Dienst van SURF
© 2025 SURF
Deze voorlichtingspublicatie is tot stand gekomen in het kader van het project 'Het inrichten van de moderne laswerkplaats'. Dit was een gezamenlijk project van CNV BedrijvenBond, De Unie, FNV Bondgenoten, Metaalunie, NIL, PMP en Vereniging FMECWM, in afstemming met de Arbeidsinspectie en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en medegefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken.
Er is een nieuw hoera-begrip in beleidsland, te weten actief burgerschap. Het begrip is bezig een steile klim aan populariteit te maken en duikt na jarenlange afwezigheid terug in steeds meer beleidsstukken, nieuwsmedia en onderzoeksrapporten op. Het is het nieuwste medicijn om maatschappelijke uitdagingen te lijf te gaan. In internationale context gaat het dan om citizenship , in Nederlandstalig gebied om burgerschap, eigen verantwoordelijkheid of normen en waarden. Actief burgerschap is evenwel geen nieuwe uitvinding, maar duikt met enige regelmaat op in het denken over publieke dienstverlening. Bovendien leidt het frequente gebruik van de term niet automatisch tot duidelijkheid over wat er precies mee bedoeld wordt, noch tot een consensus over de wenselijkheid er een aangrijpingspunt voor beleid in te vinden. Er is sprake is sterke taalvervuiling en enige milieuzorg is dringend nodig. Nu de bandbreedte van lokaal beleid sterk toeneemt, is een consensus over inhoud en relevantie van burgerschap wenselijk. Deze publicatie vouwt het begrip actief burgerschap open en belicht de verschillende dimensies en aanknopingspunten voor beleid, met name het grotestedenbeleid in Eindhoven.
Digitale marketing in e-commerce heeft zich sterk ontwikkeld. Consumenten hebben brede toegang via hun eigen, persoonlijke apparaten en door de snelle ontwikkeling van machine-learning-technologieën kan gerichte communicatie geautomatiseerd worden. Toch staat het huidige e-commerce bedrijfsmodel ter discussie, vooral door de impact op het milieu. Het retourzenden van producten is volledig gebruikelijk geworden onder consumenten. Dit soepele retourbeleid roept milieuzorgen op, omdat het de ecologische voetafdruk vergroot en financiële lasten met zich meebrengt voor bedrijven, namelijk de kosten voor het afhandelen van retouren wordt geschat op €12,50 tot €19,50 per retour. Om bij te dragen aan de oplossing van het retourprobleem, richt dit project zich op het onderzoeken van hoe gepersonaliseerde digitale marketinginterventies het consumentengedrag kunnen veranderen en productretouren kunnen verminderen. Dit gebeurt aan de hand van een casestudy in samenwerking met MKB-partner BBB Cycling en zal gebaseerd zijn op diepgaande inzichten in de specifieke doelgroep van consumenten die vatbaarder zijn voor het retourneren van producten. Anders dan andere onderzochte oplossingen, zoals het herzien van het retourbeleid, het implementeren van pastools en het stimuleren van consumenten via prijsvergelijkingen en pop-upberichten over de milieueffecten, neemt dit project een unieke invalshoek door specifiek te focussen op de psychologische kenmerken van consumenten en de psychologische triggers achter hun retourbeslissingen. Het project omvat vier werkpakketten: 1) Inzichten verkrijgen over consumenten die geneigd zijn producten te retourneren; 2) Gepersonaliseerde digitale marketinginterventies co-creëren om het retourpercentage te verlagen; 3) De gepersonaliseerde digitale marketinginterventies testen in een real-life online omgeving; 4) De kennis verspreiden naar e-commercebedrijven, consumenten en onderwijs voor een bredere maatschappelijke impact. Dit wordt uitgevoerd door alle partners: Thuiswinkel.org via zijn e-commerce bedrijfsnetwerk, Consumentenbond via zijn communicatie met consumenten, en het Lectoraat Purposeful Marketing van De Haagse Hogeschool, via zijn samenwerkingsactiviteiten in het onderwijs.
Met behulp van dit onderzoek willen we een eerste stap zetten in het genereren van een nauwkeurige en complete beoordeling van textielafval in de Nederlandse modesector. De partners binnen het consortium zijn reeds begonnen met het ontwikkelen van praktische oplossingen voor het probleem aangaande textielafval, maar deze acties zijn gebaseerd op informatie die onvoldoende onderbouwd is. Door de origine, hoeveelheid en prijs van de in Nederland verkochte kleding in kaart te brengen, waarbij de hoeveelheid weggegooide kleding (zowel voor- als nadat deze eventueel verkocht wordt) en de eindbestemming van het kledingafval tevens meegenomen wordt, ontstaat een totaaloverzicht dat gepresenteerd kan worden in een rapport. Dit overzicht vormt de eerste stap die nodig is om realistische oplossingen te kunnen ontwikkelen die de hoeveelheid textielafval kunnen doen afnemen. Hoewel er consensus bestaat aangaande de groeiende milieuzorgen die gepaard gaan met de mode-industrie, is de beschikbare informatie op nationaal niveau gebaseerd op aannames, data van onzekere herkomst of buitenlandse data. Daarom stelt dit project zich ten doel om (a) in kaart te brengen welke data en publicaties op dit vlak reeds uitgevoerd zijn in Nederland, (b) het ontwikkelen van een beknopt rapport dat ingezet kan worden als bron voor praktijk gericht onderzoek op basis van beschikbare informatie, (c) het ontwikkelen van een set primaire richtlijnen om aan het probleem van textielafval te kunnen beantwoorden, en (d) het ontwikkelen van vervolgonderzoek om de ontbrekende data te kunnen verzamelen en onderzoeksmethodes te kunnen ontwikkelen die in de toekomst ingezet kunnen worden ten bate van lange termijn analyses die een overzicht mogelijk zullen maken.