Dienst van SURF
© 2025 SURF
Mensen met psychische aandoeningen zijn vaak niet alleen patiënt/cliënt, maarook ouder van kinderen. Het zou voor hulpverleners een tweede natuur moetenzijn om niet alleen naar de psychische klachten te vragen maar ook naar de rolals ouder. Dit kan zowel het welzijn van de kinderen als het herstel van de ouderten goede komen. Als mensen ondersteuning krijgen om hun ouderrol (weer) opte pakken, geeft dit vaak structuur, invulling van het dagelijks leven en bevordertdit het contact met de buitenwereld. De interventie Begeleid Ouderschapbiedt hulpverleners handvatten de ouder te helpen om zijn of haar ouderrol teversterken. Eventuele partners kunnen hier essentieel aan bijdragen.
Onderzoek naar de ondersteuningsbehoeften in het ouderschap bij aanstaande ouders en ouders met jonge kinderen. Het kenniscentrum GUTS heeft vanuit het lectoraat Jeugdhulp in transformatie een onderzoek uitgevoerd en dit rapport gepubliceerd. Hierbinnen is gebruik gemaakt van het thema lab Kansrijke Start van het Living Lab Publieke Gezondheid van het Kenniscentrum -Health Innovation van De Haagse Hogeschool. Een mooie co- creatie van 2 kenniscentra
MULTIFILE
Van der Pas (2002) gaf aan dat zowel vaders als moeders in het contact met professionele zorg de erkenning van dagelijkse problemen rondom ouderschap soms missen en ook de legitimatie om als ouder te falen. Er is nu toenemende aandacht voor ouderschap bij psychische aandoeningen (Van der Ende 2016). Omdat ouderschap meer ingevuld wordt door moeders dan door vaders, krijgen de laatsten minder aandacht. De combinatie van psychische beperkingen en de zorg voor kinderen geeft ook voor vaders met psychische aandoeningen stress. Bij een man kan, tijdens de zwangerschap van zijn vrouw en de geboorte van een kind, een crisis optreden. Als er onvoldoende draagkracht is kan de geboorte van een kind tot psychische decompensatie en gezondheidsproblemen leiden. Tegelijkertijd kan vaderschap kracht opleveren. In dit artikel gaan we nader in op het belang van het vervullen van de vaderrol voor mannen met een psychische aandoening en welke ondersteuning desgewenst kan worden geboden door onder meer professionals en ervaringsdeskundigen in de ggz, in instellingen voor begeleid wonen en in sociale teams.
LINK
Adequate gezondheidsvaardigheden van ouders zijn onontbeerlijk voor gezonde groei en ontwikkeling van hun kind en de basis voor stevig ouderschap. Bijna een derde (29%) van de Nederlandse bevolking heeft echter beperkte gezondheidsvaardigheden. Zij hebben moeite met begrijpen en toepassen van informatie van zorgverleners en regie voeren over hun gezondheid. Dit heeft negatieve invloed op gezondheidsgedrag van ouders in de zorg voor de gezondheid van henzelf en hun kinderen. Beperkte gezondheidsvaardigheden zijn complex en lastig te veranderen. Afstemmen van zorgverleners op beperkte gezondheidsvaardigheden is hierin een eerste stap. Verloskundigen en kraamverzorgenden willen beperkte gezondheidsvaardigheden beter herkennen. Tegelijk willen ze aansluitend op elkaar, optimaal afstemmen op beperkte gezondheidsvaardigheden van ouders. Onderzoeksvraag Hoe kunnen geboortezorgverleners effectief worden toegerust met bruikbare werkwijzen voor optimale afstemming op ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden? Doelen 1. Breed gedragen en bruikbare gesprekstool om beperkte gezondheidsvaardigheden bij ouders te herkennen: de CHAT-geboortezorg. 2. Ontwerp van werkwijzen voor 3 domeinen die relevant zijn voor afstemmen van geboortezorg op beperkte gezondheidsvaardigheden van ouders: ondersteunende zorgrelaties, bevorderen van ondersteunende persoonlijke relaties van ouders en afstemmen door communicatie-op-maat. 3. Op bruikbaarheid en draagvlak getoetste en doorontwikkelde werkwijzen voor afstemming op beperkte gezondheidsvaardigheden. 4. Duurzame doorwerking en disseminatie van project- en onderzoeksresultaten in de beroepspraktijk, onderwijs en onderzoek. Met extra aandacht voor verbinding met jeugdgezondheidszorg en huisartsgeneeskunde om continuïteit van zorg na de perinatale periode te bevorderen. Methoden • Participatief Actie Onderzoek om werkwijzen te ontwikkelen in co-creatie met ouders en zorgverleners. • Most Significant Change, QQ-10 en MIDI-vragenlijsten voor kwalitatieve en kwantitatieve evaluatie- en effectmetingen. Resultaat Een interprofessioneel pakket werkwijzen voor geboortezorgverleners dat bestaat uit een breed geëvalueerde gesprekstool om beperkte gezondheidsvaardigheden bij ouders te herkennen en uit werkwijzen om de zorgverlening op hen af te stemmen binnen de domeinen (1) ondersteunende relatie met zorgverleners, (2) ondersteunende persoonlijke relaties en (3) informatievoorziening.