Dienst van SURF
© 2025 SURF
Heerlen is een van de snelst verouderende gemeenten in Nederland. Bovendien is Heerlen een gemeente met een onevenredig groot aandeel mensen in een uitkeringssituatie die op of onder de grens van de armoede leven. Het aantal arme ouderen in Heerlen die van een laag of ontoereikend pensioen moeten rondkomen, is naar verwachting dan ook hoog. De verwachting is dus dat er in Heerlen een aanzienlijke groep ouderen is die als kwetsbare ouderen kunnen worden beschouwd. De WMO omschrijft in prestatieveld 3 de gemeentelijke taak om cliënten te informeren, te adviseren en te ondersteunen. Deze algemene taak wordt in dit onderzoek vertaald naar het armoedevraagstuk van ouderen in de gemeente Heerlen. Hoe kan de gemeente ouderen, die hetzij reeds onder de armoedegrens leven, hetzij dreigen daarin te komen ondersteunen om hun plek in de Heerlense samenleving in te vullen? Welke projecten zijn er die zich richten op deze doelgroep en hoe kunnen dergelijke projecten worden uitgevoerd door Heerlense diensten en instellingen, die zich op het terrein van het armoedevraagstuk bewegen? Voor ouderen is een gang naar de arbeidsmarkt om uit hun armoedesituatie te komen geen optie. Sociale activering van ouderen dient dan ook een ander karakter te hebben dan sociale activering bij ontvangers van een uitkering. Dit onderzoek zoekt naar manieren waarop de gemeente Heerlen haar ouderen – en specifiek haar arme ouderen – kan uitnodigen en ondersteunen om actief aan de samenleving deel te nemen. Anders gezegd – wat kan actief burgerschap betekenen voor ouderen op of onder de armoedegrens in Heerlen? Het onderzoek richt zich op de verbetering van de uitvoeringspraktijk van de gemeente Heerlen ten aanzien van ouderen, die op het sociale minimum of daaronder zitten. Speciale aandacht zal er in dit verband uitgaan naar de sociale activering van die ouderen. Hiertoe zullen ‘practices’ van elders onderzocht worden en geanalyseerd op hun bruikbaarheid voor de gemeente Heerlen. In dit onderzoek worden dus twee begrippen gecombineerd, namelijk het begrip kwetsbare ouderen met de aan elkaar verwante begrippen sociale activering en actief burgerschap.
Het handelingskader Diversiteit en aandacht biedt een methodisch kader voor sociale activering in de vorm van een aantal 'transculturele' basisconcepten en uitgangspunten.
Het sociale werkveld in Nederland is in beweging, vooral vanwege grootschalige decentralisaties van de rijksoverheid naar gemeenten. De Wet maatschappelijke ondersteuning is onderdeel van die decentralisaties en om professionals goed toe te rusten voor de veranderingen zijn Wmo werkplaatsen opgericht. Sinds eind 2012 is ook in Rotterdam een Wmo werkplaats actief, geleid door lectoren van de Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Inholland. Vanuit deze Wmo werkplaats zijn er zeven beloftevolle praktijken onderzocht en samen met de betrokkenen is gesproken over het verder ontwikkelen ervan. Eén van deze beloftevolle praktijken is de outreachende aanpak vanuit Maatschappelijke Dienstverlening Alexander (MDA). In dit onderzoek is gekeken hoe en in welke mate dragen de outreachende aanpak van MDA bijdraagt aan het zelfredzaam worden van de burger. Hiertoe is een literatuuronderzoek uitgevoerd en zijn er interviews afgenomen met professionals en cliënten van MDA. Verder zijn er naar aanleiding van dit onderzoek lessen uit getrokken voor (de opleiding van nieuwe) professionals, beleidsmakers en bestuurders. Aan de onderzoekspublicatie is een casus toegevoegd, waarbij leervragen zijn geformuleerd.
fitting practices van optimalisering van de afstemming tussen WW en BijstandWanneer de WW-periode afloopt en een werkloze er niet in geslaagd is om aan betaald werk te komen dan wacht mogelijk de gang naar de sociale dienst om daat vervolgens een bijstanduitkering aan te vragen. De activeringsregime in de bijstand heeft een ander karakter dan dat van de WW. de vraag in dit onderzoek is hoe deze verschillende regimes optimaal op elkaar afgestemd kunnen worden