Dienst van SURF
© 2025 SURF
‘Efficiënter en groener’, dat vat samen wat moderne stadslogistiek kan brengen. De realisatie van deze voordelen is niet altijd eenvoudig gebleken. Stadslogistiek wordt een succes als verzenders, ontvangers, consultants en stadslogistieke dienstverleners elk vanuit hun eigen rol, stappen gaan zetten. Deze stappen moeten niet vrijblijvend zijn en bij voorkeur ook nog eens onomkeerbaar. In deze bluepaper presenteert de expertgroep Next-level City Logistics oplossingsrichtingen voor de belangrijkste showstoppers op het gebied van stadslogistiek. Geschreven door expertgroep Shopping Tomorrow (Walther Ploos van Amstel is lid)
Met de huidige maatschappelijke uitdagingen, zoals klimaat en transities op het gebied van de vermindering van beschikbare ruimte voor stedelijk goederenvervoer en de sterke groei in e-commerce wordt het steeds belangrijker om logistiek mee te nemen in het ruimtelijk ontwerp van een gebied. Hierdoor kan efficiënte bevoorrading worden gerealiseerd en overlast worden beperkt. Ook kan zo worden aangesloten bij stedelijke ambities omtrent schone en slimme stadslogistiek. Toch wordt logistiek vaak niet of beperkt meegenomen in de ruimtelijke planning bij het (her-)ontwikkelen van gebieden. Door vroegtijdig na te denken over hoe het logistieke systeem eruit moet zien kan in het stedelijke ontwerp rekening worden gehouden met het ruimtegebruik van logistiek. Dit kan inefficiënte inpassing achteraf voorkomen. Om een hulpmiddel te bieden voor steden is daartoe een methode ontwikkeld die een basis vormt voor het nadenken over hoe logistiek kan worden geïntegreerd in de ruimte bij nieuwe gebiedsontwikkelingen. Stadslogistiek kenmerkt zich door de grote diversiteit van stromen waarin elk logistiek segment (afval, bouw, express en pakket, facilitair, etc.) om een eigen aanpak vraagt. Om die reden is het uitgangspunt van de methode om eerst grip te verkrijgen op het verwachte aantal voertuigen per stadslogistiek segment voordat wordt gekeken naar welke logistieke oplossingen passend zijn. Op basis van de samenstelling van het nieuw te ontwikkelen gebied (type en grootte bedrijven, functies en aantal huishoudens) en de geobserveerde voertuigen in andere gebieden wordt daar een inschatting van gegeven. Vanuit hier kan met maatwerk een mix van logistieke oplossingen worden opgesteld dat aansluit bij het type logistiek en de kenmerken en plannen voor en rond het gebied. Stedenbouwkundige ontwerpers kunnen dit vervolgens meenemen, zodat logistiek een slim en integraal onderdeel wordt van het ontwerp.
Het Platform Stad en wijk: participatie en veerkracht stelt zich ten doel om samenwerking en uitwisseling van lectoraten op het gebied van stad en wijk te intensiveren om van hieruit stapsgewijs tot gezamenlijke meerjarige onderzoeksprogramma’s te komen. De lectoraten willen met praktijkgericht onderzoek in steden, in nauw overleg met diverse stakeholders en vertegenwoordigers van de topsector Creatieve Industrie, gezamenlijk bijdragen aan het begrijpen en aanpakken van maatschappelijke vraagstukken in de stad: ongelijkheid en sociale uitsluiting, gezondheid, arbeid en inkomen, duurzaamheid en milieu, wonen, wijk- en gebiedsontwikkeling, relatie tussen overheid en burger.
Binnen het RAAK-project Smart Vision for UAVs is kennis ontwikkeld om UAVs autonoom te laten vliegen. Deze kennis is verankerd in de Twirre-architectuur voor UAVs. Vanaf het begin is afgesproken dat alle ontwikkelingen (zoals de architectuur, software en beschrijving van hardware) van Twirre openbaar zijn. De Twirre-architectuur is getest met meerdere prototypes. Met de Top-up wordt het mogelijk op korte termijn de Twirre-architectuur te documenteren en open source te maken. Daardoor wordt de verworven kennis openbaar toegankelijk en de verdere ontwikkeling daarvan versneld. Een unique selling point van Twirre is dat deze architectuur niet ontworpen is voor een specifieke UAV of voor UAVs van een specifieke leverancier. Twirre simuleert in feite de stick-commando’s van de grondpiloot en communiceert met de rest van de hardware van de UAV als of het een ontvanger is die radiografische de stick-commando’s ontvangt. Omdat de communicatie van de ontvangers met de rest van de UAV-hardware is gestandaardiseerd, is Twirre UAV-leverancier agnostisch. De Twirre- architectuur is goed schaalbaar van kleine tot grote UAVs. Het gebruik van low-cost componenten maakt Twirre niet alleen geschikt voor het bedrijfsleven, maar ook voor onderwijs- en hobbyprojecten. Twirre voegt aan een commodity UAV een Local Position System (LPS) toe met een breed scala aan sensoren, zoals (stereo) camera’s, ultrasoon sonars, LIDAR’s, gyroscopen, acceleratiemeters, magnetisch kompas en RTK GPS. Alle noodzakelijke berekeningen om met de UAV geautomatiseerd te kunnen vliegen, worden op een processorbord op de UAV zelf uitgevoerd. Verder zijn er software missie-bouwstenen ontwikkeld die herbruikbaar zijn, zodat sneller en eenvoudiger nieuwe missies ontwikkeld kunnen worden. Over Twirre zijn twee peer-reviewed wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. Het Twirre-concept wordt op dit moment verder doorontwikkeld en geëvalueerd in projecten op verschillende toepassingsgebieden: • het TKI Wind op Zee project Inspection with automated UAVs using Computer Vision; • het KIEM SI project Autonoom navigeren met drones in de glastuinbouw; • binnen het Region of Smart Factory project Smart Sailing wordt door de NHL een spin-off van Twirre gebruikt; • er is een KIEM SI aangevraagd voor het project Autonoom navigeren met drones in magazijnen. De verwachting is dat er in de nabije toekomst veel vraag zal zijn naar nieuwe slimme toepassingen van autonome UAVs. De Twirre architectuur kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren. Door Twirre open source en public domain te maken, worden de ontwikkeling en het laagdrempelig gebruik van Twirre gestimuleerd. Hiermee komt de kennis van Twirre tevens beschikbaar voor derden: bedrijven, instellingen en personen die niet bij het RAAK- project betrokken waren. Door een online-Twirre-community op te zetten, wordt de verdere ontwikkeling van Twirre nog meer versneld en wordt het gebruik ervan opgeschaald. In de community worden bijdragen van derden aan de Twirre-architectuur toegevoegd en beschikbaar gesteld aan iedereen.