Dienst van SURF
© 2025 SURF
Vier masterstudenten Nederlands van de Hogeschool Utrecht, werkzaam op zeer uiteenlopende scholen voor voortgezet onderwijs, hebben in het kader van een eerstejaars cursus literatuurtheorie en verhaalanalyse meegewerkt aan een vooronderzoek waarin de volgende vragen centraal stonden: 1. Sluit klimaatfictie aan bij de belangstelling /leesinteresse van de leerlingen in de bovenbouw van het havo/vwo? 2. Werkt klimaatfictie motivatie-verhogend bij het lezen voor de literatuurlijst Nederlands in de bovenbouw van het havo/vwo?
In onze bèta-lerarenopleidingen merken we dat studenten het lastig vinden om klimaatverandering in de klas te bespreken: ze komen emoties, weerstand en misverstanden tegen, en ze twijfelen of ze zelf goed genoeg weten hoe het zit. Het staat ook niet in het examenprogramma van bijvoorbeeld natuurkunde, dus waarom zou je? Klimaatverandering houdt echter veel leerlingen bezig en is bepalend voor hun toekomst. De school heeft hierin ook een opdracht: begrip van klimaatverandering helpt om draagvlak te creëren voor de noodzakelijke maatschappelijke veranderingen (Otto e.a., 2020).
Op dit moment zijn we met zijn allen hard op zoek naar handvatten voor hoe om te gaan met de complexe problemen waarvoor de duurzaamheidsuitdaging ons stelt, met de klimaatcrisis misschien wel als meest urgente en nadrukkelijke uitdaging. Kunst kan ons daarbij kan helpen – en soms wellicht op nu nog onverwachte manieren. Zij biedt nieuwe perspectieven waardoor we ons zowel in staat stellen de ecologische crisis beter te doorgronden als ons openingen bieden voor hoe we ons daar in fundamentele zin toe kunnen verhouden. Daarnaast kun je via kunstzinnige processen ervaren hoe je tegelijkertijd zelf regie kunt nemen én de illusie kunt loslaten dat ontwikkelingen volledig beheersbaar zijn.
MULTIFILE
Samen met een aantal masterstudenten Nederlands wordt de belangstelling voor klimaatfictie (‘klifi’) bij leerlingen in de bovenbouw van havo/vwo onderzocht. De gedachte is dat klifi in de inhoud aansluit op actuele problematiek die deze doelgroep bezighoudt en zo hun interesse voor de fictieve verwerking ervan zou kunnen opwekken.
Samen met een aantal masterstudenten Nederlands wordt de belangstelling voor klimaatfictie (‘klifi’) bij leerlingen in de bovenbouw van havo/vwo onderzocht. De gedachte is dat klifi in de inhoud aansluit op actuele problematiek die deze doelgroep bezighoudt en zo hun interesse voor de fictieve verwerking ervan zou kunnen opwekken.Doel We onderzoeken of de vooronderstelling juist is dat klifi de leesmotivatie bij jonge lezers verhoogt, omdat het aansluit bij wat hen bezighoudt. Uiteindelijk hopen we door ruim aandacht te besteden aan klifi mee te helpen aan een duurzamer curriculum voor onze docentenopleiding (masteropleiding Nederlands, HU) en op VO-scholen. Resultaten Verhoging leesmotivatie bij scholieren in de bovenbouw van havo/vwo. Vergroting van kennis op het terrein van de klimaatsveranderingen en de negatieve gevolgen hiervan voor al het leven op aarde bij masterstudenten Nederlands en leerlingen in de bovenbouw havo/vwo. Belang van creatief schrijven tonen aan masterstudenten. Looptijd 01 december 2021 - 01 december 2022 Aanpak Een leesclub van collega’s uit het hoger onderwijs helpt een keuze te maken uit geselecteerde reeks geschikte romantitels. Masterstudenten Nederlands volgen colleges literatuurtheorie en literatuurdidactiek met een sterk accent op (hedendaagse) klimaatfictie. Een deel van de masterstudenten voert een korte lessenserie klifi en creatief schrijven uit in de klas. D.m.v. vragenlijsten en de interpretatie van het creatief schrijfwerk door de masterstudenten wordt onder meer de motivatie van de leerlingen gepeild.
Samen met een aantal masterstudenten Nederlands wordt de belangstelling voor klimaatfictie (‘klifi’) bij leerlingen in de bovenbouw van havo/vwo onderzocht. De gedachte is dat klifi in de inhoud aansluit op actuele problematiek die deze doelgroep bezighoudt en zo hun interesse voor de fictieve verwerking ervan zou kunnen opwekken.Doel We onderzoeken of de vooronderstelling juist is dat klifi de leesmotivatie bij jonge lezers verhoogt, omdat het aansluit bij wat hen bezighoudt. Uiteindelijk hopen we door ruim aandacht te besteden aan klifi mee te helpen aan een duurzamer curriculum voor onze docentenopleiding (masteropleiding Nederlands, HU) en op VO-scholen. Resultaten Verhoging leesmotivatie bij scholieren in de bovenbouw van havo/vwo. Vergroting van kennis op het terrein van de klimaatsveranderingen en de negatieve gevolgen hiervan voor al het leven op aarde bij masterstudenten Nederlands en leerlingen in de bovenbouw havo/vwo. Belang van creatief schrijven tonen aan masterstudenten. Looptijd 01 december 2021 - 01 december 2022 Aanpak Een leesclub van collega’s uit het hoger onderwijs helpt een keuze te maken uit geselecteerde reeks geschikte romantitels. Masterstudenten Nederlands volgen colleges literatuurtheorie en literatuurdidactiek met een sterk accent op (hedendaagse) klimaatfictie. Een deel van de masterstudenten voert een korte lessenserie klifi en creatief schrijven uit in de klas. D.m.v. vragenlijsten en de interpretatie van het creatief schrijfwerk door de masterstudenten wordt onder meer de motivatie van de leerlingen gepeild.