Klatte, I., Singer, I. & Gerrits, E. (2017). Taalontwikkelingsstoornissen en dyslexie. Vlaams Tijdschrift voor Logopedie, 4, 5-9.
Het Protocol Hoger Onderwijs is een inhoudelijke handreiking voor HO-instellingen (HBO en WO) om de begeleiding van dyslectische studenten te optimaliseren. Dit Protocol is ontwikkeld in het kader van het door OCW geïnitieerde Impulsproject 2004 onder regie van Handicap + Studie. De ontwikkelaars van dit protocol hebben dankbaar gebruik gemaakt van de praktijkgerichte suggesties van studenten en docenten van Fontys Hogescholen. Primaire doelgroep: studenten, docenten en studieloopbaanbegeleiders van HO-instellingen. Verder: beleidsmakers op instellingsniveau en tweedelijns begeleiders (studentendecanen, studentenpsychologen), raden van bestuur, professionaliseringscoördinatoren, medezeggenschapsraden en studentenfracties. Bij het boek is een dvd ontwikkeld waarin studenten en docenten aan het woord zijn over het omgaan met de belemmeringen die de functiebeperking met zich meebrengt. Op de bijgeleverde cd-rom zijn documenten voorhanden die ingezet kunnen worden bij de begeleiding van dyslectische studenten.
In dit artikel worden recente ontwikkelingen op het gebied van dyslexie beschreven, zowel vanuit het perspectief van het onderwijs als vanuit de gezondheidszorg en onderzoek. Verwijzing naar relevante websites bieden de lezer mogelijkheden voor verdere oriëntatie en verdieping.
Hoe belangrijk is het dat iemand in je gelooft! Je competenties ziet ondanks je beperkingen. Iemand die samen met je zoekt naar een deur naar de wereld, een kanaal om je te uiten. Op zoek gaat naar een manier waarop je invloed kan hebben op je fysieke en sociale omgeving, dat het er toe doet dat je er bent! Dat je BENT. Het doel van het RAAK project is dan ook: mensen met communicatieve beperkingen ondersteunen bij het vinden van hun stem en het vergroten van hun communicatieve mogelijkheden. Het COM project is tot stand gekomen door samenwerking tussen Zuyd, Radboud Universiteit, HAN, ontwikkelaars en leveranciers van communicatie- en dyslexiehulpmiddelen, behandelaars en gebruikers van communicatie- en dyslexiehulpmiddelen. COM staat voor Communiceer: - Communicatie Ondersteunende Hulpmiddelen Op de Markt (COH) Mensen met communicatieve beperkingen kunnen zich vaak niet optimaal ontplooien en niet optimaal participeren in de maatschappij waardoor ze problemen krijgen zoals initiatiefverlies, in zichzelf gekeerd zijn of een depressie. Communicatie Ondersteunende Hulpmiddelen zijn een belangrijk instrument om de communicatieve beperkingen te overbruggen. - Compenserende Dyslexie Hulpmiddelen Op de Markt (CDH) Mensen met dyslexie staan voor grote uitdagingen in hun schoolcarrière en later hun werk carrière omwille van hun beperkingen in de geschreven taal. Compenserende Dyslexie Hulpmiddelen kunnen een belangrijk antwoord bieden op dagelijks ervaren problemen van mensen met dyslexie, mits optimaal ingezet. Leveranciers van beide typen hulpmiddelen signaleren problemen in customerservice: mogelijkheden worden niet optimaal benut na levering, waardoor communicatieve en/of opleidingskansen niet of onvoldoende gegrepen worden. Leveranciers willen weten hoe zij kunnen bijdragen aan optimale verstrekking en gebruik. COM is specifiek gericht op het optimaliseren van het verstrekkingsproces en het effectief gebruik van deze communicatiehulpmiddelen. Eindresultaat: een integrale implementatiemethodiek waarin leveranciers, behandelaars, gebruikers en sociale omgeving betrokken worden, voorzien van noodzakelijke implementatieproducten en community of practice t.b.v. succesvolle exploitatie en gebruik.
Mensen met communicatieve beperkingen kunnen zich vaak niet optimaal ontplooien en kunnen vaak niet optimaal participeren in de maatschappij waardoor ze uiteenlopende problemen krijgen zoals initiatiefverlies (50%) , in zichzelf gekeerd zijn (41%) of zelfs een depressie (45%) (1). Daardoor doen ze vaak meer beroep op de gezondheidszorg dan nodig. Communicatie Ondersteunende Hulpmiddelen (COH) zijn voor deze doelgroep een belangrijk instrument om de communicatieve beperkingen te overbruggen. Mensen met dyslexie staan voor grote uitdagingen in hun schoolcarrière en later hun werk carrière omwille van hun beperkingen in de geschreven taal. Hierdoor kiezen ze vaak voor een lager opleidingsniveau dan op basis van hun overige competenties passend is. Compenserende Dyslexie Hulpmiddelen (CDH) kunnen een belangrijk antwoord bieden op dagelijks ervaren problemen van mensen met dyslexie, mits optimaal ingezet. Waar COH de communicatie tussen personen ondersteunt, zijn CDH eerder compenserend of dispenserend voor de persoon met dyslexie zelf. Hoewel COH en CDH twee verschillende domeinen zijn, die ook een andere doelgroep bedienen, signaleren leveranciers van beide typen hulpmiddelen gelijkaardige problemen in de customerservice: de mogelijkheden worden vaak niet optimaal benut na levering, waardoor communicatieve en/of opleidingskansen niet of onvoldoende gegrepen worden. Voor mensen met een spraak/taalstoornis ligt zelfs sociaal isolement op de loer. Leveranciers van COH en CDH willen weten hoe zij als MKB`ers kunnen bijdragen aan optimale verstrekking en optimaal gebruik van deze hulpmiddelen. Dit is belangrijk omdat hierdoor de effectiviteit en doelmatigheid van hun product- en dienstverlening verbeterd wordt. Dit is het uitgangspunt voor bedrijven om het project COM (COH en CDH Op de Markt) op te starten. COM is specifiek gericht op het optimaliseren van het verstrekkingsproces en het effectief gebruik van communicatie ondersteunende hulpmiddelen (COH) en compenserende dyslexie hulpmiddelen (CDH). Binnen dit project wordt een integrale methodiek voor implementatie van COH en CDH ontwikkeld op basis van de `Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg`(2). De Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg brengt de gehele keten van activiteiten in de hulpmiddelenzorg in beeld: van het signaleren van een probleem tot aan de evaluatie van het gebruik van het geleverde hulpmiddel. De activiteiten zijn uitgewerkt in acties van cliënt en acties van zorgdeskundigen. In dit project richten wij ons op de laatste drie stappen van deze procesbeschrijving, vanaf het moment dat de leveranciers in beeld komen, m.n. leveren en instrueren van hulpmiddelen. Het succes van COH en CDH is onlosmakelijk verbonden met de context waarin het gebruikt wordt. Deze methodiek richt zich dan ook enerzijds op optimale verstrekking en optimaal gebruik van het hulpmiddel in het dagelijkse leven en anderzijds op het betrekken van de sociale omgeving (ouders/partners, familieleden, vrienden, bekenden, zorgverleners en leerkrachten) van de gebruiker zodat deze het gebruik van het hulpmiddel accepteert, faciliteert en stimuleert. De ontwikkelde kennis kan geëxtrapoleerd worden naar andere hulpmiddelengroepen door de ontwikkelde methodiek in vervolgprojecten te beproeven voor andere hulpmiddelen. Tevens kan de opgedane kennis benut worden bij de doorontwikkeling van COH en CDH.
Mazehunter is een serious game dat kinderen met dyslexie traint en hun zelfvertrouwen versterkt. Het is een innovatief spel, waar de digitale- en fysieke wereld elkaar kruisen. De opdrachten zijn gericht op het versterken van de samenwerking van de hersenhelften en het zelfvertrouwen. Het doel voor het haalbaarheidsonderzoek is: onderzoeken of de het technisch haalbaar is om het doel van de game te behalen. Het doel van Mazehunter is: het zelfstandig trainen van de hersenhelften door kinderen en het behoud van hun zelfvertrouwen.
