Dienst van SURF
© 2025 SURF
We zijn tegenwoordig allemaal wel actief op sociale netwerksites zoals Facebook of Linkedin. Hoewel sociale netwerken op die manier zowel privé als zakelijk maximaal worden ingezet en positief worden gewaardeerd, lijkt de sociale sector dat vreemd genoeg beduidend minder te doen. Dat is niet altijd zo geweest, enkele decennia geleden was er wel degelijk de nodige theorievorming en ontwikkeling van sociale interventies. Het nieuwe sociaal beleid in Nederland, mede naar aanleiding van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), vraagt om meer zorgkracht uit sociale netwerken van burgers. Die zorgkracht is er niet automatisch, maar kan en moet door professionals 'ontgonnen' worden. In dit boek wordt daarom de oude vakkennis van onder het stof gehaald en geactualiseerd met nieuwe relevante ervaringen. Deze publicatie bevat resultaten van de Wmo-werkplaats Noord-Brabant.
In de onderzoekslijn Zorg in Balans van het lectoraat Participatie, Zorg en Ondersteuning (Kenniscentrum Sociale Innovatie) staat het verbeteren van de samenwerking tussen formele en informele zorgverleners centraal. Er werden de afgelopen jaren samen met het werkveld competentieprofielen ontwikkeld waarin beschreven werd welke professionele competenties van belang zijn waar het gaat om samenwerken met informele zorgverleners in specifieke situaties. Er is op basis van de bestaande profielen nagedacht over wat er nodig is om in generieke zin, dus los van een specifieke situatie, aandoening of beperking, bekwaam te zijn in de samenwerking met informele zorgverleners. Dit document start met de basishouding waarna we inzoomen op het samenspel met de direct naasten, het bredere netwerk en het zorglandschap. Er wordt steeds gestart met competenties die zowel voor de verpleegkundige als de sociaal werker relevant zijn. Vervolgens worden de beroep specifieke competenties beschreven.
Deze handreiking voorziet professionals in het sociaal domein van concrete handelingskennis hoe in hulpverleningstrajecten samen te werken met de vertrouwde mensen om de gezinnen heen die in een kwetsbare positie verkeren. Het is de uitkomst van een onderzoek dat de jeugdzorginstellingen Parlan, Kenter en het lectoraat Empowerment en Professionalisering hebben uitgevoerd in het kader van de Regionale Kenniswerkplaats Jeugd Noord-Holland. De handreiking blijkt ook voor professionals buiten het sociaal domein relevant. Het thema samenwerken formele en informele zorg speelt immers in vele domeinen.
LINK
Fysiotherapeuten willen patiënten niet alleen op het gebied van bewegen behandelen, maar hen ook aanzetten tot een gezondere leefstijl, en dat houdt meer in dan bewegen. Zij vinden dat belangrijk omdat een betere leefstijl een positieve invloed heeft op de werking van hun fysiotherapeutische behandeling. Leefstijl wordt bepaald door iemands gedrag, bijvoorbeeld wat iemand eet en hoeveel er wordt bewogen. Bewustwording, de mate waarin iemand intrinsiek gemotiveerd is en verwacht gedrag te kunnen uitvoeren, zijn belangrijke factoren voor succesvolle gedragsverandering. Voor gedragsverandering is niet alleen kennis, maar ook doe-vermogen nodig. Om gedragsverandering te ondersteunen zijn de ‘Leef!kaarten’ ontwikkeld. Leef!kaarten zijn kaarten die evidence-informed informatie geven over allerlei aspecten over leefstijl en het maken van gezonde keuzes. Fysiotherapeuten zouden zich graag bekwamer willen voelen bij het bespreken van de leefstijl en het motiveren van hun patiënten en denken dat de Leef!kaarten dit op een laagdrempelige manier mogelijk maakt. Betrokken fysiotherapeuten willen dit samen met Zuyd Hogeschool, met patiënten en met elkaar onderzoeken. Het bovenstaande heeft geleid tot volgende vraagstelling: “Hoe kunnen fysiotherapeuten met behulp van de Leef!kaarten patiënten in hun praktijk zo goed mogelijk motiveren om tot gezondere leefstijlkeuzes te komen?” Het onderzoek wordt gedragen door een netwerk, bestaande uit Zuyd Hogeschool (Lectoraat Voeding, Leefstijl en Bewegen, Academie voor Fysiotherapie), fysiotherapeuten van Bruinsma Fysiotherapie, Paramedisch Centrum Zuid, FysioGulpen Koomen en Vandeberg, Fysiotherapie Corine Cuijpers en Fysiovision B.V. en hun patiënten. Inhoudelijk werken fysiotherapeuten met dezelfde specialisaties samen (bijvoorbeeld OncoNet). Nieuw is dat fysiotherapeuten met verschillende expertises ervaringen gaan uitwisselen wat betreft een overkoepelende competentie: leefstijlbevordering. Om dit project te realiseren werken de partners middels een continue wisselwerking tussen praktijk en onderzoek.