Dienst van SURF
© 2025 SURF
Citizen science – the active participation of lay people in research – may yield crucial local knowledge and increase research capacity. Recently, there is growing interest to understand benefits for citizen scientists themselves. We studied the perceived impacts of participation in a public health citizen science project on citizen scientists in a disadvantaged neighbourhood in the Netherlands. Local citizen scientists, characterised by low income and low educational level – many of whom were of migrant origin – were trained to interview fellow residents about health-enhancing and health-damaging neighbourhood features. Experiences of these citizen scientists were collected through focus groups and interviews and analysed using a theoretical model of potential citizen science benefits. The results show that the citizen scientists perceived participation in the project as a positive experience. They acquired a broader understanding of health and its determinants and knowledge about healthy lifestyles, and took action to change their own health behaviour. They reported improved self confidence and social skills, and expanded their network across cultural boundaries. Health was perceived as a topic that helped people with different backgrounds to relate to one another. The project also induced joint action to improve the neighbourhood’s health. We conclude that citizen science benefits participants with low educational or literacy level. Moreover, it seems to be a promising approach that can help promote health in underprivileged communities by strengthening personal skills and social capital. However, embedding projects in broader health promotion strategies and long-term engagement of citizen scientists should be pursued to accomplish this.
Het strategisch project Citizen Science for a Healthy Lifestyle is gestart op 1 november 2019. Het project had als doel: kennis, ervaring, scholing en internationalisering op het thema Citizen Science for Healthy Lifestyle bevorderen. Deze strategische fonds heeft op concrete wijze vorm en inhoud gegeven aan de visie en doelen van het CoE HA. Deze aanvraag heeft mede geleid tot het benoemen van Citizen Science als belangrijke enabler/versneller binnen de visie van het CoE HA. In jaar 1 lag het accent op scholing (expert conference/workshop etc.) en de opzet van een 3-tal pilots. In jaar 2 werd de opgedane kennis en ervaring verwerkt in ontwikkelde onderwijs modules Citizen Science. De Hanzehogeschool stelt zich tot doel waarde en impact te cre ren in Noord-Nederland, met de inzet van onderwijs, onderzoek en innovatie. De strategie van het Centre of Expertise Healthy Ageing (CoE HA) belicht drie thema’s: 1) gelijkheid en participatie in gezondheidszorg, 2) gezonde leefstijl en omgeving, en 3) kwetsbaarheid en passende zorg. Zowel als onderzoek/innovatiestrategie en als middel om burgers en gemeenschappen te betrekken, speelt Citizen Science for health een belangrijke rol in het mogelijk maken en versnellen van processen binnen de drie thema’s. Citizen Science kan gedefinieerd worden als een vorm van onderzoekssamenwerking en co-creatie die burgers betrekt bij onderzoek en innovatie om concrete vraagstukken aan te pakken, en die dus vereist dat niet-professionele bijdragers onderdeel van de samenwerking zijn.Belangrijkste resultaten:• Citizen Science is mede door deze strategische fonds aanvraag en van de drie enablers geworden in de nieuwe CoE HA strategische koers 2021-2026;• Opstart pilots van Living Lab Beweegvriendelijk Vinkhuizen, Living Lab Oldambt Tijd voor Toekomst en Meer Gezonde Jaren Appingedam. Mede door blijvende investering en honorering van Living Labs Sport en Bewegen van ZonMw; Het gaat hier om een netwerksubsidie (8 maanden), lokale verankering (12 maanden) en experiment subsidie (5 maanden);• Integratie Citizen Science in Erasmus+ capacity building project Sustainable Wellbeing (SUSWELL);• Ontwikkeling SPRONG-aanvraag op het thema Citizen Science (deadline 31 mei 2022);• Diverse scholingsactiviteiten en workshops (master HAP, bachelor, docent-onderzoekers van de Healthy Ageing schools, studiedagen) hebben in 2020, 2021 en 2022 plaatsgevonden;• Studie tweedaagse over Citizen Science gehouden voor studenten en docent-onderzoekers CoE HA en KC Noorderruimte;• Samenwerking met Stanford University en Our Voice: Citizen Science for Health Equity network gerealiseerd;• Positioning statement Citizen Science geschreven in NL en EN;• Lid geworden van European Citizen Science Association (ECSA);• Scholingsmateriaal ontwikkeld voor studenten en docent-onderzoekers van de vijf schools vallend onder Healthy Ageing;• Ontwikkeling NWO-subsidie aanvraag maatschappelijk verdien vermogen over citizen-student Science voor studenten welzijn tijdens en na de Corona pandemie (deadline voorjaar 2022);• Postdoc aanstelling Citizen Science vanuit het CoE HA.• Met de Citizen Science scholingsactiviteiten zijn in totaal 270 bachelor studenten, 145 master studenten, 279 docent-onderzoekers, 109 professionals en 180 burgers bereikt verspreid over de verschillende pilots.Aanbevelingen:• Mede op basis van de impact van praktijkgericht onderzoek op praktijk, onderwijs en onderzoek (PRIME-model pagina 29), doorgaan met onderwijs en praktijk ontwikkelingen. De bijdrage aan het wetenschappelijke/onderzoeksdomein op Citizen Science verdient dekomende jaren extra aandacht;• Mede op basis van bevindingen visitatie terugkoppeling CoE HA (6-7 april 2022), verder doorontwikkelen tot herkend en erkend expertisecentrum op Citizen Science in de context van (publieke) gezondheidsdomein;• De komende jaren verder investeren in mensen en middelen in Citizen Science zodat het een van de leidende aanpakken wordt binnen onderwijs-onderzoek binnen het CoE HA zodat de Hanze zich ontwikkelt tot een expertisecentrum (o.a. m.b.v. SPRONG);• Komende jaren verder kennis en expertise ontwikkelen op Citizen Science door eigenonderzoek (promovendi/postdocs) en scholing;• Citizen Science integreren in relevante onderzoeksprojectaanvragen;• Citizen Science verder integreren in de drie inhoudelijke thema’s van het CoE HA;• Citizen Science onderwijsmodules en scholingen implementeren in het onderwijs van studenten (bachelors, masters) en bij- en nascholing van docent-onderzoekers.
Health interventions often do not reach blue-collar workers. Citizen science engages target groups in the design and execution of health interventions, but has not yet been applied in an occupational setting. This preliminary study determines barriers and facilitators and feasible elements for citizen science to improve the health of blue-collar workers. The study was conducted in a terminal and construction company by performing semi-structured interviews and focus groups with employees, company management and experts. Interviews and focus groups were analyzed using thematic content analysis and the elements were pilot tested. Workers considered work pressure, work location and several personal factors as barriers for citizen science at the worksite, and (lack of) social support and (negative) social culture both as barriers and facilitators. Citizen science to improve health at the worksite may include three elements: (1) knowledge and skills, (2) social support and social culture, and (3) awareness about lifestyle behaviors. Strategies to implement these elements may be company specific. This study provides relevant indications on feasible elements and strategies for citizen science to improve health at the worksite. Further studies on the feasibility of citizen science in other settings, including a larger and more heterogeneous sample of blue-collar workers, are necessary.
Door veranderingen in landgebruik en klimaat en daarmee samenhangende veranderingen in biotoop, voedselbeschikbaarheid en predatiedruk, blijven de aantallen weidevogels in Nederland dalen, ondanks jarenlange inspanningen om ze te beschermen. Met de huidige kleine weidevogelpopulaties ligt er veel nadruk op predatiedruk. Predatiedruk is niet alleen afhankelijk van aantallen predatoren en potentiële prooien in het broedseizoen, maar ook van terreinbeheer en ruimtegebruik van al die soorten door het jaar heen. Daarvoor zijn continue beschikbare gegevens over het voorkomen en gedrag van dieren in het veld, gecombineerd met gegevens over de kwaliteit van de biotoop en het beheer essentieel. Deze vorm van integrale jaarrond beheermonitoring staat echter pas in de kinderschoenen. Op dit moment zijn er veel nieuwe technieken in ontwikkeling die kunnen bijdragen aan het verbeteren van de beheermonitoring, zoals de inzet van wildlife camera’s, drones, satellieten en citizen science. Helaas zijn data uit deze monitoring versnipperd over verschillende databases en is een integrale en betrouwbare beoordelingssystematiek van deze data momenteel niet voorhanden. Daardoor worden de mogelijkheden van het gebruik van dit soort data op dit moment nog onderschat en onderbenut. Hierdoor blijven kansen voor verbetering van de bescherming van weidevogels liggen. Het doel van dit project is om een kennissysteem te ontwikkelen dat beschikbare data uit meerdere bronnen integreert en toepasbaar maakt voor onderbouwen van keuzes in biotoop- en populatiebeheer voor het duurzaam beheer van weidevogelgebieden. Dit detectie- en analysesysteem wordt in een co-creatieproces met eindgebruikers, beheerders, dataverzamelaars en systeemontwikkelaars opgesteld aan de hand van een iteratieve monitoring- en evaluatieserie in drie weidevogelgebieden. De volgorde van die gebieden is gekozen met het oog op toenemende naïviteit met betrekking tot hoogtechnologische bronnen en toenemende complexiteit van de vraagstukken. Daarnaast wordt een sensorintensieve meting georganiseerd om verschillende databronnen aan elkaar te kalibreren.
De burger speelt een cruciale rol in de urgente, ingrijpende cultuur- en gedragsomslag in gezondheid & zorg. Citizen Science - de actieve betrokkenheid van burgerwetenschappers in de kennisketen – is een onmisbare sleutelmethodologie en versneller in deze transitie. Samen met burgers en praktijkprofessionals hebben onderzoekers van Hanzehogeschool Groningen, Hogeschool Utrecht en Hogeschool van Amsterdam Bridge2Health ontwikkeld om Citizen Science op de kaart te zetten. Voor een gezondere leefstijl en leefomgeving, en voor betere perspectieven op maatschappelijk participeren van mensen met complexe problematiek of ontwikkelingsachterstanden, zijn effectievere en beter geaccepteerde interventies nodig. De consortiumpartners van Bridge2Health zijn overtuigd dat burgerwetenschappers als gelijkwaardige burgerwetenschappers betrokken horen te zijn bij onderzoek en innovatie. Als een veranderingsgerichte- en ontwerpende aanpak is Citizen Science een sleutelmethodologie voor de transitie in gezondheid & zorg en draagt Bridge2Health bij aan de KIA Sleuteltechnologieën. Alhoewel de actieve betrokkenheid van burgers als mede-initiatiefnemer en -eigenaar van innovaties in gezondheid & zorg grotendeels onontgonnen terrein is, hebben de Bridge2Health-onderzoekers al pionierend de nodige expertise opgebouwd. In het Bridge2Health-programma beogen zij hun expertises te bundelen en de beoogde praktijkinnovaties van Citizen Science wetenschappelijk te onderbouwen en al doende verder uit te bouwen voor diverse doelgroepen en contexten. Bridge2Health wordt getrokken door acht lectoraten met deskundigheid op het gebied van hete betrekken van burgers bij sport en bewegen, gezondheid en leefomgeving, kansengelijkheid en maatschappelijke participatie, fysiotherapie en logopedie, en leefbaarheid op het platteland en in de stad. In een netwerk van Living Labs beoogt het Bridge2Health-consortium dat burgers intensief en duurzaam betrokken zijn bij het samen met professionals werken aan blijvende verbeteringen in hun gezondheid, omgeving en meedoen in de samenleving. De Bridge2Health-onderzoeksgroep heeft de ambitie uit te groeien tot een erkend expertisecentrum op het gebied van Citizen Science voor gezondheid & zorg, dat de kloof tussen burgers en professionals overbrugt.