Dienst van SURF
© 2025 SURF
Introduction: The Legal Services counters (LSC) is the first contact point for legal aid in the Netherlands. Professionals reported dealing with a client group combining problems on several dimensions, next to the legal issue. This combination (multiple problem situation, MP) seems to impair the effectiveness of the provided legal help. Methods: A face-to-face survey among 421 visitors of 4 LSC locations was administered (2019). Analyses: Statistical techniques were used to assess the occurrence of MP, the association with the numbers of contacts with the LSC, the background characteristics of clients with and without MP, and the multivariate association between stress, MP and use of the LSC. Results: 44,1% of the respondents reported MP. Those reported a higher number of contacts with the LSC in the past year. MP clients were older and had a lower education level. Financial (58%), conflictual (56%) and physical health (41%) problems were mostly reported. Stress and number of problems were related to a higher attendance to the LSC. Discussion: Legal aid services should set out systematic collaboration paths with other social services, starting off by an assessment of the problem domains, to contribute to an effective solution of those issues, including the legal one.
Individuals in multiproblem situations frequently seek frontline legal support. The support by frontline legal professionals is limited by its focus on the legal issue instead of the underlying problems. A strong focus on client values – i.e. on the outcome that these services yield in the client’s perception – may lead to a more effective approach by targeting underlying problems. Through individual interviews with clients and professionals, the current study examines client values and services that may contribute to those client values. Besides functional client values that focus on resolving the problem situation, emotional client values, such as trust prove at least as important. Furthermore, client values are not only supported by the professional’s legal expertise, accessibility and ability to build a relationship, but also by the professional’s knowledge and skills relevant to multiproblem situations, such as his ability to empower the client, the willingness to work on concrete needs, and his ability to adopt an integrated approach. Research findings confirm the relevance of an integrated approach to multiproblem situations, with due attention to different client values. Similarly, it proves important to incorporate skills and knowledge that specifically address multiproblem situations in education and training programmes of frontline legal professionals. Nederlandse samenvatting: Mensen in multiprobleem situaties maken veelvuldig gebruik van eerstelijns rechtshulp. De ondersteuning door eerstelijns rechtshulp wordt beperkt door de focus op de voorliggende rechtsvraag, in plaats van de onderliggende problematiek. Een sterke focus op klantwaarden – de opbrengsten van de dienstverlening in de ogen van de cliënt – zou weleens tot een effectievere werkwijze kunnen leiden, omdat de achterliggende problemen worden aangepakt. Aan de hand van diepteinterviews onder cliënten en professionals is onderzocht welke klantwaarden voor deze doelgroep relevant zijn en welke dienstverleningsaspecten daaraan kunnen bijdragen. Naast functionele klantwaarden gericht op oplossingen voor de probleemsituatie, blijken emotionele klantwaarden als vertrouwen en ontzorging minstens zo relevant. Ook dragen niet alleen juridisch vakmanschap, bereikbaarheid en de vaardigheden om met de klant een relatie op te bouwen van de professional aan klantwaarden bij, maar ook specifieke kennis en vaardigheden gericht op multiproblematiek, zoals de vaardigheid om de klant te empoweren, de bereidheid om te werken aan concrete behoeften, en het werken met een geïntegreerde aanpak. De onderzoeksbevindingen onderstrepen de relevantie van een integrale aanpak bij multiproblematiek met aandacht voor diverse klantwaarden. Evenzo blijkt van belang dat vaardigheden en kennis die specifiek gericht zijn op multiproblematiek in de opleiding van eerstelijns rechtshulp professionals worden geïncorporeerd.
De overheid trekt zich terug en legt steeds meer verantwoordelijkheid bij de burger. Dat is reden tot zorg, want door bezuinigingen op bijvoorbeeld de rechtsbijstand kan de toegankelijkheid van het recht in het gedrang komen. Maar er zijn ook kansen. Voortschrijdende digitalisering stelt mensen in staat zelf oplossingen te zoeken bij juridische problemen. Dit kan meer keuzevrijheid en meer zelfstandigheid betekenen, hoewel onzekerheid over dit palet aan mogelijkheden evenzeer op de loer ligt. Een mogelijk bijeffect is dat er nog meer juridische problemen ontstaan, omdat door onzekerheid of onwetendheid kan worden besloten geen rechtszaak te starten, geen aanvraag in te dienen of niet tot actie over te gaan wanneer rechten worden geschonden. Een ding staat vast: het beroep op de eigen kracht van de burger neemt toe. Maar in hoeverre zijn burgers zelfstandig in staat gebruik te maken van het recht en hun rechtspositie te beschermen? De vraag is niet nieuw. Sinds het einde van de negentiende eeuw is hier aandacht voor. Deze aandacht verloopt in golfbewegingen en verandert in de loop der tijd van accent en betekenis. In het huidige tijdsbestek, waarin een transitie gaande is van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving is de vraag opnieuw actueel. Als mensen meer op zichzelf zijn aangewezen en zelf oplossingen moeten zoeken voor hun juridische problemen, hoe zet je hen dan in hun kracht? De vraag wat legal empowerment kan betekenen voor de toegankelijkheid van het recht in de Nederlandse participatiesamenleving staat hier centraal. In het eerste hoofdstuk worden de belangrijkste ontwikkelingen in de literatuur over de toegankelijkheid van het recht beschreven. De nadruk ligt hierbij op gebruikers van het recht en het daadwerkelijk kunnen gebruiken van het recht. Dit kader helpt om het concept legal empowerment te kunnen plaatsen. Vervolgens wordt in het tweede hoofdstuk een analyse gemaakt van de achtergrond, de kenmerken en de toepassing van legal empowerment om het begrip beter te kunnen duiden. De lessen die we hieruit kunnen trekken, worden in het laatste hoofdstuk toegepast op de situatie in Nederland, met name op thema’s als de terugtredende overheid, decentralisatie, digitalisering en juridische dienstverlening.
The ELSA AI lab Northern Netherlands (ELSA-NN) is committed to the promotion of healthy living, working and ageing. By investigating cultural, ethical, legal, socio-political, and psychological aspects of the use of AI in different decision-makingcontexts and integrating this knowledge into an online ELSA tool, ELSA-NN aims to contribute to knowledge about trustworthy human-centric AI and development and implementation of health technology innovations, including AI, in theNorthern region.The research in ELSA-NN will focus on developing and mapping ELSA knowledge around three general concepts of importance for the development, monitoring and implementation of trustworthy and human-centric AI: availability, use,and performance. These concepts will be explored in two lines of research: 1) use case research investigating the use of different AI applications with different types of data in different decision-making contexts at different time periods duringthe life course, and 2) an exploration among stakeholders in the Northern region of needs, knowledge, (digital) health literacy, attitudes and values concerning the use of AI in decision-making for healthy living, working and ageing. Specificfocus will be on investigating low social economic status (SES) perspectives, since health disparities between high and low SES groups are growing world-wide, including in the Northern region and existing health inequalities may increase with theintroduction and use of innovative health technologies such as AI.ELSA-NN will be integrated within the AI hub Northern-Netherlands, the Health Technology Research & Innovation Cluster (HTRIC) and the Data Science Center in Health (DASH). They offer a solid base and infrastructure for the ELSA-NNconsortium, which will be extended with additional partners, especially patient/citizens, private, governmental and researchrepresentatives, to have a quadruple-helix consortium. ELSA-NN will be set-up as a learning health system in which much attention will be paid to dialogue, communication and education.