Dienst van SURF
© 2025 SURF
Opgroeien doe je maar één keer is geschreven als praktische handleiding voor iedereen die wil starten met of werkt in een kindcentrum. Belangrijk kenmerk van een kindcentrum is dat onderwijs en opvang intensief samenwerken. Deze uitgave laat zien hoe die samenwerking vorm kan krijgen en biedt de basis voor een gezamenlijk pedagogisch ontwerp. Geen blauwdruk, maar wel ondersteuning en inspiratie. Met een checklist om te komen tot uw eigen pedagogisch kader.
Met de opmars van Integrale Kindcentra ontstaan er niet alleen betere ontwikkelmogelijkheden voor het kind, maar ook meer en nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van medewerkers , organisaties, leidinggevenden en opleidingen. Het beroepsbeeld medewerker IKC brengt die mogelijkheden in kaart.
MULTIFILE
Een plek voor ieder kind waar zij kunnen spelen, leren en werken. Dat is een kindcentrum! Een voorziening waar professionals uit het onderwijs, de opvang, welzijn en zorg vanuit een gezamenlijke visie samen met ouders werken aan de brede ontwikkeling van kinderen tussen 0 en 12 jaar. In dit boek bundelt Jeannette Doornenbal samen met Annelies Kassenberg haar inzichten van de afgelopen 15 jaar in kindcentra. Wat zijn de uitgangspunten, wat brengt het kinderen, ouders, professionals en de samenleving? En wat is er nodig om een kindcentrum vorm te geven? Zij beginnen bij de start van kindcentra als een belofte; een gedeeld perspectief op opvoeden en onderwijs waarbij alle kinderen kansen krijgen en mee kunnen doen (inclusie). In het vervolg wordt op basis van de lessen die in onderzoek en in de praktijk zijn geleerd een praktijktheorie gepresenteerd die leidt tot een pedagogisch ontwerp voor kindcentra. In het slothoofdstuk maken de auteurs de balans op. Wat heeft 15 jaar werken aan kindcentra ons gebracht en welke vervolgstappen zijn nodig om vanuit kindcentra in de toekomst te blijven werken aan een plezierig en waardevol leven voor ieder kind?Dit boek is bedoeld voor professionals in de kinderopvang, het onderwijs, (integrale) kindcentra en de zorg. Het boek biedt inspiratie en ondersteuning voor eenieder die een kindcentrum wil starten of doorontwikkelen. Daarnaast is het boek interessant voor beleidmakers en onderzoekers.
In Nederland is een brede beweging ingezet van integrale kindcentra (IKC’s) voor inclusief onderwijs. Belangrijke doelen van deze kindcentra zijn het creëren van een doorlopende leerlijn, inclusie van alle kinderen ter bevordering van gelijke kansen en het creëren van een innovatief curriculum dat gericht is op de brede ontwikkeling van kinderen. Om deze doelen te bereiken is samenwerking tussen professionals uit onderwijs, opvang en jeugdzorg essentieel. Interprofessionele samenwerking tussen professionals uit verschillende sectoren in één sterke integrale voorziening is nieuw en blijkt allesbehalve vanzelfsprekend. Dit voor professionals nieuwe terrein is nog ‘in search of evidence’ (Morrison & Glenny, 2012). Tegelijkertijd zien we in de Nederlandse praktijk een groeiende groep van kindcentra die – met innovatieve aanpakken – (samen)werken aan een integraal aanbod voor leerlingen. Na het exploratieve onderzoek naar de vormgeving van ikc’s is nu de tijd, in maatschappelijk en wetenschappelijk opzicht, rijp voor een effectonderzoek op staf- en kindniveau. De hoofdvraag luidt: 1. Hoe geven professionals uit kinderopvang, basisonderwijs en externe professionals (jeugdzorg, welzijn, wijk) binnen het integrale kindcentrum vorm aan hun interprofessionele samenwerking en hoe ervaren ze het werken op hun locatie? 2. Wat zijn de effecten van integrale kindcentra op de ontwikkeling van kinderen? Vanuit een ‘structuur-->proces-->uitkomst’-paradigma onderzoeken we binnen een brede groep van ikc’s (structuur) of er sprake is van interprofessionele samenwerking tussen staf uit kinderopvang, basisonderwijs, jeugdzorg en andere partners (proces) die bijdraagt aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen van de voorschool t/m de transitie naar de basisschool en de onderbouw (groep 4) van de basisschool (= uitkomst). Met een kwalitatieve en een kwantitatieve aanpak brengen we de samenwerking gedetailleerd in kaart (vraag 1), eenzelfde mixed method-aanpak hanteren we ook bij de effectevaluatie (vraag 2). Om doorwerking te realiseren zijn professionals uit ons consortium in meerdere rollen betrokken bij het onderzoek (deelnemer, ontwerper, uitvoerder).