Waar het in de wetenschap om feiten gaat, gaat het in de opvoeding altijd ook om waarden en normen. Een filosofische basisregel zegt dat uit feiten geen normen kunnen worden afgeleid. Hoe kan de wetenschappelijke pedagogiek desondanks een bijdrage leveren aan de beantwoording van normatieve opvoedingsvragen? Dat is het vraagstuk dat in de oratie centraal staat. Oude pogingen tot oplossing van het probleem passeren de revue. In een alternatieve aanpak wordt de feit-norm problematiek expliciet gemaakt. Het aldus ontwikkelde model blijkt geschikt voor de systematisering van de eenvoudigste pedagogische vragen tot de meest complexe ethische kwesties. Eén voorbeeld, het besluit om de anonimiteitswaarborg van spermadonoren op te heffen, wordt uitgebreider behandeld. Het model blijkt ook geschikt om na te gaan welke plaats empirisch onderzoek dan wél in het geheel van de pedagogisch normatieve redenering heeft. In aansluiting daarop wordt aandacht besteed aan een aantal onderzoeksplannen van de Kenniskring Algemene Pedagogiek.
In dit artikel past Bain de principes van „How People Learn‟ toe in het geschiedenisonderwijs. Het boek „How People Learn‟, voor het eerst uitgegeven in 1999, is het resultaat van een onderzoek naar de stand van zaken op het gebied van leren en onderwijzen in de Verenigde Staten door wetenschappers uit verschillende disciplines. Het boek stelt dat het onderwijzen van geschiedenis gericht moet zijn op het aanleren van een andere denkmethode dan die studenten van nature geneigd zijn te gebruiken. Een goed hulpmiddel hierbij is het zelf onderzoek doen. Hervormers hebben betoogd dat historisch onderzoek een onderdeel van het geschiedenisonderwijs moet zijn. Docenten zien dit vaak als iets marginaals of als een vervanging voor traditioneel onderwijs. Bain beroept zich op zijn 25 jarige onderwijservaring en komt in dit stuk met een andere benadering: binnen het traditionele curriculum en de traditionele pedagogiek/didactiek plaatst hij het doen van onderzoek centraal in het onderwijs. Hij laat zien hoe hij traditionele thema’s en onderwerpen opwerpt als historische problemen en laat deze door zijn studenten bestuderen. Dit artikel geeft suggesties aan docenten op welke manieren zij historisch gereedschap kunnen ontwerpen om studenten te helpen geschiedenis te leren binnen het bestaande curriculum. Bain geeft ook aan op welke manier je lessen en tekstboeken kunt gebruiken als steun voor studenten bij het omgaan van historische problemen en bij het historisch redeneren.
MULTIFILE
In deze inaugurele rede wordt in het eerste hoofdstuk het concept 'Pedagogiek van Hoop' behandelt en worden de sleutelthema's van pedagogisch leiderschap en inclusiever onderwijs verkent. In hoofdstuk 2 wordt dieper ingegaan op pedagogisch leiderschap en de verantwoordelijkheid om duurzame veranderingen te bewerkstelligen. Hoofdstuk 3 bespreekt inclusiever onderwijs, waarbij een brede definitie wordt gehanteerd die zich richt op mensen en niet-menselijke dingen. Het belang van gelijkwaardigheid in een diverse samenleving wordt benadrukt. In hoofdstuk 4 wordt het onderzoek in het lectoraat besproken, gevolgd door een conclusie in hoofdstuk 5 met de titel 'Een hoopvolle toekomst. Hoe dan?'. Elk hoofdstuk begint met een citaat dat de essentie van het thema weergeeft. De tekst benadrukt ook het belang van ervaringen en beelden, met name in relatie tot onderwijspraktijken, om reflectie mogelijk te maken.
![Een hoopvolle toekomst. Hoe dan? [inaugurele rede]](https://publinova-harvester-content-acc.s3.amazonaws.com/thumbnails/files/previews/pdf/20240902172900539925.toekomst20hoe20dan20inaugurele20rede20jose20middendorp-thumbnail-400x300.png)
