Dienst van SURF
© 2025 SURF
In de landelijk projecten Boegbeeldproject hbo Verpleegkunde (fase 1) en haar opvolger SAMEN hbo Verpleegkunde (fase 2) hebben 15 hbo-instellingen met een Bachelor Verpleegkunde programma samengewerkt om in een vakcommunity digitale leermaterialen te maken en open te delen. Beide projecten beslaan de periode januari 2017 – oktober 2020. Na afloop van deze projecten is een onderzoek uitgevoerd om antwoorden te krijgen op de volgende vragen: 1. Hoe zijn de projecten in fase 1 en 2 georganiseerd en welke activiteiten zijn er uitgevoerd? 2. Welke activiteiten hebben een positieve bijdrage geleverd aan het projectresultaat, welke niet en waarom? 3. Hoe is het proces van adoptie van delen en hergebruiken van open leermaterialen door docenten verlopen? 4. Welke lessen kunnen worden geleerd uit dit project? 5. Welke adviezen kunnen worden gegeven aan Samen Delen Verpleegkunde en aan andere partijen die een soortgelijk project willen starten?
Publicatie ter gelegenheid van het afscheid/pensioen van Henk van Leeuwen, docent Informatica en lector Ambient Intelligence bij het Saxion Kenniscentrum Design en Technologie. In deze uitgave kijkt Henk van Leeuwen, na een loopbaan van 40 jaar in het onderwijs, niet alleen terug op interessante zaken uit het verleden, maar onderkent hij ook welke drijvende krachten invloed hadden. Hierbij heeft Van Leeuwen niet gestreefd naar volledigheid. Het is een persoonlijke kijk, die berust op eigen ervaringen en die tot discussie kan prikkelen. Naast de vakinhoudelijke observaties neemt Van Leeuwen ook het hbo-informaticaonderwijs en het ICT-onderzoek onder de loep. Het begrip ‘sensing’ in de titel ’Sense and nonsense of sensing’ van deze uitgave heeft dan ook niet primair een technische betekenis. Sensing is in dit verband een manier van observeren, van snuffelen. In het ‘Informaticavak’ gebruiken we daar tal van sensoren voor. Over sensoren gaat het zeker, maar nog meer over zijn persoonlijk observeren, interpreteren van wat hij heeft opgemerkt en zijn reflectie daarop. Dat leidt tot uitspraken over zin en onzin, sense en nonsense, van wat Van Leeuwen waarneemt, nu en in het verleden. Van Leeuwen neemt de lezer mee in de ontwikkelingen van informatica zoals hij die heeft gezien en breng daarvan verslag uit. Daarbij stelt hij de vraag of we uit de lijnen die we zien in het verleden, ontwikkelingen voor de toekomst kunnen afleiden.
MULTIFILE
In deze bijdrage beantwoord ik de vraag waarom supervisie ook in zakelijke en technische opleidingen ingevoerd kan worden als een didactische methode in de scholing van studenten. De overweging is dat beoefenaars van alle professionele beroepen, zowel mensgerichte als zaakgerichte, te maken krijgen met trage vragen in een snelle wereld. Supervisie is bij uitstek de methode om de beantwoording van deze trage vragen te integreren in de beroepsuitoefening.
Dit Top-Up project behelst het in open source publiceren van de tools HANcoder en HANtune. Deze software tools vereenvoudigen de modelgebaseerde ontwikkeling van meet- en regelsystemen. In RAAK-mkb projecten Fast&Curious, SMARTcode en COMBINE zijn HANcoder en HANtune via een marktgedreven ontwikkeling tot een bruikbare set ontwikkeltools geëvolueerd. Ze worden intussen veelvuldig gebruikt in onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk. In RAAK-mkb project COMBINE is reeds een eerste stap gezet richting open-source, met publicatie van SIMarchitect - een aan HANcoder en HANtune gelieerd framework voor modellering en simulatie in MATLAB/Simulink®. Dit heeft inzicht gegeven in de juridische aspecten en daarnaast goede ervaring opgeleverd welke activiteiten benodigd zijn bij het in open-source uitbrengen van een bestaande code base. Die stappen wil de HAN via dit Top-Up zetten voor HANcoder en HANtune, zodat ook deze tools beschikbaar komen voor doorontwikkeling in een open-source community. Hiermee wil de HAN onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk versterken met marktrelevante oplossingen.
COMBINE staat voor: COmmunity driven Model Based INtelligent systems Engineering. Voorgaande RAAK-mkb projecten Fast&Curious en SMARTcode resulteerden een community van bedrijven en kennisinstellingen rondom HAN tools voor modelgebaseerde ontwikkeling van regelsystemen. De aanvankelijke focus lag hierbij op de prototype fase. Intussen is de focus verschoven naar serieproductie. Er is veel waardering voor de deling van preconcurrentiële kennis en ervaring in de community en de marktgedreven ontwikkeling van de tools, aangestuurd door de community. Diverse vakbladen deden hiervan verslag. De HAN tools richten zich tot op heden op het modelleren van regelalgoritmes. Nu de voordelen van deze technologie door de MKB partners worden herkend en ingezet, ontstaat de wens om vergelijkbare ondersteuning te introduceren voor het modelleren van het te regelen systeem. Een dergelijke aanvulling op de tools completeert de ondersteuning voor een volledige, modelgebaseerde workflow. Dit resulteert in een centrale MKB vraag naar de benodigde kennis en de tools om systeemmodellen snel, goedkoop en met de vereiste kwaliteit te kunnen realiseren en vervolgens optimaal te integreren in het ontwikkelproces. Naast de gewenste uitbreiding van de tools ontstaat er ook vanuit de Agri & Food sector een toenemende vraag naar de in de community beschikbare tools en de gehanteerde samenwerkingsvorm. COMBINE beoogt daarom twee doelen: 1. Het combineren van de sectoren High Tech Systemen & Materialen en Agri & Food op het gebied van modelgebaseerd ontwikkelen 2. Het combineren van nieuwe modelgebaseerde technieken op het gebied van systeemmodellering met bestaande low-cost tools Met de deliverables van COMBINE – tools, ontwikkelproces en preconcurrentiële samenwerking – worden bestaande oplossingen voor het MKB verrijkt op het gebied van systeemmodellen en direct gedeeld in een groeiende community die een breder applicatiegebied bestrijkt.
Het project Fast & Curious heeft geresulteerd in goede tools voor de modelgebaseerde ontwikkeling van regelsystemen. Deze tools zijn specifiek bruikbaar voor onderwijs, research en het MKB en ze worden daar in toenemende mate ingezet. Momenteel worden deze tools ontwikkeld en gedeeld via een online omgeving die alleen toegankelijk is voor personen met een login account. Deze omgeving is sterk gericht op de software ontwikkeling en minder op publicatie, kennisdeling en samenwerking. De beperkte toegang, noodzakelijk voor het beschermen van alle broncodes en bijbehorende projectmanagement systeem is onvoldoende stimulerend voor verdere doorwerking in het mkb en het onderwijs. Via de top-up regeling wil de HAN een publiek toegankelijke online omgeving realiseren zodat de resultaten van Fast & Curious beter toegankelijk worden voor onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk. De bedoeling om via deze online omgeving de tools ter beschikking te stellen, inclusief de benodigde ondersteuning om op eigen kracht of met verdere support van de HAN aan de slag te kunnen met modelgebaseerde ontwikkeling op basis van de ontwikkelde tools. De online omgeving zal tevens support bieden aan het delen van kennis, via bijvoorbeeld een publieke wiki omgeving) en samenwerking, onder andere via discussiefora en de mogelijkheid om toepassingsvoorbeelden te delen. Tevens zal de online omgeving de basis vormen voor verder publicatie, kennisdeling en samenwerking van het lopende RAAK-mkb project SMARTcode. In dit project worden de tools doorontwikkeld. Tevens wordt een recommended practice opgezet met betrekking tot functional safety in relatie met modelgebaseerde ontwikkeling. Deze recommended practice zal t.z.t. ook online worden gepubliceerd om verdere doorwerking te stimuleren.