Het voorliggende rapport doet verslag van het onderzoek naar verdienmodellen van preventie. De centrale vraag die met het onderzoek beantwoord is, luidt: Wat zijn mogelijke barrières bij potentiële verdienmodellen voor preventie, die samenwerking tussen actoren in de weg kunnen staan? De algemene uitkomst is dat er zeker verdienmodellen van preventie te identificeren en te ontwerpen zijn temeer daar preventie vanuit een economisch perspectief als een soort investeringsbeslissing kan worden beschouwd. Er zijn echter wel verschillende barrières te onderkennen voor de ontwikkeling van een effectieve verdienmodellen. In het licht van de onderzoeksvraag leidt dit tot volgende conclusies: - Preventie is belangrijk maar komt nog onvoldoende van de grond; - Actoren kunnen worden ingedeeld in vier helixen en hebben verschillende salience; - Preventie is een maatschappelijk verdienmodel; - Verdienmodellen van preventie zijn technologisch, datagedreven en schaalbaar; - Barrieres voor preventie zijn bedrijfskundig van aard.
Voor hen die het welzijnswerk (c.q. het sociaal domein) een warm hart toedragen is er goed nieuws. Een groeiend aantal evaluaties wijst uit dat de inzet op preventie van het welzijnswerk in de regel positieve effecten heeft op iemands gezondheid of goedkoper is dan een alternatieve inzet. In deze studie bekijken we de effecten van verschillende typen welzijnswerk (sociale wijkteams, schuldpreventie, jongerenwerk, ouderenwerk, collectieve interventies en sociaal ondernemerschap). Dit is een uitbreiding van een eerdere literatuurstudie (de Lange, Rözer, Huber, & Veldboer, 2021). Hiervoor hebben we organisch naar literatuur gezocht. In een overkoepelende rapportage vatten we de resultaten samen en bieden we een bredere blik (Rözer, Veldboer, & de Lange, 2022).
Bedrijven zijn zich steeds meer bewust van de potentiële negatieve effecten van hun bedrijfsvoering op het milieu en de samenleving, rechtstreeks en als schakel in de keten van leveranciers en afnemers. Dit groeiende bewustzijn moet vertaald worden naar actie: naar concrete laagdrempelige toepassingen die snel opgeschaald kunnen worden. Ondernemers, Gemeente Oosterhout en Avans Hogeschool hebben elkaar gevonden in het onderzoeken en ontwikkelen van drie duurzame toepassingen voor het bedrijventerrein Weststad in Oosterhout: 1. afvalproductie voorkomen; 2. afval- en reststromen zoveel als mogelijk opnieuw als grondstof inzetten; 3. afval- en reststromen die vrijkomen, tegen minimale milieudruk en kosten inzamelen en verwerken. De aandacht gaat eerst uit naar het voorkomen van afval tijdens productie en consumptie door betere afstemming in de keten, gebruik van technologische innovatie en digitalisering. Daarnaast wordt een platform ontwikkeld waarin bedrijven hun afval- en reststromen kunnen uitwisselen en als grondstof kunnen inzetten. Tenslotte wordt een logistiek systeem ontworpen, waarbinnen afval- en reststromen tegen minimale milieudruk en kosten worden verwerkt. Het project wordt gedragen door Avans Hogeschool en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven/bedrijventerrein Weststad, ondersteund door de Gemeente Oosterhout. Dit consortium heeft de ambitie om bedrijven en andere organisaties concrete handvatten te leveren voor haalbaarheid en opschaalbaarheid van afvalpreventie, hergebruik van reststoffen en efficiënte inzameling van reststromen. Zo levert de opzet van het project een model op waarmee andere bedrijvenparken hun ambities voor afvalpreventie en –verwaarding kunnen vormgeven. Hiertoe worden de volgende activiteiten uitgevoerd: Werkpakket 1 omvat de communicatie over en het agenderen van het project bij de individuele ondernemers. De communicatie adresseert het doel van het project en een uitvraag gebaseerd op de drie pijlers preventie, uitwisseling en inzameling. In werkpakket 2 wordt inventariserend en analyserend veldonderzoek gedaan bij ondernemers. Werkpakket 3 omvat het ontsluiten van de verkregen informatie en de vertaling naar concrete preventieve mogelijkheden, verbindingen tussen partijen en de collectieve aanpak van inzameling. Werkpakket 4 omvat de ontwikkeling van een digitaal transactieplatform ter stimulatie van contacten tussen bedrijven met als doel preventie van reststromen, uitwisselen van reststromen en collectieve afvalverwijdering. Een juridisch kader voor ‘ontdoeners’, platform en contractpartners (afvalverwerkende bedrijven) wordt ontwikkeld. Prestatie-indicatoren tonen de resultaten op duurzaamheidsverbetering. Werkpakket 5 tenslotte omvat het ontwikkelen van een model ter uitbreiding naar andere gemeenten en geografische gebieden.
Dit promotieonderzoek richt zich op het domeinoverstijgend samenwerken aan wijkgerichte preventie en gezondheidsbevordering. Gezien de maatschappelijke ontwikkelingen en druk op zorg en welzijn is er behoefte aan (handelings)kennis over hoe invulling te geven aan deze samenwerking en hoe bewoners hierbij te betrekken.
Dit promotieonderzoek richt zich op het domeinoverstijgend samenwerken aan wijkgerichte preventie en gezondheidsbevordering. Gezien de maatschappelijke ontwikkelingen en druk op zorg en welzijn is er behoefte aan (handelings)kennis over hoe invulling te geven aan deze samenwerking en hoe bewoners hierbij te betrekken.Doel Het onderzoek heeft drie hoofddoelen: 1. Het verkrijgen van inzicht in de verschillende perspectieven op wijkgerichte samenwerking aan collectieve preventie en gezondheidsbevordering. 2. Het identificeren van werkzame principes en benodigde competenties voor wijkgerichte samenwerking en het betrekken van bewoners hierbij. 3. Het ontwikkelen van duurzame samenwerking voor wijkgerichte preventie in de deelnemende fieldlabs. Op basis hiervan wordt een werkwijze ontwikkeld voor het initiëren van regionale en landelijke systeemverandering. Resultaten Dit onderzoek is in september 2022 gestart. Na afronding vindt u hier een volledig overzicht van de resultaten. Looptijd 01 september 2022 - 01 september 2026 Aanpak Begonnen wordt met het inzichtelijk maken van denkpatronen in perspectieven op domeinoverstijgend samenwerken aan wijkgerichte preventie. Vervolgens zal binnen fieldlabs van PREVENT actieonderzoek gedaan worden naar het HOE van deze samenwerking. Begeleiding promotieonderzoek Het promotieonderzoek wordt begeleid door promotor prof. dr. Niek de Wit van Universiteit Utrecht, UMC-Julius Centrum, copromotor prof. dr. Katarina Jerković-Ćosić en copromotor Dr. Janna Bruijning. Vanuit de fieldlabs van PREVENT wordt samengewerkt met verschillende lectoraten.
