvan worden, in co-creatie met patiënten en zorgprofessionals praktische oplossingen ontwikkeld. Financiering Dit project wordt gefinancierd met een SIA RAAK Publiek-subsidie, registratienummer 08.029.