Dienst van SURF
© 2025 SURF
In opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ontwikkelde het lectoraat Diversiteitsvraagstukken van Hogeschool Inholland, Movisie en het Verwey-Jonker Instituut de Aanpak stagediscriminatie voor mbo-scholen. De toolbox biedt handvatten waarmee onderwijsprofessionals, die het proces rondom stages binnen een mbo-instelling vormgeven, stagediscriminatie zo veel mogelijk kunnen voorkomen. Het doel is iedere student (ongeacht afkomst, religie, sekse, gender, beperking, seksuele voorkeur et cetera.) een gelijke kans op een stage geven. De checklist en toolbox zijn ontwikkeld op basis van afspraken in het stagepact MBO 2023-2027, dat door veel partners in en rondom het mbo is ondertekend. Samen maken ze een vuist tegen stagediscriminatie en werken ze aan gelijke kansen voor alle studenten.
LINK
In opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ontwikkelde het lectoraat Diversiteitsvraagstukken van Hogeschool Inholland, Movisie en het Verwey-Jonker Instituut de Aanpak stagediscriminatie voor mbo-scholen, waar dit stappenplan onderdeel van uitmaakt. Het stappenplan is ontwikkeld voor mbo-instellingen die in het kader van het Stagepact aan de slag gaan met het invoeren van stagematching en is een aanvulling op de toolbox voor mbo-instellingen over de aanpak van stagediscriminatie. In dit stappenplan vind je tips over hoe je stagematching kunt aanpakken. Hierbij is de input gebruikt van verschillende onderwijsinstellingen en professionals die al geruime tijd ervaring hebben met het toepassen van stagematching
Democratieonderwijs wordt steeds belangrijker in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Ervaringsleren, waarbij studenten door sociale interactie bekend raken met democratische concepten, is hiervoor een goede benadering. Binnen die benadering zijn democratiesimulaties een potentieel effectieve manier van werken waar nog beperkt onderzoek naar is gedaan. Simulaties maken de lesstof levendig en stimuleren studenten om verschillende perspectieven te ontdekken en gezamenlijk problemen op te lossen. Mbo-burgerschapsdocenten onderschrijven de meerwaarde van democratiesimulaties, maar voelen zich vaak niet bekwaam om ermee les te geven, vanwege gebrek aan scholing. Docenten gebruiken de werkvorm dus relatief weinig. Met dit onderzoek willen we meer inzicht krijgen in de pedagogisch-didactische competenties die docenten nodig hebben voor het uitvoeren van democratiesimulaties en in de manieren waarop docenten hierin kunnen worden geprofessionaliseerd. Een consortium bestaande uit Hogeschool van Amsterdam (HvA), Universiteit van Amsterdam (UvA), Noorderpoort Practoraat Burgerschap en tien mbo-scholen zal het onderzoek uitvoeren, samen werkveldpartijen: Expertisepunt Burgerschap, ProDemos, Nederlandse Vereniging Leraren Maatschappijleer, Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en JOB-mbo. Het levert twee producten op. Ten eerste een overzicht van concrete pedagogisch-didactische competenties die nodig zijn voor het gebruiken van democratiesimulaties. Ten tweede een evidence-informed docentprofessionaliseringstraject (DPT) om docenten te professionaliseren in deze competenties. Hiervoor worden professionaliseringsactiviteiten, professionaliseringsmaterialen en handelingsprotocollen ontwikkeld en wordt bestaand simulatielesmateriaal aangescherpt. Deze producten worden ontworpen met het oog op brede toepasbaarheid, ook binnen het voortgezet onderwijs, hbo en universiteit, en specifiek voor lerarenopleidingen. Het project bestaat uit drie onderzoeksfasen: in fase 1 worden de pedagogisch-didactische competenties geconcretiseerd en een DPT ontwikkeld, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur en in samenwerking met een expertgroep. In fase 2 wordt het DPT gepilot bij mbo-docenten. In fase 3 doen 40 docenten mee met het DPT en geven zij simulatielessen. Het DPT zal kwalitatief worden geëvalueerd (via observaties, docent-interviews en student-focusgroepen) en het effect op docentcompetenties zal worden gemeten via experimenteel onderzoek.
De overheid streeft naar het sluiten van de kringlopen in de landbouw. Bio(dynamische) boeren, verenigd in de BD-vereniging (opgericht in 1937, 300 boerenleden en 1700 overige leden) willen de kringloop op het eigen bedrijf inzichtelijk krijgen, berekenen hoe efficiënt grondstoffen worden benut en kijken waar verbeteringen mogelijk zijn. Daarom gaat de practor Kringlooplandbouw Ruud Hendriks van Aeres MBO samen met MBO-studenten van Aeres MBO Dronten op twee biodynamische bedrijven: - op overzichtelijke, visuele wijze de bedrijfskringloop mbt stikstof en fosfaat in beeld brengen; - de benutting van stikstof en fosfaat berekenen aan de hand van een Excel-formulier dat inzicht biedt in de berekeningen; - vergelijken van de gegevens uit de Excel met de gegevens vanuit het model NDICEA, een stikstof en organische stof model dat door veel adviseurs gebruikt wordt; - de pilot-bedrijven vergelijken met andere bedrijven die NDICEA gebruiken; - bekijken waar verbeteringen in de kringloop bij de pilotbedrijven mogelijk zijn; - doorlopend meten hoe het nu zit met de hoeveelheid stikstof op de bedrijven en hoe veranderingen in bedrijfsvoering doorwerken op de kringloopsluiting. Op deze wijze krijgen boeren en studenten meer zicht op de (on)mogelijkheden om de kringloop verder te sluiten en op de werking van het model NDICEA. De werkwijze zal worden gedeeld met collega-boeren om zo samen te werken aan een verdere sluiting van de kringlopen. De practor verwerkt de resultaten in lesmateriaal en CIV Groen deelt de resultaten met de andere groene MBO-scholen.
Voor ruim de helft van de Nederlandse jongeren vormt het vmbo-onderwijs een belangrijke fase in hun ontwikkeling richting beroep en samenleving. Interesse in en kennis van technologie kunnen in belangrijke mate bijdragen aan een goede uitgangspositie voor maatschappelijke participatie en doorstroom naar vervolgonderwijs. Het is dan ook zorgwekkend dat, met name in de grootstedelijke omgeving en onder leerlingen met een migratieachtergrond, slechts een klein aandeel van de vmbo-leerlingen kiest voor bèta-technische vakken. Het vak techniek, dat werd ingevoerd bij de basisvorming, is inhoudelijk verouderd en wordt op veel scholen niet meer aangeboden. Techniek is daardoor niet meer herkenbaar in het vmbo-t-programma. Met steun van de landelijke stimuleringsregeling ‘Sterk Techniekonderwijs’ proberen Utrechtse vmbo-scholen techniek opnieuw op een aantrekkelijke manier in hun programma’s vorm te geven. Daarbij wordt de nadruk gelegd op ontwerp- en maakactiviteiten. De verwachting is dat dergelijke opdrachten met gebruikmaking van moderne maak-technologieën bijdragen aan blijvende interesse en betekenisvolle kennisintegratie. Bij het ontwikkelen van het vernieuwde technologieonderwijs rijzen diverse praktische en theoretische vragen. Het is duidelijk dat ontwerp- en maakactiviteiten enthousiasme oproepen, maar er is nog veel onduidelijk over de mogelijkheden om dergelijke activiteiten structureel in het vmbo-onderwijs in te bedden en over de ontwerpvereisten die nodig zijn om dergelijke activiteiten effectief te laten bijdragen aan de ontwikkeling van een blijvende interesse in techniek, technologische geletterdheid en de kennisbasis die nodig is voor vervolgonderwijs. In het hier voorgestelde project werken we samen met het Utrechtse Globe College, een voortrekker in het revitaliseren van het algemeen vormend techniekonderwijs, aan de beantwoording van deze vragen. Aansluiting bij landelijke ontwikkelingen en kennisdeling met regionale partners wordt gerealiseerd middels een klankbordgroep. In kortcyclisch ontwerpgericht onderzoek ontwikkelen we good-practices en ontwerpprincipes. Daarmee bieden we scholen, curriculumontwikkelaars en lerarenopleidingen concrete handvatten en theorie voor het vormgeven van aantrekkelijk en effectief ontwerp- en maakonderwijs.