Gedetineerden en medewerkers zitten dicht op elkaar. Ook het communicatieve contact tussen hen is begrensd; de medewerkers hebben duidelijke instructies hoe zich te verhouden tot de ingeslotenen. Toch ligt juist in dat contact de grote uitdaging en opgave voor het werk van de penitentiair inrichtingswerkers. Hoe kan de beperkte communicatieve speelruimte een bijdrage leveren aan de terugkeer van de mensen die veroordeeld zijn voor een delict? Wat vraagt dit van de koers van de afdeling als geheel, van de bejegening van ingeslotenen en van de interacties tussen de medewerkers onderling? In dit artikel schetsen we de aanleiding tot de vraag naar advies bij de koersbepaling op een afdeling van een penitentiaire inrichting. Als begeleidingskundig onderzoekers hebben we deze vraag opgepakt als een handelingsonderzoek samen met betrokkenen.
Hoofdstuk 1 in 'Leren door reflecteren in het forensisch sociaal domein. Inzichten uit de begeleidingskundige praktijk.'
De Franstalige term 'acquis' staat voor een document waarin 'verworven kennis' en 'ervaring' overzichtelijk bij elkaar wordt gebracht. De onderwijsraad wil in de vorm van een 'acquis' de balans opmaken van tien jaar adviezen en verkenningen op het gebied van ''besturing en organisatie van onderwijs'. Eerder heeft de onderwijsraad zelf een dergelijk acquis gemaakt op het gebied van onderwijs en sociale samenhang (Onderwijsraad, 2007). Het gaat om de volgende onderzoeksvraag: wat heeft kennis en beleidsvorming over bestuur en organisatie van onderwijs bij de Onderwijs in 10 jaar tijd opgeleverd?
Leraren van de Montessori Scholengemeenschap Amsterdam (MSA) hebben binnen de grootstedelijke context te maken met grote uitdagingen ten aanzien van diversiteit en kansengelijkheid. Die uitdagingen vragen om duurzame veranderingen van praktijken en routines in een school en daarmee een gezamenlijke inzet van alle betrokkenen op team- en organisatieniveau. Het gezamenlijk vinden van antwoorden op die uitdagingen vraagt immers om het ontwikkelen en bundelen van kennis en expertise, met andere woorden om het met en van elkaar leren over grootstedelijke onderwijsvraagstukken. Dit vraagt om wezenlijke veranderingen in de wijze waarop leraren van en met elkaar leren. Om die veranderingen te initiëren is een integrale en systemische aanpak nodig waarin interventies worden doorgevoerd om leren op team- en organisatieniveau te stimuleren. De aanpak van dit praktijkprobleem vraagt om een herijking van het beroepsbeeld en –structuur door de leraar als teamspeler te profileren, om wezenlijke transities in de wijze waarop professionalisering van de leraar binnen MSA georganiseerd en uitgedragen wordt en om fundamentele veranderingen in de inrichting van de schoolorganisatie. Dat leidt tot de volgende hoofdvraag: Hoe kan ik interveniëren in een conventioneel schoolsysteem om het leren op team- en organisatieniveau te versterken teneinde bij te dragen aan duurzame school- en onderwijsontwikkeling? Hierbij is de verwachting dat door veranderprocessen en weloverwogen interventies in gang te zetten die zowel de leraar als andere betrokkenen in een schoolsysteem ertoe aanzetten om in georganiseerde vorm met en van elkaar gericht te leren er een duidelijke leercontext gerealiseerd wordt waardoor de leeropbrengsten duurzame school- en onderwijsontwikkeling versterken. Doel van dit PD-traject is derhalve om een verschuiving te realiseren van individueel leren naar team- en organisatieleren binnen MSA waardoor leraren en andere betrokkenen binnen de school gezamenlijk effectiever vorm geven aan duurzame school- en onderwijsontwikkeling.
Door intensieve samenwerking tussen opleiding en beroepspraktijk kunnen studerende leraren hun nieuw geleerde vaardigheden beter gebruiken om bij te dragen aan schoolontwikkeling. We onderzoeken hoe studerende leraren in deze professionaliseringsprocessen 'agency' ontwikkelen waarmee ze bijdragen aan schoolontwikkeling.
Door intensieve samenwerking tussen opleiding en beroepspraktijk kunnen studerende leraren hun nieuw geleerde vaardigheden beter gebruiken om bij te dragen aan schoolontwikkeling. We onderzoeken hoe studerende leraren in deze professionaliseringsprocessen 'agency' ontwikkelen waarmee ze bijdragen aan schoolontwikkeling.Doel Er is al veel inzicht in welke factoren er tijdens professionaliseringsprocessen voor kunnen zorgen dat een rijke leeromgeving ontstaat waarin studerende leraren zichzelf kunnen ontwikkelen en tevens bij kunnen dragen aan schoolontwikkeling. Deze rijke leeromgeving vormgeven blijkt echter lastig te realiseren omdat zoveel factoren en processen een rol spelen. Er is inzicht nodig in de onderliggende mechanismen die ervoor zorgen dat ‘agency’ van studerende leraren zich ontwikkelt. 'Agency' betreft de mate waarin een professional er bewust voor kiest en in staat is om invloed uit te oefenen op diens werk en diens professionele rol. Meer inzicht in hoe 'agency' ontstaat kan een brug gevormd worden tussen individuele professionalisering en organisatieleren. Het onderzoeksdoel is inzicht ontwikkelen in welke mechanismen de ontwikkeling van 'agency' belemmeren en bevorderen in potentieel kansrijke leeromgevingen waarin opleiding en beroepspraktijk nauw samenwerken aan onderwijsvernieuwing. Op grond van de uitkomsten van het onderzoek worden vuistregels en voorbeelden geformuleerd om ‘agency’ van studentprofessionals te bevorderen. We verwachten inzichten op te doen op grond waarvan opleidingen en beroepspraktijk tot kwaliteitsverbetering kunnen komen. Resultaten Dit onderzoek loopt. Na afloop vind je hier een samenvatting van de resultaten. Looptijd 01 januari 2019 - 01 januari 2022 Aanpak In een pre-studie vindt literatuuronderzoek en raadpleging van experts plaats. Op basis hiervan komen we tot een aantal mogelijke mechanismen die een rol kunnen spelen in het belemmeren of bevorderen van 'agency' en worden onderzoeksinstrumenten ontworpen die ter validering voorgelegd worden aan ‘peers’. Vervolgens wordt een multiple casestudy uitgevoerd van drie parallelle cases met een looptijd van twee jaar. Hierdoor krijgen we een breed beeld van de professionaliseringsprocessen en de werkzame mechanismen die hierin een rol spelen en kunnen we rivaliserende verklaringen voor ontwikkelingen van ‘agency’ uitsluiten.
