Dienst van SURF
© 2025 SURF
Landschappen zijn nooit hetzelfde. Niet alleen veranderen ze in de loop van de tijd, ze zijn steeds anders, afhankelijk van wie je om een oordeel vraagt. Er zijn dan ook veel verschillende manieren om landschappen te bestuderen. De Hogeschool Van Hall Larenstein doceert verschillende methoden van landschapsanalyse en landschapswaardering. In dit boek worden die methoden beschreven. 'Geleid door het landschap' is daarmee een handige gereedschapskist voor iedereen die het landschap als een leidend gegeven wil gebruiken in bijvoorbeeld tuin- en landschapsarchitectuur of planvorming.
MULTIFILE
Onze straten zijn in transitie: Verdichting door de bouw van 1 miljoen nieuwe woningen in de bestaande stad; de versnippering van nieuwe vormen van (deel)mobiliteit; vergroening; installaties en objecten voor energietransitie; de introductie van biobased en circulaire materialen; de verschraling van het winkelaanbod; de introductie van heel nieuwe typen woonmilieus. Allemaal werkt door in de straatruimte; de gedeelde publieke ruimte tussen de gebouwen die cruciaal is voor de leefkwaliteit en well-being van inwoners. Het maken van de straatruimte vindt gefragmenteerd en geleidelijk plaats. Met de bouw van 1 miljoen nieuwe woningen de komende tien jaar is de impact echter nauwelijks te overschatten. Gemeentelijke overheden bepalen de kaders en stellen de regels, maar de daadwerkelijke keuzes en uitwerkingen worden door ontwerpbureaus gemaakt. Deze MKB-ers twijfelen of de gangbare opwerpoplossingen inderdaad de well-being versterken. Zij hebben urgente behoefte aan meer evidence based kennis hierover, vernieuwde ontwerpoplossingen en kennisdeling. Met deze mkb-vraag gaat dit onderzoek aan de slag. Dit onderzoeksvoorstel richt zich op de straatruimte op ooghoogte, de nieuwe verdichtingslocaties, drie gebruikersgroepen (bewoners, passanten, bezoekers) en de impact op well-being van de huidige ontwerpoplossingen, mede in relatie tot nieuwe vereisten vanuit personenmobiliteit en vergroening. Hiertoe hebben we een consortium samengesteld van architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuurbureaus, brancheorganisaties en een reflectiegroep van ruimtelijk opdrachtgevers en interdisciplinaire internationale academici. We bouwen voort op ons exploratieve onderzoek Sensing Streetscapes en de daarin geteste nieuwe technologieën (artificial intelligence en eye-tracking-technologie uit de neurologie) en zetten die in om de impact van ontwerpoplossingen op de well-being van gebruikers van de straatruimte te meten – en tussentijdse resultaten in te zetten om een cultuur van reflectie en innovatie in de praktijk van de ruimtelijke ordening aan te jagen.
De ambitie van het lectorenplatform Delta en Water technologie is om de kennisontwikkeling, innovaties te bevorderen via praktijkgericht onderzoek rond maatschappelijke uitdagingen door: • samenwerking tussen het hoger onderwijs, de sector, kennisinstituten en maatschappelijke organisaties te bevorderen en • experimenteerruimte te creëren voor de ontwikkeling van concrete oplossingen. Deze ambitie wordt gerealiseerd in de context van Living Labs en moet leiden tot exporteerbare toepasbare innovaties in (stedelijke) delta’s en daarmee versterking van de kennisinfrastructuur en de marktpositie van de Nederlandse delta- en watertechnologiesector. Door het initiëren, coördineren en uitvoeren van gebruikers georiënteerd en praktijkgericht onderzoek, onderwijs en training wil het lectorenplatform een bijdrage leveren aan een duurzame benutting van delta’s en de daarbij horende ecosysteemdiensten. Het doel van het platform is: • leveren bijdrage uitvoering Kennis-en innovatie agenda DT/WT • het bevorderen van kennisontwikkeling en innovaties door samenwerking in een open netwerk en door middel van living labs • versterken positie van praktijkgericht onderzoek in de kennisketen • bundelen van krachten voor deelname aan Europese kennisprogramma’s • professionalisering docent en student via een human capital agenda • vergroten van de interne en externe zichtbaarheid resultaten.
Drie Nederlandse MKB-bedrijven in het veld van de landschapsarchitectuur en stedenbouw (H+N+S, Palmbout en Bosch Slabbers) bouwen een portfolio op op de Amerikaanse markt. Zij brengen een specifiek Nederlandse traditie in van integrale planning, die erg goed aansluit bij het concept van circulaire economie. Het toepassen van die Nederlandse traditie in een Amerikaanse context vraagt om allerlei kleinere en grotere innovatiestappen. Zij schatten in dat hun marktaandeel groter kan zijn als opdrachtgevers beter kunnen plaatsen wat hun werk inhoudt. In het project wordt een bekend 19e-eeuws ontwerp voor Back Bay Fens in Boston (VS) van de beroemde Amerikaanse landschapsarchitect Frederick Law Olmsted, nader geanalyseerd vanuit het oogpunt van duurzaamheid en circulaire economie. Door het ontwerp en de onderliggende duurzaamheidsprincipes te vergelijken met enkele hedendaagse projecten van de bureaus wordt inzicht verkregen in de verschillen en overeenkomsten in de ontwerpbenadering en –aanpak. We willen van deze vergelijking leren en hiermee laten zien hoe de bureaus een dergelijk gedachtengoed in de huidige beroepspraktijk operationeel maken. Het project gebruikt dus het terugblikken op een historisch Amerikaans ontwerp en ontwerpproces om hiervan te leren voor hedendaagse ontwerpopgaven en om huidige eigen ontwerpen voor potentiële Amerikaanse opdrachtgevers beter begrijpbaar te maken, perspectief te geven en daarmee de positie van de Nederlandse bureaus op het gebied van innovatieve en duurzame projecten op de Amerikaanse markt te versterken.