Dienst van SURF
© 2025 SURF
In 2017 is er onder KPZdocenten een onderzoek uitgevoerd naar de inzet van jeugdliteratuur op de pabo (Reiling, 2017, Reiling et al., 2019). In een case study (N=10) is aan docenten uit verschillende vakgebieden gevraagd hoe ze jeugdliteratuur inzetten in hun modules en welke verbeterkansen ze voor zichzelf zagen. Negen van de tien opleidingsdocenten van Hogeschool KPZ gaven in die studie aan dat jeugdliteratuur explicieter te willen verbinden met meerdere vakken, bijvoorbeeld het benutten van dezelfde bekroonde informatieve boeken door zowel hogeschooldocenten taal als wereldoriëntatie. Ook zouden ze graag kennis over jeugdliteratuur met opleidingsdocenten van verschillende vakgebieden willen delen.
In Lichamelijke Opvoeding 2 van 2011 hebben we je een beeld geschetst van ‘Five-Out in motion offense’. Dit eenvoudige spelsysteem zou oplossingen kunnen bieden om ruimte en beweging in evenwicht te brengen tijdens de basketballes. Het afgelopen jaar hebben speldocenten van de Haagse Academie voor Lichamelijke Opvoeding en tien docenten LO basketbalactiviteiten uitgeprobeerd die gebaseerd zijn op de spelprincipes van het ‘aanvallen in motion’.
Aanleiding: Jonge kinderen ontwikkelen zich al spelenderwijs. Maar pedagogisch medewerkers en kleuterleerkrachten zien dat spel in hun praktijk verloren dreigt te gaan door een programmatische aanpak van het taalonderwijs. Deze professionals pleiten voor behoud en versterking van spel, omdat het voor jonge kinderen de geëigende manier van leren is. Tegelijk zoeken ze naar kansen om binnen het spel aan taaldoelen te werken. Hoe kunnen ze taal- en speldoelen combineren? Het verbeteren van de kwaliteit van de interacties tussen professional en kind tijdens doen-alsofspel lijkt kansrijk, omdat daar immers taal als communicatiemiddel ingezet kan worden. Het ontbreekt professionals echter aan gefundeerde handvatten om tegelijkertijd aan de twee domeinen van taal- en spelontwikkeling te kunnen werken. Doelstelling Dit project verbindt de twee onderzoeksterreinen 'spel' en 'taal'. De onderzoekers kijken hoe professionals hun eigen begeleidingsrol tijdens spel kunnen inzetten om tegelijk de kwaliteit van spel- en taalontwikkeling te stimuleren. De twee centrale onderzoeksvragen zijn: 1. Op welke manier kan de interactie tussen professional en kinderen binnen verschillende spelbegeleidingsrollen bij doen-alsofspel zowel de taal- als de spelontwikkeling stimuleren, in heterogene kindercentra en kleutergroepen? 2. Op welke manieren kunnen professionals deze nieuwe begeleidingsvormen in hun praktijk realiseren? De onderzoekers ontwikkelen een prototype door middel van ontwerponderzoek met professionele leerwerkgemeenschappen. Dit prototype levert de ontbrekende handvatten voor professionals in de praktijk. Het onderzoek levert de tot nu toe ontbrekende kennis op voor vernieuwing van opleidingscurricula van de hogescholen. Beoogde resultaten De concrete resultaten van dit project zijn o.a. een prototype 'taal en spel' en videomateriaal van good practices. Het prototype 'taal en spel' komt op een openbare website beschikbaar. Het project wordt afgesloten met een eindconferentie met onder meer workshops, voor een brede groep belangstellenden die met educatie in kindercentra en kleutergroepen te maken hebben. Het beroepenveld kan kennis nemen van de nieuwe kennis tijdens tijdens landelijke en internationale congressen en via publicaties in vaktijdschriften en op websites.